به گزارش مسیر اقتصاد وزارت خزانهداری آمریکا 13 آبان ماه با آغاز تحریم های جدید علیه ایران اعلام کرد: «مبادلات مالی برای فروش محصولات کشاورزی، مواد غذایی، دارویی یا تجهیزات پزشکی به ایران قابل تحریم نیستند، مگر آنکه افرادی در آن دخیل باشند که به واسطه حمایت ایران از تروریسم بینالمللی یا فعالیتهای ایران در جهت توسعه تسلیحات کشتارجمعی در لیست سیاه ایالات متحده قرار دارند»
از دیگر سو مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا، در مصاحبه روز ۱۷ آبان با بخش فارسی تلویزیون بیبیسی برای چندمین بار پس از وضع مجدد تحریمها اعلام کرد که دارو و مواد غذایی و محصولات کشاورزی، موضوع تحریمهای آمریکا نیستند و آمریکا مبادله مالی و انتقال این اقلام به ایران را مستثنی کرده است.
با این وجود، پمپئو در این گفتگو اعلام کرد: در صورتی که ایرانی ها بخواهند برای تامین غذای مورد نیاز خود به مشکل نخورند، باید تابع تصمیمات و درخواست های آمریکا باشد.
۱۱ قلم محصول غذایی متاثر از تحریم ها
بررسی ها نشان می دهد حدود ۱۱ قلم کالا و محصول اساسی غذایی بیشترین وابستگی را به واردات از دیگر کشورها دارد که با آغاز تحریم ها، تامین این محصولات احتمالا با مشکلاتی مواجه خواهد شد.
به عبارت دیگر با توجه به ارزش ۱۰ الی ۱۱ میلیارد دلاری واردات این محصولات و با توجه به آنکه سازوکارهای مالی کشور در تحریم ها مورد هدف قرار خواهد گرفت، لذا احتمال بروز مشکل برای تامین این محصولات وجود خواهد داشت.
به خصوص آنکه دولت آمریکا نیز از چند وقت پیش درصدد کاهش صادرات نفت ایران بوده است و این مسئله، از محل کاهش دسترسی ایران به سوئیفت و نظامات مالی جهانی و همچنین کاهش درآمدهای ارزی، تاثیر مستقیم بر روند واردات خواهد داشت.
وزارت کشاورزی: تحریم غذا و دارو اعمال شده است
در این رابطه مسعود بصیری مدیرکل دفتر برنامهریزی تامین، توزیع، تنظیم بازار و ذخایر راهبردی وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه تحریمهای مربوط به سازمان کشتیرانی، بیمه و انتقال پول باعث بروز مشکلاتی در روند واردات مواد غذایی شده، اظهار کرد: سخنان و مواضع مقامات آمریکایی مبنی بر اینکه واردات دارو و مواد غذایی تحریم نیست با واقعیت مطابقت ندارد چرا که واردات محصولات خارجی نسبت به گذشته دشوارتر شده و در شرایط عادی و نرمال انجام نمیشود.
به گفته مدیرکل دفتر برنامهریزی تامین، توزیع، تنظیم بازار و ذخایر راهبردی وزارت جهاد کشاورزی، آمریکا تنها کلمه غذا و دارو را تحریم نکرده، اما در عمل برای واردات این کالاها مانعتراشی میکند.
وی خاطرنشان کرد: برای مثال به شرکتهای اروپایی اعلام میشود در صورت معامله با ایران از نقل و انتقالات پولی با آمریکا محروم میشوند، یا در مواردی کانتینر گوشت برزیلی در بین راه متوقف شده و واردکنندگان مجبور شدند راه های دیگری را امتحان کنند.[۱]
سیاست کشورها در مقابله با تحریم غذا
روسیه و ونزوئلا از جمله تجارب موفق و شکست خورده در مقابله با تحریم غذا هستند؛ روسیه با شروع تحریم های غرب علیه خود اقدام به حمایت از صنایع داخلی و افزایش تعرفه محصولات غذایی کرد و از کشاورزان خود نیز حمایت نمود.
این کشور توانست با اتخاذ این تصمیمات، در مدتی کوتاه تبدیل به بزرگترین تولیدکننده غلات در جهان تبدیل شود و بازارهای صادراتی کشورهای تحریم کننده روسیه را نیز در دست بگیرد.
اما برخلاف تجربه موفق روسیه در حمایت از صنایع داخلی و کاهش وابستگی به کالاهای وارداتی، ونزوئلا مسیر تبادل نفت با غذا را در پی گرفت و روز به روز به نرخ تورم آن کشور اضافه شد و سرانجام روند واردات محصولات اساسی نیز، دچار مشکلات فراوانی گردید.
پاسخ ایران به تحریم غیرمستقیم غذا و دارو چه خواهد بود؟
در این شرایط و با توجه به اعمال تحریم ها، ضروری است تا به منظور کاهش مشکلات تامین محصولات اساسی مورد نیاز کشور تدابیر جدی و هوشمندانه اندیشیده شود.
به طور خاص اعمال سیاست های تشویقی برای تولید داخلی محصولات غذایی اساسی و به کارگیری محصولات جایگزین، وابستگی کشور به واردات این محصولات را کاهش می دهد.
از سویی دیگر به منظور تامین بخش مهمی از نیاز کشور به محصولات اساسی، مقامات دولتی می توانند با عقد قراردادهای تجاری با کشورهای همسایه، امکان کشت فراسرزمینی برخی از محصولات را توسط بخش خصوصی داخلی فراهم نماید.
پینوشت:
[۱] خبرگزاری ایسنا؛ کد خبر: ۹۷۰۸۲۰۰۹۱۳۲
انتهای پیام/ غذا و کشاورزی