مسیر اقتصاد/ بررسی روند تولید قدرت در نیروگاه های کشور نشان می‌دهد که در دهه اخیر روند قدرت نامی و عملی نیروگاهها به صورت صعودی بوده اما شیب آن در سالهای ۹۱ به بعد نسبت به سالهای قبل از ۹۱ کاهش یافته است.
کاهش رشد ظرفیت نیروگاهی کشور از سال ۹۱ به بعد نسبت به سالهای ۸۱ تا ۹۱ به‌خوبی در نمودار فوق مشاهده می‌شود. با توجه به بازه زمانی ۳ تا ۵ ساله برای احداث هر نیروگاه حرارتی در ایران، نمودار فوق نشان می دهد از اواخر دهه ۸۰، افت سرمایه گذاری در بخش تولید برق آغاز شده و تا دهه ۹۰ ادامه پیدا کرده است.
به طور کلی می توان به موارد زیر به عنوان عوامل اصلی کاهش سرمایه گذاری در بخش تولید برق اشاره کرد:
- عدم اجرای فازهای بعدی هدفمندکردن یارانه ها
- پایین بودن قیمت فروش برق نسبت به قیمت تمامشده آن
- عدم پرداخت مابه التفاوت قیمت تکلیفی و تمام شده توسط دولت
- خصوصی سازی غیر اصولی و غیرمنطقی نیروگاهها بدون ایجاد زیرساختهای لازم
رشد مصرف برق همزمان با کاهش سرمایه گذاری در تولید
این کاهش سرمایه گذاری در حالی اتفاق افتاده است که بررسی میزان مصرف برق کشور طی چند دهه اخیر نشان می دهد که نه تنها میزان مصرف برق بلکه حتی سرانه آن نیز روند صعودی داشته است.[۱]
این موضوع باعث شده است در بسیاری از سالها، میزان حداکثر تقاضای مشترکین از حداکثر توان تولیدی شبکه کل کشور پیشی گرفته و کشور با خاموشی های متعدد در ایام تابستان مواجه شده است.
نمونه بارز این امر در تابستان سال جاری اتفاق افتاد و خاموشی های گاه و بیگاه علاوه بر ایجاد مشقت برای مردم خسارت های فراوانی را به بنگاه های صنعتی و تجاری وارد کرد. همچنین عدم توان کشور در اجرای تعهدات صادرات برق به کشورهای همسایه هزینه های سیاسی و استراتژیکی را نیز برای کشور به دنبال داشت.
مدیریت مصرف تنها راه جلوگیری از خاموشی برق در تابستان ۹۸
همانطور که اشاره شد برای احداث هر نیروگاه حرارتی در ایران بین ۳ تا ۵ سال مورد نیاز است؛ بنابراین برای جبران کمبود تولید برق بایستی از چند سال قبل پیش بینی ها انجام شده و تصمیمات لازم اخذ می شد.
بنابراین برای حل مسئله بحران برق علاوه بر اصلاح روند سرمایه گذاری در بخش تولید برق به منظور جلوگیری از بروز بحران برق در ۳ تا ۵ سال آینده، ضروری است برای حل این بحران در کوتاه مدت نیز چاره ای اندیشیده شود.
در حال حاضر مهم ترین ابزار برای مدیریت بحران برق در کوتاه مدت عبارت است از تلاش برای مدیریت بهینه مصرف برق.
مسئولین وزارت نیرو در دو ماه گذشته بارها اعلام کرده اند که برای عبور بدون خاموشی از اوج بار تابستان ۹۸ با کمبود ۸ هزارمگاواتی برق مواجه هستند. بنابراین لزوم توجه به موضوع مدیریت مصرف برق برای عبور بدون خاموشی از تابستان سال ۹۸ امری اجتناب ناپذیر است.
بر این اساس وزارت نیرو طرحی برای ۳۰۰۰ مگاوات صرفه جویی در مصرف برق را برای تصویب به هیات دولت فرستاده است که نیمی از این صرفه جویی (۱۵۰۰ مگاوات) از طریق اصلاح تعرفه مشترکین پرمصرف و ترغیب این مشترکین به کاهش مصرف بی رویه خود، اجرایی خواهد شد.
این طرح در حال حاضر در حال بررسی در کمیسیون زیربنایی دولت است و باید دید دولتمردان چه تصمیمی در این خصوص اتخاذ خواهند کرد. بدیهی است نتایج این تصمیم به صورت خاموشی یا عدم خاموشی در تابستان ۹۸ بروز خواهد کرد.
پینوشت:
[۱] به غیر از سال ۹۰ که این سال پس از اجرای قانون هدفمندی در کشور قرار داشته و سرانه مصرف برق خانگی ۶ درصد کاهش یافت.
انتهای پیام/ تعرفه گذاری انرژی
