به گزارش مسیر اقتصاد مسئله پیری جمعیت و افزایش سن نیروی کار، یکی از مهم ترین مشکلات کشور ژاپن در طول سال های اخیر بوده است. پیری جمعیت با افزایش هزینه های تأمین اجتماعی دولت و همچنین کاهش سطح نشاط در جامعه، مخاطرات اقتصادی و اجتماعی قابل توجهی برای یک کشور به همراه دارد.
در یک جامعه هزینه های تأمین رفاه تمامی اقشار بر عهده جمعیت جوان و در سن کار است؛ بنابراین در صورتی که بخش قابل توجهی از جمعیت یک کشور را افراد سالخورده تشکیل دهند، فشار زیادتری بر نیروی کار وارد می شود تا بتواند علاوه بر تأمین هزینه های رفاهی خود و تضمین رشد اقتصادی، هزینه های افراد سالخورده را نیز تأمین نمایند.
کاهش نرخ تولد عامل اصلی افزایش میانگین سن نیروی کار
شینزو آبه نخست وزیر ژاپن به تازگی در اظهار نظری اعلام کرده است: «نرخ تولد در ژاپن با شدت رو به کاهش است و این مسئله دلیل اصلی افزایش سرعت رشد میانگین سنی جامعه در طول سال های اخیر بوده است.»
نخست وزیر ژاپن در ادامه بر ضرورت برنامه ریزی دولت برای بهبود وضعیت پیری جمعیت و کاهش بار اقتصادی که اکنون بر دوش نیروی کار این کشور وارد می شود، تأکید کرده است و از برنامه ریزی ویژه دولت در این زمینه خبر داده است.
در حال حاضر بر اساس آمار، میزان مرگ و میر در کشور ژاپن سالانه ۴۰۰ هزار نفر بیشتر از تعداد تولد است و تداوم این روند پیری جمعیت، کاهش جمعیت نیروی کار فعال، افزایش هزینه های تأمین اجتماعی و کاهش رشد اقتصادی را برای ژاپن به دنبال دارد.
۲۸ درصد مردم ژاپن بیش از ۶۵ سال سن دارند
امید به زندگی در کشور ژاپن ۸۴ سال است که بیشترین میزان در بین تمامی کشورهای جهان محسوب می شود. اما این مسئله موجب شده است میانگین سنی افراد جامعه نیز افزایش یابد؛ به طوریکه اکنون بیش از ۲۸ درصد جمعیت ژاپن بیش از ۶۵ سال سن دارند. این درحالیست که در کشورهایی همچون آلمان، آمریکا و هند، سهم افراد بالای ۶۵ سال در کل جمعیت به ترتیب ۲۱، ۱۵ و ۶ درصد است.
بر اساس آخرین آمار تعداد افراد بالای صد سال در کشور ژاپن به حدود ۷۰ هزار نفر رسیده است که در مقایسه با یک دهه گذشته هفت برابر شده است.
پیری جمعیت مهمترین چالش اقتصاد ژاپن
افزایش جمعیت سالخوردگان از یک سو به افزایش هزینه های لازم برای تأمین اجتماعی منجر می شود و از سوی دیگر با کاهش نیروی کار فعال، درآمدهای مالیاتی دولت را نیز کاهش می دهد.
این روند موجب شده است اکنون نظام تأمین اجتماعی ژاپن کارایی لازم را نداشته باشد و در تأمین هزینه های سالمندان با مشکل مواجه شود.
بسیاری از کشورهای جهان اکنون با مشکل بیکاری مواجه هستند اما در حال حاضر مهم ترین مشکل اقتصاد ژاپن پیری جمعیت و کمبود نیروی کار است. بر اساس آمار درحال حاضر بیش از ۱.۶ میلیون فرصت شغلی در کشور ژاپن وجود دارد که نیروی کاری برای اشتغال به آن وجود ندارد.
کاهش ۱۱ میلیون نفری نیروی کار ژاپن در ۱۰ سال آینده
نیروی کار فعال در کشور ژاپن اکنون در حدود ۶۷ میلیون نفر است؛ اما پیش بینی شده است تا سال ۲۰۳۰، مقدار آن ۱۱ میلیون نفر کمتر شود و به کمتر از ۵۸ میلیون نفر کاهش یابد؛ در این صورت بحران های اقتصادی کشور ژاپن به مراتب بیشتر از وضعیت فعلی خواهد بود.
پذیرش بیشتر نیروی کار خارجی، افزایش سن بازنشستگی، تشویق به ورود بیشتر زنان به نیروی کار و کاهش سهم دولت در هزینه های تأمین اجتماعی از جمله برنامه های دولت ژاپن در راستای کاهش فشارهای اقتصادی به نیروی کار این کشور عنوان است.
منبع: هفته نامه اکونومیست yon.ir/JCyXB
انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل
