مسیر اقتصاد/ در بانکداری اسلامی فرض بر این است که بانک، منابع تجهیز شده از محل سپرده‌گذاری‌های مردم را در فعالیت‌های مولد اقتصادی بر اساس عقود اسلامی سرمایه‌گذاری نموده و سود حلال کسب می‌کند.
در واقع در این نوع سرمایه گذاری، درصدی از سود کسب شده به عنوان کارمزد به بانک تعلق گرفته و مابقی بین سپرده‌گذاران توزیع می‌گردد؛ اما از آنجا که سود نهایی در انتهای سال محاسبه می‌شود، ماهانه مبلغی به عنوان سود علی‌الحساب به سپرده‌گذاران پرداخت شده و در پایان سال، مابقی مبلغ تسویه می‌گردد.
«خلق پول بانک‌ها» عامل ربوی شدن سود سپردههای بانکی
با اینکه بانکداری اسلامی بر این مبنا استوار است، نظام بانکی در حال حاضر برخلاف این رویه عمل می‌نماید و این مسئله، شبهه ربوی بودن سود بانکی را ایجاد کرده است.
به عنوان نمونه، بانک‌ها همواره سود علی‌الحساب را سود قطعی فرض می‌کنند و در انتهای سال، مابه التفاوت سود اعلامی با سود واقعی را به حساب سپرده‌گذاران واریز نمی‌کنند؛ که این مسئله خود محل اشکال است.
اما مسئله مهمتر که عامل اصلی در ربوی شدن سود سپرده های بانکیست، این است که بانک‌ها در بسیاری از موارد، در پروژه‌های مولد اقتصادی سرمایه‌گذاری نکرده و منابع بانکی را به گونه ای نامطلوب تخصیص می‌دهند که تبدیل به معوقات بانکی می‌شود؛ اما در مقابل سود سپرده‌گذاران را به صورت منظم پرداخت می‌کنند. در واقع سودی که توسط بانک ها به حساب صاحبان سپرده های بانکی واریز می‌گردد، از محل خلق پول در نظام بانکی است که در نهایت منجر به استقراض از بانک مرکزی شده و منشأ ارزش افزوده در اقتصاد واقعی ندارد.
این پدیده باعث می‌شود نقدینگی در کشور به واسطة خلق پول بانک‌ها افزایش پیدا کند و لیکن مابه‌ازای واقعی در اقتصاد تولید نشود. بنابراین از آنجا که بانک‌ها با خلق پول سود پرداخت می‌کنند و نه از محل ارزش افزوده فعالیت‌های واقعی اقتصادی، می‌توان نتیجه گرفت که بانک‌های ایرانی که با این شیوه سود پرداخت می‌کنند، در وضعیت ربوی قرار گرفته‌اند؛ وضعیتی که نتیجه عملی آن ایجاد تورم‌های سنگین در اقتصاد است.
انتهای پیام/ نظام مالی
