به گزارش مسیر اقتصاد بحران های مالی جهانی، سیستم های اقتصادی را دچار آسیب پذیری می کنند. یکی از درس هایی که از بحران مالی سال ۲۰۰۸ گرفته شد، وجود خطرات در ایجاد نظام پولی بین المللی مبتنی بر ارز واحد است. در حال حاضر دلار آمریکا ارز واحد بین المللی است که در بحران مالی اخیر نقش مؤثری در انتقال آثار بحران به اقتصادهای دیگر جهان داشته است.
آسیب های دلار بر معاملات بین المللی دلیل کشورها برای حرکت به سمت حذف آن
به طور خاص، کمبود دلار که در اواسط بحران اخیر اتفاق افتاد، به آشفتگی در بازارهای مالی جهانی منجر شد و به شدت مانعی بر سر راه تجارت و معاملات مالی بین المللی ایجاد کرد. اثرات فاجعه بار کمبود دلار موجب برانگیخته شدن همگانی علیه نظام پولی دلار محور شده است.
در این میان کشور چین نیز از آثار سوء بحران مالی و سیستم پولی دلار محور در امان نمانده است و درصدد اتخاذ ابتکاراتی برای مقابله با این آثار برآمده است. چین در واکنش به تجربیات انقباضی در نقدینگی دلاری جهان تدابیری برای کاهش وابستگی خود به این ارز را اتخاذ کرده است.
زیرساخت های چین جهت کاهش وابستگی به دلار
این کشور به بین المللی کردن یوآن خود به عنوان ارز معاملات جهانی و ایجاد زیرساخت های لازم برای آن نموده است. چین در کنار قدرت رو به رشد خود در اقتصاد بین المللی، در نظر دارد تا استفاده از یوآن در عرصه جهانی را توسعه دهد.
در همین راستا صندوق بین المللی پول در گزارشی عنوان کرده است که یوآن چین در عرصه بین المللی در جایگاه سوم ارزی که می تواند با دلار آمریکا به رقابت بپردازد، قرار دارد. دو ارز دیگر یورو اتحادیه اروپا و ین ژاپن هستند.
سیاستگذاران و محققان دانشگاهی معتقدند که انگیزه های کلی چین جهت بین المللی کردن یوآن خود شامل جبران کمبود دسترسی به دلار، سیاست توسعه مالی این کشور و تلاش برای کاهش سلطه دلار می شود. اما به طور کلی صرف نظر از انگیزه اصلی، ادغام یوآن در نظام پولی جهانی یکی از چشم اندازهای اقتصادی و جغرافیایی-سیاسی چین در عرصه بین المللی است.
«مراکز تسویه یوآنی» ابزار مهم چین در کاهش وابستگی به دلار
همچنین علاوه بر انگیزه های گفته شده، جهان در حال تماشای مسیر دولت چین در استفاده بین المللی از یوآن است. در چند سال گذشته دولت چین یک رویکرد ظاهراً غیرقابل انکار برای پیشبرد نقش ارز خود در بازار جهانی را دنبال کرده است.
به طور خاص یکی از مؤلفه های اصلی سیاست عمومی چین در استفاده بین المللی از یوآن، ایجاد بازارهای یوآنی فراساحلی در قالب «بانک های تسویه یوآنی» به ویژه در هنگ کنگ است. در سال ۲۰۰۴ اولین بازار معاملات یوآنی در خارج از سرزمین اصلی چین و در هنگ کنگ مستقر شد. بازار یوآنی فراساحلی بعد از آن سال پیشرفت کمی داشت تا اینکه وقوع بحران مالی سال ۲۰۰۸ بین المللی شدن یوآن را شتاب بخشید.
بدین ترتیب چین مراکز یوآنی فراساحلی خود را توسعه داد و اخیراً این کشور در لندن و سنگاپور و سایر نقاط نیز این مراکز را جهت توسعه تجارت ایجاد کرده است.
بین المللی شدن دلار آمریکا از مسیر مراکز تسویه فراساحلی
سؤالی که پیش می آید این است که آیا بازارهای فراساحلی می توانند به بهبود جایگاه یک ارز در عرصه بین المللی کمک کنند؟ جواب بله است.
به عنوان مثال، دشوار است که تصور شود دلار آمریکا می تواند بدون حمایت از جانب بازارهای فراساحلی و خارجی دلاری، نقش برجسته ای در جهان داشته باشد. بازارهای فراساحلی این اجازه را به دلار می دهند که ظرفیت خود به عنوان یک ارز بین المللی را در خارج از کشور به اجرا بگذارد.
منبع: مؤسسه بانک توسعه آسیایی yon.ir/OTzVJ
انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل
