به گزارش مسیر اقتصاد شبکه تحلیلگران اقتصاد مقاومتی در نامه ای به لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، در خصوص بودجه در نظر گرفته شده برای خرید تضمینی گندم نکاتی مطرح کرد.
به عقیده این کانون تفکر و نهاد سیاستگذاری، همانطور که در محاسبات کمیته اقتصاد مقاومتی و مرکز پژوهش های مجلس آمده، ضروری است نرخ خرید تضمینی گندم ۱۹۳۰ تومان تعیین شود و برای این مهم، به ۱۱.۷ هزار میلیارد تومان بودجه نیاز است؛ هرچند بودجه در نظر گرفته شده در شرایط فعلی نیز کمتر از حد مورد نیاز است.
«صادرات قاچاقی گندم»، «کاهش کیفیت گندم تولیدی» و «تولید محصولات آب بر و غیرراهبردی» نتیجه قیمتگذاری نادرست برای گندم است که در این نامه تشریح شده است.
متن نامه مذکور به شرح زیر است: همانطور که مستحضر هستید؛ بر اساس قانون تضمین خرید محصولات اساسی کشاورزی، دولت موظّف است هر ساله نرخ خرید تضمینی اقلام مشخص شده در این قانون را اعلام کرده و سپس تولیدات کشاورزان را بر اساس نرخ اعلامی، از ایشان خریداری نماید.
گندم راهبردی ترین محصول کشاورزی در این قانون است که پس از خرید تضمینی، برای تولید آرد و نان، به کارخانجات آردسازی و صنایع مرتبط فروخته می شود و نرخ فروش آن بسته به محل مصرف، ۶۶۵ و ۹۰۰ تومان تعیین گردیده است.
عدم تخصیص بودجه لازم برای خرید تضمینی گندم
اختلاف نرخ خرید تضمینی گندم از کشاورزان با نرخ فروش به کارخانجات آردسازی و صنایع مرتبط، توسط دولت هر ساله در ردیف «یارانه نان و خرید تضمینی گندم» در بودجه پیش بینی می شود. میزان این یارانه در لایحه بودجه سال آتی رقم ۶۱۴۵ میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.
اما از آنجا که طبق اعلام سازمان برنامه و بودجه کل کشور، نرخ خرید تضمینی گندم در سال زراعی ۹۸-۹۷ معادل ۱۶۰۰ تومان تعیین شده است، یارانه لحاظ شده برای این ردیف، کافی نیست؛ عدم کفایت یارانه نان و خرید تضمینی گندم در بودجه، احتمال کاهش میزان خرید تضمینی گندم از کشاورزان یا تاخیر در پرداخت مطالبات این قشر را افزایش می‌دهد که چالشی جدی برای خودکفایی در تولید گندم است.
نرخ کارشناسی گندم ۱۹۳۰ تومان است
بنابراین با نرخ ۱۶۰۰ تومانی برای خرید تضمینی گندم و با توجه به نیاز ۱۰ میلیون تنی کشور به این محصول، ضروری است مبلغ ۸۴۱۰ میلیارد تومان به عنوان یارانه نان و خرید تضمینی گندم در بودجه ۹۸ در نظر گرفته شود.
با این وجود، طبق محاسبات انجام شده توسط کمیته اقتصاد مقاومتی کمیسیون اقتصادی و همچنین مرکز پژوهش‌های مجلس، نرخ کارشناسی خرید تضمینی گندم در سال زراعی آینده ۱۹۳۰ تومان است؛ تا طبق آنچه در قانون فوق الذکر آمده، با هزینه های تولید همخوانی داشته باشد.
۳ اثر منفی قیمتگذاری نادرست گندم
در این نامه مطرح شده که بر اساس بررسی های کارشناسی و تجربه عملیاتی سال های گذشته، تعیین هر نرخی پایین تر از این میزان، ۳ اثر منفی به دنبال خواهد داشت که عبارتند از:
- صادرات قاچاقی ناشی از بالا بودن قیمت گندم در کشورهای همسایه: در حال حاضر قیمت گندم در کشورهای همسایه با احتساب نرخ ارز سامانه نیما، بین ۲ تا ۴ هزار تومان است.
- کاهش کیفیت تولید گندم به دلیل افزایش هزینه های تولید: در صورتی که نرخ خرید تضمینی گندم پایین تعیین شود، کشاورزان ناچار به تولید گندم با کیفیت پایین تر هستند تا هزینه های خود را کاهش دهند.
- جایگزینی تولید محصولات غیرراهبردی و آب بر با گندم ناشی از صرفه بیشتر تولید دیگر اقلام: کشاورزان اقلام دیگر که سودآوری بیشتر دارد، اما لزوما راهبردی نبوده و مصرف آب بالایی نیز دارند، جایگزین گندم می کنند.
گندم ۱۹۳۰ تومانی تنها ۱۱.۷ هزار میلیارد تومان بودجه نیاز دارد
در ادامه این نامه آمده است: بنابراین پیشنهاد می شود مجلس شورای اسلامی، پس از ۳ سال اجرای ناقص قانون تضمین خرید محصولات اساسی کشاورزی توسط دولت، به این مسئله پایان داده و نرخ خرید تضمینی گندم را ۱۹۳۰ تومان تعیین نماید و منابع لازم برای آن را نیز در بودجه لحاظ کند. در صورت تعیین نرخ ۱۹۳۰ تومانی برای خرید تضمینی گندم، ضروری است معادل ۱۱.۷۱۰ میلیارد تومان به عنوان یارانه در بودجه ۹۸ به این مهم تخصیص یابد.
امید است تصمیم گیری هوشمندانه مجلس شورای اسلامی در این زمینه، شرایط را برای تقویت امنیت غذایی کشور و تحقق اقتصاد مقاومتی فراهم آورد. شبکه تحلیلگران اقتصاد مقاومتی آماده است توضیحات تکمیلی در این خصوص را در جلسه ای حضوری خدمت جنابعالی ارائه نماید.
رونوشت: رئیس و اعضای محترم کمیسیون تلفیق بودجه ۹۸ در مجلس شورای اسلامی
انتهای پیام/ غذا و کشاورزی
