به گزارش مسیر اقتصاد یکی از راهکارهای آمریکا برای اعمال فشار علیه ایران ایجاد محدودیت یا قطع دسترسی نظام بانکی کشور به سیستم پیام رسان های مالی بین المللی است. یکی از پیام رسان های مهمی که اکثریت بانک ها در انجام معاملات مالی بین المللی خود از آن استفاده می کنند، سیستم سوئیفت است.
هر کشوری که دسترسی اش به سیستم سوئیفت قطع شود، در ابتدای امر دچار مشکلات متعددی در برقراری ارتباط با جامعه مالی بین المللی می شود. هرچند ممکن است آن کشور بتواند از راهکارهای میانبر برای انجام معاملات خود استفاده کند، اما این راهکارها هزینه و مشکلاتی خواهد داشت. لذا می توان پی برد که بحث نقل و انتقالات مالی و امنیت پرداخت های بین المللی برای هر کشوری تا چه میزان اهمیت دارد.
تعدد سیستم‌های پیام رسانی مالی در اروپا به منظور افزایش امنیت
در همین راستا کشورهای مختلف جهان فقط به سیستم پیام رسانی مالی و پرداختی سوئیفت اتکا نکرده اند و در سال های اخیر بسیاری از آن ها شروع به طراحی سیستم پرداخت جایگزین سوئیفت نموده اند تا امنیت پرداخت های مالی خود را افزایش دهند. حتی برخی کشورها جهت الزام و اطمینان در امنیت پرداخت ها، به آن شکل قانونی داده اند.
به عنوان نمونه سپا یا سامانه پرداخت یکنواخت، نوعی سیستم پرداخت است که اتحادیه اروپا با هدف ایجاد هماهنگی میان شیوه های پرداخت الکترونیکی، آن را راه اندازی کرده است. این سیستم برای کشورهایی که از واحد پولی یورو استفاده می‌کنند، کاربرد دارد.
سامانه سپا را کمیسیون اروپا و بانک مرکزی اروپا با همکاری یکدیگر مدیریت می‌کنند. مدیریت اصلی این سامانه بر عهده بانک مرکزی اروپا است و نمایندگان دولت ها و گروه های مشتریان نیز در امور مختلف آن حاضر هستند. در واقع در این زمینه نوعی همراهی و همکاری از سوی تمام اعضا، کمیسیون و اتحادیه صورت می گیرد.
استفاده از سیستم پرداخت جایگزین سوئیفت در آلمان
همچنین کشور آلمان سامانه EBICS یا استاندارد ارتباط اینترنتی بانکداری الکترونیک را راه اندازی کرده است. این استاندارد در آلمان شکل قانونی به خود گرفته و لازم‌الاجرا است. این سامانه در ابتدا برای انجام معاملات میان افردا، شرکت ها و کسب کارهای داخلی استفاده می شده است؛ اما با گذشت زمان EBICS امکان پیام رسانی مالی و انتقال اطلاعات بین بانکی با کشورهای دیگر را نیز فراهم می کند.
در سال ۲۰۰۸ بخش کمیته بانکی آلمان و فرانسه توافقی برای تصویب همکاری دو کشور در قالب استاندارد EBICS را تصویب کردند و تا سال ۲۰۱۱ کلیه عملیات تکمیل شد. این همکاری همچنین با کشور سوئیس نیز انجام گرفته است.
سامانه سپای اتحادیه اروپا، و سامانه EBICS آلمان و همچنین دسترسی سایر کشورها به این سامانه با این هدف بوده است که در ابزارهای پرداخت بین بانکی تنوع ایجاد شود و در مواردی که خدمات این سامانه ها امکان می دهد، استفاده از سیستم سوئیفت کنار گذاشته شود.
همکاری بانک ها و کشورها جهت طراحی سیستم جایگزین سوئیفت
طراحی سامانه های موازی سوئیفت فقط به کشورهای اروپایی ختم نمی شود و کشورهایی از قبیل چین، روسیه و هند نیز سامانه های پیام رسانی مالی مختص خود را طراحی کرده اند و در تبادلات با سایر کشورها مورد استفاده قرار می دهند. چین سامانه CIPS را در سال ۲۰۱۵، روسیه سامانه SPFS را در سال ۲۰۱۴ و هند سامانه SFMS در سال ۲۰۰۱ طراحی و راه اندازی کرده است.
همچنین یکی از تحولاتی که به طور چشمگیر در زمینه طراحی سیستم های جایگزین سوئیفت در حال وقوع است، طراحی سیستم های پرداخت غیرمتمرکز مبتنی بر بلاک چین است. در حال حاضر کشورها و بانک های مختلفی در همکاری دوجانبه یا چندجانبه با یکدیگر اقدام به طراحی سیستم های پرداختی نموده اند.
بسیاری از کشورها در حال قانونی نمودن استفاده مالی و پرداختی از فناوری بلاک چین هستند. تمامی این اقدامات نشان دهنده اهمیت امنیت پرداخت ها و پیام رسانی مالی برای کشورهاست. چراکه تمرکز در سامانه های پرداختی کنونی از قبیل سوئیفت، امکان بهره برداری سیاسی از آن برای آمریکا را فراهم آورده است.
منابع:
ارتباط اینترنتی بانکداری الکترونیک آلمان yon.ir/3tleG
شورای پرداخت های اتحادیه اروپا yon.ir/m7WkE
شرکت فناوری خدمات مالی هند yon.ir/j3RZI
انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل
