یوسف قویدل استاد اقلیم شناسی دانشگاه تربیت مدرس در گفت و گو با مسیر اقتصاد با انتقاد از عدم استفاده از نظر متخصصان در ارائه تعهدات بین المللی گفت: برای تعیین آینده اقلیمی کشور مانند امضای موافقتنامه پاریس از نظرات اقلیم شناسان بومی استفاده نشده است.
وی با اشاره به ارائه رشته جغرافیای طبیعی در ۱۳ دانشگاه تراز اول کشور گفت: متاسفانه تا جایی که من بررسی کرده ام نه تنها در این قضایای مهم از ظرفیت اساتید اقلیم شناسی کشور استفاده نشده است، بلکه در ساختار تشکیلاتی مرتبط در سازمان محیط زیست حتی یک نفر متخصص اقلیم شناس وجود ندارد و متاسفانه دستگاه های اجرایی بنا به دلایل متعدد اعتقاد و بنایی برای استفاده از این متخصصین ندارند و به نوعی ضوابط و معیارهای علمی را فدای روابط شخصی و سیاسی کرده اند که نتیجه اش این است که دود این ندانم کاری به چشم کل مردم می رود.
لزوم استفاده از متخصصان جغرافیا برای مباحث اقلیمی
دکتر قویدل در ادامه بیان کرد: از نظر علمی برای ورود به مباحثی مثل تغییر اقلیم و موافقتنامه های مرتبط، اقلیم شناسانی که سبقه جغرافیایی دارند، بهترین متخصصان در این زمینه هستند؛ چون این مباحث هم اقلیمی هستند و هم دارای ابعاد جغرافیایی، اقتصادی، سیاسی و امثالهم هستند که در بین رشته های مختلف فقط جغرافیدانان به این مسایل وقوف دارند و سایر متخصصان در علوم دیگر فقط یک بعد از مساله را می توانند، تحت بررسی قرار دهند؛ اما علمی که می تواند با توجه به جمیع جهات در این مباحث ورود پیدا کند، تنها جغرافیا است.
وی افزود: اما متاسفانه در حال حاضر اغلب مشاغل و پست های مربوط به اقلیم شناسی در اختیار غیر متخصصین است و حتی سازمان هواشناسی برای پست اقلیم شناس از رشته های هواشناسی و کشاورزی استفاده می کند.
نتایج یافته های علمی در مورد گرمایش زمین و جغرافیای ایران
این استاد اقلیم شناسی با اشاره به مطالعات صورت گرفته در زمینه گرمایش زمین در کشورمان اظهار داشت: در خصوص تاثیرات گازهای گلخانه ای در ایران، بنده دو پایان نامه کارشناسی ارشد را راهنمایی کرده ام که از این دو پایان نامه چندین مقاله نیز مستخرج و در مجلات تخصصی به چاپ رسیده است. در این دو پایان نامه اثر گازهای گلخانه ای بر نوسانات بارش در کشور (توسط میثم طولابی نژاد) و بر نوسانات دمای متوسط، کمینه و بیشینه کشور (توسط مسعود صالحیان) صورت گرفته است.
به گفته وی در این دو پایان نامه و مقالات مستخرج از آن ها، تاثیر گازهای گلخانه ای بر دما و بارش کشور به صورت ماهانه، فصلی و سالانه مورد مطالعه قرار داده شده و ثابت شده است که از بین ۳۲ ایستگاه مورد مطالعه فقط ۷ ایستگاه در بعضی از فصول سال و حداکثر ۴ درصد تحت تاثیر گازهای گلخانه ای قرار دارند.
اثرگذاری ناچیز دی اکسید کربن بر تغییرات بارش و دما در ایران
قویدل در پاسخ به میزان تاثیر گازهای گلخانه ای در ایجاد گرمایش جهانی گفت: ثابت شده است که نقش متان در نوسانات دما و بارش ایران از دی اکسید کربن بیشتر است. البته یک نکته جالبی هم که در مطالعات مذکور کشف شد این است که ضریب همبستگی مورد محاسبه و رابطه دی اکسید کربن با بارندگی بعضی از مناطق کشور مثبت است که بر اساس آن با افزایش غلظت دی اکسید کربن جّو بر میزان بارش ایستگاه هایی مثل انزلی افزوده شده و با کاهش دی اکسید کربن بارش ایستگاه کم می شود.
وی در پایان تاکید کرد: در خصوص دما هم چنین رخدادی قابل مشاهده است که رابطه دمای ایستگاه ها با دی اکسید کربن بعضا در برخی ایستگاه ها منفی است که بر این اساس با افرایش غلظت دی اکسید کربن جّو از دمای ایستگاه کاسته شده و با افزایش دی اکسید کربن دمای ایستگاه کاهش پیدا کرده است. به طور کلی نقش گازهای گلخانه ای در تغییرات بارش و دمای کشور کم است که می توان از نظر علمی از آن صرف نظر کرد و گفت بی تأثیر است.
لازم به ذکر است این گفت و گو در حالی انجام گرفته است که هم اکنون ناصر مقدسی مشاور رئیس سازمان محیط زیست در امور بین الملل در ورشو لهستان در حال رایزنی در مورد آینده توافق پاریس و حضور ایران در این موافقتنامه است.
انتهای پیام/ نفت و انرژی
