۰۹ فروردین ۱۴۰۳

رهبر معظّم انقلاب: علاج برون رفت از مشکلات کشور «اقتصاد مقاومتی» است.

شناسه: ۸۸۸۸۹ ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۸ - ۱۳:۴۵ دسته: تولید، صنعت خودرو کارشناس: امیرحسین عسکریان
۰

داخلی سازی محدود خودروهای چینی یکی از چالش های کنونی صنعت خودرو در کشور است. سال ۹۶ وزارت صمت خبر از الزام مونتاژکاران چینی به افزایش داخلی سازی محصولات تا ۴۰ درصد داده بود؛ اما بررسی ها نشان می دهد این میزان داخلی سازی محقق نشده و اقدامی نیز در برابر آن صورت نگرفته است. علاوه بر این، مونتاژکاران چینی به دلیل نظام نادرست تعرفه گذاری، قطعات مدنظر خود را با تعرفه‌های پایین تر که به قطعات یدکی مربوط است، وارد می‌کنند و به نوعی در این زمینه قوانین تعرفه‌ای دولت را دور می‌زنند.

به گزارش مسیر اقتصاد در راستای سند چشم انداز کشور در افق ۱۴۰۴، صنعت خودرو بایستی به رتبه یازدهم در جهان از طریق رقابت مبتنی بر توسعه فناوری دست یابد.

برای تحقق این امر بایستی تا سال ۱۴۰۴ حداقل ۲۵ میلیارد دلار قطعه توسط قطعه سازان برای خودروهای سبک (سواری و انت) ساخت داخل تأمین شود. علاوه بر این، بایستی ارزش صادرات قطعات توسط قطعه سازان به بازارهای مستقل خارجی (خطوط تولید، یدکی و متفرقه) به ارزش ۶ میلیارد دلار برسد.

بنابراین لازم است برای تحقق این اهداف، علاوه بر برنامه ریزی های صادرات محور، عمق ساخت داخل خودروها افزایش یابد.

لزوم ارتقاء داخلی سازی خودروهای مونتاژی چینی

یکی از چالش های کنونی صنعت خودرو، داخلی سازی محدود خودروهای چینی در کشور است. به عبارتی قوانین الزام آوری به منظور ارتقاء داخلی سازی برای خودروسازانی که محصولات چینی را در داخل کشور مونتاژ می کنند، وجود ندارد.

بنابر آخرین آمارهای موجود اکثر خودروهای مونتاژی چینی در کشور تنها از ۲۰ درصد ساخت داخل برخوردارند. این در حالی است که وزارت صنعت در سال ۹۶ خبر از الزام مونتاژکاران چینی به افزایش داخلی سازی محصولات شان تا ۴۰ درصد داده بود.

مطابق جدول زیر میزان داخلی سازی تمامی خودروهای چینی مونتاژ ایران، در حد ۲۰ درصد گزارش شده است.

استمرار حمایت وزارت صمت از مونتاژ خودروهای چینی

حال با گذشت حدود دو سال فرشاد مقیمی معاون امور صنایع وزیر صنعت در پاسخ به این سوال که چرا هدفگذاری داخلی سازی ۴۰ درصدی برای خودروهای چینی در سال ۹۷ محقق نشده است، گفت: وقتی خودرویی می‌خواهد داخلی سازی شود، باید قطعه سازان هم ظرفیت آن را ایجاد کنند؛ اما این داخلی سازی از ۲۰ درصد شروع شده و بسته به نوع خودرو ممکن است افزایش یافته و ارتقای آن، در مدت زمان متفاوتی صورت گیرد و در برخی موارد هم، زمان کوتاه یا بلند شود.

مقیمی تصریح کرد: تمام خودروهای خارجی که در ایران وارد و تولید می‌شوند، باید داخلی‌سازی حداقل ۲۰ درصدی را انجام دهند؛ بنابراین این سیاست در مورد هیچ خودروسازی از جمله چینی‌ها، متوقف نشده است و البته این درصد، یک نقطه شروع است[۱].

فقط مونتاژ قطعات و رنگ خودروهای چینی در ایران انجام می شود

مقیمی در حالی اشاره به داخلی سازی ۲۰ درصدی خودروهای چینی می کند که با احتساب کسر درصد مونتاژ و رنگ از این میزان داخلی سازی، که حدود ۱۴ درصد است، سهم دیگر بخش های خودروهای چینی مونتاژ شده در کشور از داخلی سازی حدودا ۶ درصد است که رقمی بسیار ناچیز محسوب می شود.

از طرف دیگر مطابق برنامه های وزارت صمت بنا بود در صورتیکه داخلی سازی قطعات خودروهای چینی به ۴۰ درصد نرسد، مشمول پرداخت تعرفه خودروی کامل شوند. اما بررسی ها نشان می دهد که نه تنها مونتاژکاران چینی بابت واردات قطعه مشمول پرداخت تعرفه خودروی کامل نشده اند، بلکه تعرفه های کنونی قطعه را نیز دور می زنند.

دور زدن تعرفه های قانونی قطعات چگونه امکان پذیر است؟

در حال حاضر واردات قطعات خودرو ذیل دو فصلنامه (۹۸ و ۸۷) صورت می گیرد. قطعات منفصله خودرو (CKD) ذیل فصل ۹۸ و قطعات یدکی خودرو ذیل فصل ۸۷ وارد کشور می شوند.

تعرفه واردات قطعات منفصله بر اساس میزان داخلی سازی تعیین شده است و هر چه میزان داخلی سازی خودرو افزایش یابد، تعرفه واردات قطعه آن کاهش می یابد. اما میان تعرفه واردات قطعات یدکی خودرو و داخلی سازی ارتباطی برقرار نیست.

از طرف دیگر تعرفه واردات قطعات یدکی بسیار کمتر از تعرفه واردات قطعات منفصله خودرو است. این مسئله موجب شده که مونتاژکاران چینی قطعات مورد نیاز محصولات خود را ذیل فصل ۸۷ وارد کشور کنند و با وجود داخلی سازی به مراتب پایین تر، تعرفه واردات تصویب شده به میزانی کمتر پرداخت نمایند.

اصلاح «تعرفه واردات قطعات» لازمه بهبود داخلی سازی خودروهای چینی

بنابراین برای اینکه زمینه دور زدن تعرفه واردات قطعات خودرو برای دلالان فراهم نباشد، وزارت صمت بایستی تعرفه واردات قطعات خودرو اعم از یدکی و  منفصله را به گونه ای تعیین نماید که انگیزه قطعه سازان داخلی برای بومی سازی قطعات مختلف خودرو افزایش یابد و خودروسازان و مونتاژکاران نیز تمایل بیشتری به تأمین نیازها از داخل کشور داشته باشند.

به این منظور لازم است تعرفه واردات قطعات خودرو مطابق با میزان داخلی سازی خودروها تعیین شود؛ تا هر چه داخلی سازی خودروها افزایش یابد، تعرفه واردات قطعات مورد نیاز آن محصولات کاهش یابد.

این پیشنهاد در جدول زیر تشریح شده است:

مطابق جدول، تعرفه واردات قطعات خودروهای گران قیمت بالاتر است. علت این است که عمدتا خودروهای گران قیمت بازار با تیراژ پایین تولید می شوند و مصرف کنندگان آن ها دهک های بالای جامعه هستند؛ لذا طبیعی است که تعرفه واردات قطعات این محصولات بیشتر از محصولات پرمصرف بازار داخلی باشد.

پینوشت:

[۱] خبرگزاری مهر؛ کد خبر: ۴۶۰۸۲۴۰

انتهای پیام/ تولید و اشتغال



جهت احترام به مخاطبان فرهیخته، نظرات بدون بازبینی منتشر می شود. لطفا نظرات خود را جهت تعميق و گسترش بحث ارائه نمایید. نظرات حاوی توهين، افترا و تهمت به ديگران پاک می شود.