به گزارش مسیر اقتصاد در سال های بعد از جهانروا شدن دلار آمریکا به عنوان ارز مرجع مبادلات بین المللی، برخی از کشورها تلاش کرده اند تا وابستگی خود به نظام مالی و پرداختی دلاری را کاهش دهند. بدین منظور کشورها با اقدامات و ابتکارات متعدد تلاش نموده اند در نظام مالی جدید ارزهای ملی را جایگزین دلار کنند.
راه‌اندازی نظام پرداخت مبتنی بر ارزهای ملی توسط ۲۰ کشور آفریقایی
همچنین کشورها سازوکارهایی را برای ایجاد سیستم های پرداخت ویژه خود توسعه داده اند. بدین صورت که یا یک سیستم بومی مخصوص توسط یک کشور ایجاد شده است یا کشورها در همکاری با یکدیگر سیستم های پرداخت خود را به یکدیگر متصل کرده و سیستم یکپارچه جدیدی شکل داده اند.
یکی از نظامات پرداختی که توسط کشورها به عنوان سیستم معاملاتی موازی دلار ایجاد شده است، نظام پرداخت بازار مشترک آفریقای شرقی و جنوبی (COMESA) است که ۲۰ کشور را شامل می شود. این نظام پرداخت در راستای توسعه همکاری های اقتصادی و مالی میان کشورهای عضو ایجاد شده است.
تسهیل معاملات با ارزهای ملی به وسیله ایجاد اتاق تسویه مرکزی
به منظور کاهش وابستگی به دلار در معاملات بین المللی، در قالب نظام پرداخت کومِسا یک اتاق تسویه برای تجارت اعضا با استفاده ارزهای ملی یکدیگر توسط بانک های مرکزی راه اندازی شده است. این اتاق که سیستم پرداخت و تسویه منطقه ای(REPSS) نام دارد برای پرداخت و تسویه معاملات میان اعضا بدون اینکه در آن نیازی به کانال های بانکی کارگزار و واسطه ای مستقر در آمریکا و کشورهای اروپایی باشد، ایجاد شده است.
در قالب سیستم REPSS تا میزانی که موازنه در تجارت برقرار است، با ارزهای ملی انجام می شود و در نهایت باقی مانده معاملات با دلار آمریکا یا یورو تسویه می شود. بدین ترتیب یک سیستم حسابداری چندجانبه تحت عنوان سیستم پرداخت و تسویه منطقه ای میان کشورها شکل گرفته است که معاملات را تا حد زیادی ساده سازی می کند.
این سیستم حسابداری چندجانبه، صادرکنندگان و واردکنندگان کشورهای عضو را قادر می سازد تا تجارت میان خود را با استفاده از ارزهای ملی خود انجام دهند. در این سیستم پرداختی، بازرگانان با بانک های محلی خود و به طور مستقیم اسناد تجاری را با کشورهای طرف مقابل خود ارسال و دریافت می کنند.
کاهش هزینه معاملات با ایجاد نظام پرداخت مبتنی بر ارزهای ملی
یکی از اهداف دیگر این سیستم پرداخت منطقه ای که توسط کشورهای آفریقایی راه اندازی شده است، کاهش هزینه های معاملاتی است. چراکه با ایجاد حساب تسویه نزد بانک های مرکزی، نیاز به استفاده از ارزهای جهانروایی از قبیل دلار و یورو بسیار کاهش می یابد و فقط زمانی که بانک های مرکزی با ناترازی معاملات در پایان دوره مواجه می شوند، یکبار ارز جهانروایی را برای تسویه معاملات پرداخت می کنند.
بانک های مرکزی کشورها از طریق داشتن حساب های تسویه جهت پرداخت ها نزد خود، معاملات ساکنان کشور خود به کشور مقابل را از این روش ثبت و پرداخت می کنند. بنابراین یک اعتبار مشخصی را برای یکدیگر ایجاد می کنند و انباشت تفاوت های خالص معاملات را در پایان هر دوره (مثلاً دوره فصلی) تسویه می کنند.
کشورهای عضو برای پیام رسانی مالی معاملات میان خود نیز در کنار سیستم سوئیفت یک سیستم VPN نیز ایجاد کرده اند تا انتقال پیام های مالی با هر یک از شیوه های دلخواه انجام شود. سیستم پیام رسانی مالی نظام پرداخت کومسا چندین لایه را شامل می شود که طیفی از پیام رسانی میان بانک های مرکزی و بانک ها تا تسویه معاملات را شامل می شود.
منابع:
سایوتی تک yon.ir/MH3Ce
شرکت فناوری سی ام آ yon.ir/YXr0j
انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل
