به گزارش مسیر اقتصاد دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا ماه ها قبل ضمن انتقاد شدید از عملکرد سازمان تجارت جهانی، اعلام کرد که در صورت عدم اعمال تغییرات مد نظر دولت آمریکا، این کشور از WTO خارج خواهد شد.
این درحالیست که تا پیش از تصور میشد WTO در یک جایگاه منحصر به فرد در عرصه تجارت جهانی قرار دارد و تمامی امورات این حوزه با تدابیر سازمان به پیش می رود.
آمریکا با خروج از WTO متضرر می شود؟
به همین دلیل در ابتدا تهدیدهای رئیس جمهور آمریکا مبنی بر خروج این کشور از سازمان تجارت جهانی جدی گرفته نشد؛ بسیاری از تحلیلگران، خصوصا دیپلمات های سازمان تجارت جهانی این مسئله را مطرح می کردند که WTO از ۱۶۴ کشور تشکیل شده است و در صورتی که آمریکا بخواهد از این سازمان خارج شود، تنها خودش را متضرر خواهد کرد.
این تحلیلگران حتی معتقد بودند در صورتی که آمریکا تصمیم به خروج از WTO بگیرد، از نظام تجارت جهانی منزوی خواهد شد و نمی تواند به حیات اقتصادی و سیاسی خود ادامه دهد.
پایان کار سازمان تجارت جهانی در صورت خروج آمریکا
اما اکنون همه تحلیلگران اتفاق نظر دارند که بر خلاف تصورات پیشین، خروج آمریکا از سازمان تجارت جهانی در عمل به معنی پایان کار این سازمان خواهد بود.
آمریکا اکنون بزرگترین اقتصاد جهان را دارد و مهم تر از آن کشوری است که پایه های قدرت WTO را در عرصه تجارت جهانی مستحکم نموده است. بنابراین بدون آمریکا در عمل هیچ کشوری به دستورات این سازمان عمل نخواهد کرد.
در طول ماه های اخیر نیز اقدامات آمریکا از جمله جلوگیری از اضافه شدن قاضی جدید به نظام داوری سازمان تجارت جهانی، به خوبی نشان داد که این کشور قدرت کافی برای اثرگذاری بر WTO و اجبار این سازمان در اجرای دستورات خود را دارد.
تعطیلی نهاد داوری سازمان تجارت جهانی با اراده آمریکا
با اینحال مسئله پایان کار سازمان تجارت جهانی تنها به خروج آمریکا از این سازمان وابسته نیست. آمریکا اکنون از قدرتی در اداره این سازمان برخوردار است که می تواند بدون خروج از آن، در عمل این سازمان را به سمت پایان حیات سیاسی خود سوق دهد.
اکنون تیم داوری سازمان تجارت جهانی تنها از سه قاضی تشکیل شده است که کمترین میزان لازم برای تصمیم گیری درخصوص پرونده های تجاری است. در صورتی که زمان پایان فعالیت یکی از این افراد فرا برسد و از تیم داوری خارج شود، در عمل بخش داوری این سازمان جهانی تعطیل خواهد شد.
بنابراین آمریکا می تواند با ادامه روند جلوگیری از عضویت قاضی جدید، نهاد داوری سازمان تجارت جهانی را به تعطیلی بکشاند.
فرصت یکساله WTO برای تغییر رویه مطابق با خواست آمریکا
آقای ریکاردو رامیرز هرناندر، یکی از قاضی های سابق بخش داوری سازمان تجارت جهانی است، که به تازگی دوره خدمت او پایان یافته و آمریکا از جایگزین شدن قاضی جدید به جای او جلوگیری کرده است؛ به گفته وی اگر روند جلوگیری از عضویت قاضی جدید به نهاد داوری این سازمان تا اواخر سال ۲۰۱۹ میلادی، یعنی کمتر از یک سال دیگر ادامه داشته باشد، در عمل بخش داوری این سازمان تعطیل خواهد شد.
بنابراین این سازمان تنها یک سال زمان دارد تا مطابق با خواسته های آمریکا رویه های خود را تغییر دهد تا بتواند افرادی را به بخش داوری خود اضافه نماید.
سازمان تجارت جهانی از ابتدای آغاز به کار هیچ گونه قدرتی در زمینه اعمال قوانین به کشورها نداشته است. بلکه ترس کشورها از شکایت طرف های مقابل در بخش داوری و صدور حکم علیه آن ها، تنها انگیزه کشورها در رعایت قوانین مصوب در این سازمان بوده است.
بنابراین تعطیل شدن بخش داوری این سازمان در عمل به این معنی است که اگر کشوری قوانین مصوب را رعایت نکند، با هیچ جریمه ای مواجه نخواهد شد؛ و این یعنی از آن زمان به بعد قوانین سازمان تجارت جهانی هیچ گونه ضمانت اجرایی نخواهند داشت و پایان کار این سازمان فرا خواهد رسید.
منبع: رویترز yon.ir/7VSLf
انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل
