به گزارش مسیر اقتصاد طی چند هفته اخیر مشکلات ارزی پیش آمده در کشور روند واردات محصولات اساسی غذایی را با مشکلات بسیاری مواجه کرده است؛ نهاده های دام و طیور نیز به دلیل اهمیت آن در تولید گوشت قرمز و مرغ، دست به گریبان با این مشکلات بوده است.
از آنجایی که بر اساس آمارهای جهانی ایران جزو ۱۰ تولیدکننده برتر مرغ و تخم مرغ در جهان است، از این رو کشور تقریبا به خودکفایی در تولید این محصولات رسیده است؛ هر چند نژاد مرغ های داخلی به کشورهای دیگر وابسته است.
اما چندین سال است که وجود مشکلات ریشه ای در بخش طیور منجر به ایجاد بحران هایی در زمینه تولید و عرضه مرغ و تخم مرغ به بازار شده است.
با بررسی وضعیت تولید گوشت مرغ و تخم مرغ می توان دریافت که بیش از ۹۰ درصد هزینه های تولید گوشت مرغ وابسته به نهاده های مصرفی مرغ و ۱۰ درصد دیگر مربوط به مکمل های غذایی است.
نهاده های متفاوتی در روند پرورش مرغ قابل استفاده هستند، اما در حال حاضر مرغداران به دلیل به صرفه بودن، از ذرت و کنجاله سویا بیش از دیگر نهاده ها استفاده می کنند.
وابستگی به واردات مشکل اصلی زنجیره طیور
بر اساس آمار گمرک ایران، بخش بزرگی از ذرت و کنجاله سویا مصرفی در ایران از کشورهای برزیل، آرژانتین، اوکراین، رومانی و هندوستان وارد می شود.
در این راستا با توجه به اظهارنظر شرکت های مرغداری و شرکت های توزیع نهاده های مصرفی مرغداران، یکی از مشکلات بزرگ در تامین این نهاده ها، وجود رانت و انحصار است.
از طرفی دیگر نیز به دلیل مشکلات به وجود آمده از سوی دولت در روند تخصیص ارز به واردکنندگان اصلی این نهاده‌ها، کمیابی آن در تامین غذای مرغ ها شدت یافته است.
اما مشکلات به اینجا ختم نمی شود؛ بلکه اعتصاب کامیون داران نیز در شرایط کنونی مشکل مضاعفی را به مرغداران و دامداران تحمیل کرده است. به طوریکه در حال حاضر دسترسی به وسیله نقلیه برای انتقال نهاده های وارداتی از گمرکات کشور به شهرها سخت تر شده است.
عوامل اصلی نوسان قیمت گوشت مرغ و تخم مرغ
چنین مشکلاتی در بخش تامین نهاده های دام و طیور در شرایطی پیش آمده است که بیماری آنفلوانزا در سال گذشته تلفات بسیار سنگینی از مرغداران گرفته است و این بیماری هر ساله منجر به تعطیلی بسیاری از مراکز پرورش مرغ در کشور می شود.
بررسی ها نشان می دهد تا زمانی که ریشه اصلی مشکلات موجود حل نشود، هر چند وقت یکبار این بخش دچار مسائلی خواهد شد و دولت همواره باید کمک حال آن باشد.
به عبارت دیگر در شرایطی که تمامی چرخه تولید گوشت مرغ و تخم مرغ در کشور وابسته به کشورهای دیگر و وارداتی است، با کوچکترین نوسان نرخ ارز و یا تحریم، مشکلات بسیاری گریبان گیر بیش از ۳۰۰ هزار واحد پرورش طیور در کشور خواهد شد که در نهایت خود را در افزایش قیمت مرغ و تخم مرغ نشان می دهد.
اصلاح نژاد و تغییر نهاده‌ها راهکار اساسی تثبیت قیمت مرغ و تخم مرغ
یکی از راهکارهای مهم در کاهش مشکلات فعلی در حوزه مرغ و طیور، تغییر مصرف نهاده ها از ذرت و کنجاله سویا به دیگر محصولات جایگزین است؛ محصولاتی که امکان کشت و تامین آن در داخل کشور مهیا باشد.
گفتنی است تغییر ذائقه مصرف نهاده در مرغداری ها می تواند مشکلات مربوط به انحصار در واردات نهاده ها، آثار نوسانات نرخ ارز و اثرگذاری تحریم ها را به حداقل برساند.
از سویی دیگر با توجه به وارداتی بودن نژاد های فعلی طیور مصرفی در ایران، نیاز است تا وزارت جهاد کشاورزی برنامه ای مناسب برای اصلاح نژاد و «به نژادی» طیورهای اصیل ایرانی ارائه کند.
هرچند تغییر نژاد طیور در بلند مدت امکان پذیر است، اما انتظار می رود وزارت جهاد کشاورزی که گام های مهمی در جهت رونق تولیدات داخلی برداشته است، به این موضوع اهتمام ویژه ای بورزد تا چرخه تامین پروتئین مصرفی خانوارهای ایرانی مختل نشود.
انتهای پیام/ غذا و کشاورزی
