به گزارش مقاومتی نیور کشور عراق در سال های اخیر به مهمترین مقصد صادرات غیر نفتی ایران تبدیل شده است. این کشور به دلیل در اختیار داشتن منابع نفتی، موقعیت فوق‌العاده مهم ترانزیتی، ظرفیت بالای کشاورزی و جذب خیل عظیمی از زوار اهل بیت (ع) کشور بسیار ثروتمندی محسوب می‌شود. ثروت عراق در کنار زیرساخت های نامناسب این کشور، فرصتی را برای ایران پدید آورده که از طریق آن می‌تواند تحریم‌های آمریکا را بی‌اثر کند و شرکت ها و صنایع خود را در مقیاس جهانی توسعه دهد.
به همین دلیل رقبای ایران به هر وسیله‌ای متوسل می‌شوند که دست ایران را از بازار عراق کوتاه کنند. در گذشته اقدامات امنیتی و سیاسی در دستور کار این کشورها بود؛ اما اکنون که در این حوزه‌ها شکست خورده‌اند، به ابزارهای اقتصادی روی آورده‌اند. به عنوان نمونه آمریکا و عربستان پیشنهادات جذابی برای سرمایه‌گذاری در آن دسته از زیرساختهای عراق که منافع ایران به نحوی با آنها گره خورده است، ارائه کرده‌اند.
برنامه‌ریزی پویا برای حفظ و توسعه سهم ایران از بازار عراق
برخی از پیشنهادات سرمایه‌گذاری که توسط رقبای ایران به عراق ارائه می‌شود، نه از روی صرفه اقتصادی، بلکه با انگیزه کوتاه کردن دست ایران از بازار عراق صورت می‌پذیرد. به همین دلیل ایران باید نسبت به این مسائل حساس باشد و برای خنثی کردن این گونه توطئه‌ها و حفظ و توسعه سهم خود از بازار عراق، برنامه ریزی مناسب داشته باشد.
باید توجه داشت که ایران نمی‌تواند بدون ارائه هیچگونه برنامه اقتصادی سودآور برای عراق، و صرفا با ذکر این واقعیت که در مقابله با داعش به یاری عراق شتافته است، انتظار دنباله‌روی بی چون و چرای مقامات عراقی از سیاست های خود را داشته باشد؛ زیرا دولت عراق شامل طیف گسترده‌ای از دیدگاه‌های مثبت و منفی نسبت به ایران است که تلاش های دیگر کشورها نیز بر آن اثرگذار است.
به همین دلیل ایران ناگزیر است با ارائه طرح‌ها و برنامه‌های سودآور برای طرفین، دست طرفداران عراقی خود را در احتجاج با مخالفین ایران پر کند. لزوم سرمایه‌گذاری ایران در زیرساخت های عراق چیزی است که بسیاری از مسئولین و فعالین اقتصادی حاضر در عراق بر آن تاکید کرده‌اند و نسبت به احتمال از دست دادن بازار عراق در صورت عدم سرمایه‌گذاری در این کشور، هشدار داده‌اند.
با کدام پول در عراق سرمایه‌گذاری کنیم؟
طبعا در شرایط تحریم نمی‌توانیم از منابع محدود ارزی برای سرمایه‌گذاری در زیرساخت ها و صنایع عراق استفاده کنیم. اما از منابع بلوکه شده در خارج از کشور و به طور خاص منابع ارزی ایران در عراق می‌توان چنین استفاده ای کرد.
هم اکنون ظرفیت صادرات سالانه حدود ۴ میلیارد دلار گاز و حدود ۲ میلیارد دلار برق به عراق وجود دارد که سرمایه گذاری سالانه نیمی از پول گاز و نیمی از سود خالص پول برق، می‌تواند علاوه بر ترغیب عراق به تداوم واردات این محصولات از ایران، دست شرکت های ایرانی را برای گرفتن پروژه‌های بازسازی عراق باز کند.
سرمایه‌گذاری پول گاز و برق در عراق، مشوق ادامه واردات
درست است که با رایزنی و تلاش بانک مرکزی، امکان بازگرداندن پول گاز و برق صادر شده از ایران به عراق وجود دارد؛ اما باید به این نکته توجه داشت که در شرایط فعلی تداوم صادرات برق و گاز مهمتر از بازگرداندن پول آنها است.
در واقع اگر طرف عراق در انتقال پول به ایران با ریسک بالایی مواجه شود، ممکن است واردات این دو محصول را از ایران قطع کند و یا به شدت کاهش دهد.
تداوم صادرات برق و گاز به عراق مهمتر از دریافت مطالبات
تداوم صادرات برق به خودی خود مهم است؛ زیرا با سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته زیرساخت های آن در کشور ایجاد شده است و عدم بهره‌برداری از آن موجب تحمیل خسارت فنی به تجهیزات نیروگاه‌های برق خواهد شد.
همچنین صادرات گاز به دلیل مشترک بودن بزرگترین میدان گازی ایران با قطر و برداشت گاز از سوی این کشور برای ما اهمیت دارد. در حال حاضر توافقی بین ایران و قطر برای نحوه بهره‌برداری از میادین پارس جنوبی وجود ندارد و طرفین از قاعده «هرکه بیشتر بردارد بیشتر سود می‌برد» پیروی می‌کنند.
شرکت های ایرانی می‌توانند طلب خود را دریافت کنند
با این وجود، ممکن است این سوال مطرح شود که آیا مطالبات شرکت های ایرانی نیز در عراق بلوکه خواهد شد؟ پاسخ این سوال منفی است؛ زیرا شرکت های ایرانی توانایی بازگردان پول خود به ایران را دارند.
به گفته مهندس امینی کارشناس اقتصادی شرکت پویاباد نیرو که تجربه خوبی در زمینه صادرات خدمات فنی و مهندسی به عراق دارد، شرکت های با تجربه می‌توانند با ۲.۵ درصد افزایش هزینه، پول خود را از طریق شبکه صرافی‌ها به ایران وارد کنند.
انتهای پیام/ تجارت و ارز
