به گزارش مسیر اقتصاد در نشستی که با موضوع «سیاست های پولی و مالی؛ بودجه و بمب نقدینگی» برگزار شد، دکتر ایرج توتونچیان به ابعاد مختلف رشد نقدینگی اشاره کرد و به عوامل و راه حل های مدیریت آن پرداخت.
دکتر توتونچیان در پاسخ به سوال اینکه بمب نقدینگی چرا به وجود آمد، اظهار داشت: به نظر من، این رخداد بمب نیست بلکه باید برای آن اصطلاح بهمن را به کار برد. زیرا بمب یک ظرفیت مخرب مشخصی را دارد و یک هدف مشخصی را می زند، ولی چیزی که الان در اقتصاد ایران با آن مواجه هستیم، بهمن است، زیرا مدام دارد زیاد و زیادتر می شود. ما با بهمن نقدینگی رو به رو هستیم.
الگوی اقتصاد لیبرال؛ عامل اصلی مشکلات اقتصادی
وی افزود: ما الان چندین سال است که بر اساس نظام سرمایه داری داریم اقتصاد را جلو می بریم و چند دهه نئولیبرال ها اقتصاد را جلو برده اند و این در حالی است که خود لیبرال ها گفته اند که اقتصاد لیبرال ثبات ندارد.
توتونچیان افزود: ریشه اصلی مشکلات موجود، تقلید کورکورانه از اقتصاد سرمایه داری است در حالیکه نظام سرمایه داری خودش با مشکلات عدیده ای رو به رو است. پاول کروگمن در مورد بحران های مالی سرمایه داری می گوید نه می دانستیم این بحران چگونه به وجود آمد، و نه می توانیم راه حلی بدهیم و نه می توانیم از بروز مجدد آن جلوگیری کنیم.
بانک ها برای پرداخت نرخ بهره ربوی خلق پول می‌کنند
استاد دانشگاه الزهرا در ادامه بیان داشت: من می خواهم از کارخانه پول صحبت کنم؛ یعنی بانک مرکزی و شبکه بانکی. مارک کارنی رئیس بانک مرکزی انگلیس گفته است ما آلترنتیو دیگری نداریم و مجبوریم همین راه را برویم.
دکتر توتونچیان گفت: حجم نقدینگی تا پایان مهرماه امسال به ۱۷۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است و مشکل اصلی این است که بانک های ما بر اساس نرخ بهره ربوی مرکب دارند عمل می کنند. ستون فقرات نظام سرمایه داری بهره مرکب و حرص است. بانک ها جهت پرداخت بهره سپرده ها، خلق پول می کنند و موجب افزایش فزاینده نقدینگی می شوند. علت اهمیت عامل بهره بانکی این است که این علاوه بر اثری که این عامل علاوه بر اثری که در افزایش نقدینگی دارد، آثار مخربی نیز در زمینه عدالت اجتماعی به دنبال دارد.
در نظام سرمایه داری انسان بنده پول است
دکتر توتونچیان در انتقاد از نظام سرمایه داری افزود: در نظام سرمایه داری پول در برج عاج نشانده شده و انسان در اسفل السافلین قرار گرفته است؛ به گونه ای که پول جایگاه شبه خدایی پیدا کرده و انسان ها، شان بنده پول را دارند. وجود بهره مرکب بانکی این جایگاه پول را تقویت می کند. پول نه تنها در نظام سرمایه داری مستهلک نمی شود بلکه در طول زمان به دلیل نرخ بهره ارزش بیشتری پیدا می کند.
دکتر توتونچیان با انتقاد از وضع نظام بانکی در کشور بیان کرد: متاسفانه کشور ما نیز به دلیل پیروی کورکورانه از نظام سرمایه داری در معرض خطرات ناشی از این نظام قرار گرفته است. به نوعی می توان گفت که از سال ۱۳۳۹ (سال تاسیس بانک مرکزی توسط صندوق بین المللی پول) قلاده بردگی به گردن ما انداخته شد.
راه حل خروج از بحران های پولی و بانکی
وی در قسمت راه حل ها گفت: به منظور رفع مشکلات کنونی پدیده «پول عادلانه» just money معرفی می گردد که بحث اصلی ما در زمینه بمب نقدینگی حول همان محور است. پول عادلانه سه ویژگی مهم دارد: اول اینکه یک کالای عمومی غیر محض است؛ دوم اینکه درون زا است و سوم اینکه کارکرد سوم پول سرمایه داری یعنی «ذخیره ارزش» را ندارد. پول در نظام سرمایه داری برابر با حاصل جمع پول متعارف و بهره بانکی یا عایدی سفته بازی است، اما در نظام تامین مالی اسلامی پول عادلانه وجود دارد. پول عادلانه برابر است با پول سرمایه داری منهای بهره بانکی یا عایدی سفته بازی.
به عقیده دکتر توتونچیان، خلاصه راهکارها را می توان به این صورت اشاره کرد: بکارگیری پول عادلانه، حذف هرگونه بازار پولی، حذف ریسک تصنعی، حذف بازار ثانویه در بورس اوراق بهادار، هدایت منابع مالی به سمت بخش واقعی اقتصاد، به کارگیری مشارکت در تامین مالی پروژه های اقتصادی و سهم بری نیروی کار از سود واحدهای تولیدی.
انتهای پیام/ نظام مالی
