به گزارش مسیر اقتصاد در حال حاضر ۱۶۴ کشور جهان در سازمان تجارت جهانی عضویت دارند و این سازمان مسئول حمایت از برقراری یک تجارت آزاد، منصفانه و باز بین کشورهای جهان است. اما این سازمان در ماه های اخیر با بزرگترین بحران خود از زمان تأسیس مواجه شده است.
عدم توان WTO در الزام کشورها به رعایت قوانین و در نتیجه محقق نشدن اهدافی که برای آن در نظر گرفته شده، مهم ترین چالش این سازمان است که موجب شده است تمامی کشورهای عضو انتقاداتی را به عملکرد آن وارد نمایند و یک اجماع درخصوص ضرورت تغییر ساختاری آن حاصل شود.
کشورهای توسعه یافته پیشتاز در ارائه پیشنهاد اصلاح ساختاری WTO
اما نکته مهم در این میان عدم اتفاق نظر کشورها درخصوص نحوه اصلاح ساختاری WTO است؛ به طوریکه تا به حال پیشنهادهای متفاوتی در این زمینه از سوی کشورهای عضو مطرح شده است که می تواند نتیجه ای کاملا متفاوت را درخصوص آینده کاری این سازمان رقم بزند.
تا به حال کشورهای توسعه یافته بیشترین فعالیت را در زمینه ارائه پیشنهاد اولیه درخصوص اصلاح ساختاری WTO داشته اند. به طور خاص اتحادیه اروپا یک پیشنهاد مکتوب در این زمینه منتشر نموده است. پیشنهاد اروپا بر ضرورت به روزرسانی قوانین و افزایش اختیارات آن در الزام کشورها به اجرای قوانین تأکید دارد.
کشورهای دیگری همچون کانادا و ژاپن نیز علاوه بر همکاری نزدیک در تهیه پیشنهاد اصلاحی اتحادیه اروپا، نکاتی را به طور مجزا مطرح نموده اند.
پیشنهاد اروپا در اصلاح ساختاری WTO به ضرر کشورهای درحال توسعه
اما در این میان خاویر کریم، نماینده کشور آفریقای جنوبی در سازمان تجارت جهانی و همچنین نماینده گروه کشورهای آفریقایی در این سازمان، به تازگی ضمن تأیید مشکلات ساختاری سازمان تجارت جهانی، اعلام کرده است پیشنهادی که تا کنون درخصوص اصلاح ساختاری این سازمان از سوی اتحادیه اروپا و دیگر کشورها همچون کانادا مطرح شده، به بهتر شدن شرایط موجود منجر نمی شود.
وی در این خصوص گفته است: ما همه پیشنهادهای مطرح شده را مطالعه کرده ایم؛ از نظر ما این پیشنهادات عدم تعادل موجود در تجارت جهانی را به مراتب بدتر از وضعیت فعلی خواهد کرد. این پیشنهادات به سود کشورهای توسعه یافته است و شرایط را برای پیشرفت کشورهای درحال توسعه بیش از پیش دشوار خواهد کرد.
کشورهای آفریقایی به دنبال اعمال محدودیت در واردات محصولات کشاورزی
در حال حاضر آفریقای جنوبی مسئولیت گروه کشورهای آفریقایی در سازمان تجارت جهانی را به عهده دارد و به همین دلیل نماینده این کشور، در عمل نماینده تمامی کشورهای آفریقایی محسوب می شود.
به گفته کریم از نظر کشورهای آفریقایی مسائلی همچون امکان اعمال محدودیت های تجارت محصولات کشاورزی و برنامه های خرید سهام شرکت ها از سوی دولت ها، که کشورهای آفریقایی قصد دارند از آن ها استفاده نمایند، مهم ترین مسائلی است که لازم است در پیشنهادات اصلاح ساختاری مورد توجه قرار بگیرد.
افزایش توان سیاستگذاری صنعتی دولت خواسته مهم کشورهای آفریقایی
علاوه بر این به گفته نماینده آفریقا، یک مسئله مهم دیگر برای کشورهای آفریقایی افزایش توان سیاستگذاری دولتی درخصوص اجرای طرح های صنعتی و حرکت به سمت صنعتی شدن است که در طول سال های اخیر مذاکرات در این زمینه هیچ پیشرفتی ندارد.
خاویر کریم در این خصوص گفته است: در طول سال های اخیر مسائل مهمی در سازمان تجارت مطرح شده و به مذاکره گذاشته شده است، اما درخصوص هیچ کدام پیشرفتی حاصل نشده است.
در واقع کشورهای آفریقایی معتقدند مهم ترین مشکل WTO عدم امکان دستیابی به یک توافق جدید درخصوص مسائل مختلف است که موجب شده است کشورهای درحال توسعه در وضعیت نامطلوب بلاتکلیفی قرار بگیرند؛ چراکه از طرفی با توجه به قوانین موجود این کشورها امکان سیاستگذاری مورد نظر خود را ندارند و از طرف دیگر مذاکرات در خصوص اصلاح قوانین در سازمان تجارت جهانی همواره با بن بست مواجه می شود.
تعطیلی نهاد داوری WTO به معنی پایان عمر چندجانبه گرایی است
در این میان آمریکا انتقاداتی به مراتب گسترده را به عملکرد سازمان تجارت جهانی مطرح کرده است و در طول ماه های اخیر از اضافه شدن داور جدید به نظام رسیدگی به شکایات WTO جلوگیری نموده است. این روند موجب شده است نهادی که باید با ۷ داور به فعالیت بپردازد، اکنون تنها ۳ داور فعال دارد که به زودی دوره آن ها نیز به پایان خواهد رسید.
کریم در این خصوص نیز گفته است: در صورتی که داوری به نهاد رسیدگی به شکایات سازمان تجارت جهانی اضافه نشود، در آینده نزدیک این نهاد تعطیل خواهد شد. در این صورت در عمل نمی توان هیچ جریمه ای برای کشورهایی که خلاف قوانین عمل می کنند متصور شد و این تنها به سود کشورهایی است که به پشتوانه قدرت اقتصادی و تجاری خود به قوانین عمل نمی کنند.
نماینده آفریقا در پایان از تمامی کشورهای آفریقایی درخواست کرده است اکنون که مسئله اصلاح ساختاری سازمان تجارت جهانی مطرح است، با یکدیگر همصدا شوند و تلاش نمایند منافع کشورهای آفریقایی و دیگر کشورهای درحال توسعه در این سازمان نادیده گرفته نشود؛ چراکه اکنون زمان تغییر است و هرکشوری که بتواند ابتکار عمل را در دست بگیرد، می تواند تغییرات را به سود خود رقم بزند.
منبع: نیوتایمز yon.ir/5kZSC
انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل
