به گزارش مسیر اقتصاد ورود سوداگران به بازار مسکن به دلیل جذابیت این بخش از اقتصاد و کسب سودهای بالا از طریق معاملات مکرر منجر به جهش قیمت و آسیب زدن به قدرت خرید اقشار ضعیف و متوسط جامعه شده است.
کشورهای مختلف دنیا برای مقابله با این معضل اقتصادی و اجتماعی راهکار افزایش ریسک سوداگری را پیشنهاد داده‌اند تا صرفه و سود این‌گونه اقدامات کاهش یابد. یکی از سیاست‌های دولت در کشورهای پیشرفته اخذ مالیات بر عایدی سرمایه از سوداگران بخش املاک و مستغلات است.
این مالیات از افرادی که بیش از یک خانه جهت مصرف خود دارند و حتی تولیدکننده مسکن هم نیستند اخذ می‌شود؛ یعنی سوداگرانی که بدون پذیرش ریسک تولید تنها با سرمایه‌ای که در اختیار دارند به خرید و فروش مکرر ملک در فاصله زمانی کوتاه می‌پردازند، مشمول این مالیات تنظیمی خواهند شد.
عدم وجود قانون اخذ مالیات بر عایدی سرمایه در کشور باعث شده در ماه‌های اخیر کارشناسان اقتصادی به بیان دیدگاه‌ها و نظرات خود در رابطه با این مالیات در رسانه‌ها بپردازند؛ بررسی ها نشان می دهد کارشناسان و اساتید اقتصادی در این زمینه اتفاق نظر دارند.
هدایت نقدینگی به سمت تولید با مالیات بر عایدی سرمایه
دکتر حسین صمصامی استاد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی ۶ مرداد به مسیر اقتصاد گفت: مالیات بر عایدی سرمایه ابزاری برای جلوگیری از سفته بازی است. این مالیات نفعی که از طریق سفته بازی عاید افراد شده را دریافت می‌کند و به این صورت انگیزه سوداگری در بازار را از بین می‌برد. در صورت اخذ مالیات بر منفعت سرمایه و هدایت درست نقدینگی به سمت تولید، قطعاً تورم به این شکل در کشور ایجاد نخواهد شد.
مالیات بر عایدی مسکن راهکار کنترل قیمت مسکن
در همین خصوص روانشادنیا عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی تهران ۲۲ خرداد ۹۷ به فارس گفت: رشد قیمت مسکن باعث شد تا امروز با یک آشفتگی در بازار مسکن مواجه شویم که ضرر آن را مردم و مصرف‌کننده‌های واقعی کردند. البته سوداگران نیز از این وضعیت سودجویی کرده و به نوعی به این آشفتگی بازار دامن زدند. البته راهکارهایی برای کنترل قیمت مسکن می‌توان به دولت ارائه کرد که یکی از آن‌ها اجرای مالیات بر عایدی مسکن است که می‌تواند جلوی جولان سوداگران را بگیرد.
اخذ مالیات از سوداگران و هدایت این درآمد به سمت تولید مسکن
محمدسعید حیدری کارشناس مالی بخش مسکن نیز ۱۳ تیر به روزنامه دنیای اقتصاد گفت: در شرایطی همچون وضعیت فعلی بازار، برای افزایش عرضه مسکن و مدیریت جریان ورود تقاضای سرمایه‌ای، سیاست‌ها و راهکارهای غیردستوری وجود دارد. «اخذ مالیات‌های تصاعدی» (کاهش انگیزه سوداگری و سفته‌بازی) از معاملاتی که سود قابل‌توجهی نصیب فروشنده در معاملات مکرر می‌کنند و کانالیزه کردن این درآمد مالیاتی به سمت تامین‌مالی ساخت یا توسعه ظرفیت تولید و عرضه مصالح، از سیاست‌های قابل استفاده هستند.
مالیات بر عایدی سرمایه مهم‌ترین اقدام خوب انجام نشده
پویا ناظران اقتصاددان و تحلیلگر موسسه مودیز ۱۱ تیر به مسیر اقتصاد گفت: عدم اجرای مالیات بر عایدی سرمایه مهم‌ترین اقدام خوب انجام نشده توسط دکتر طیب نیا و دکتر کرباسیان، وزرای اقتصاد دولت‌های یازدهم و دوازدهم برای بهبود اقتصاد کشور بوده است. لازم است دولت و نمایندگان محترم مجلس در تصویب و اجرای این پایه مالیاتی هر چه زودتر اقدام کنند.
قدرت طبقه سوداگر عامل عدم تصویب مالیات بر عایدی سرمایه
وحید شقاقی شهری کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه ۶ مرداد به روزنامه تعادل گفت: یکی از نتایج ضعف در نظام مالیاتی، تمرکز و انحصار ثروت در دست عده کم است. در همین ۶ ماه گذشته ثروت یک اقلیت پنج درصدی در کشور بیش از دو تا سه برابر رشد کرده و بابت آن مالیاتی هم اخذ نشده است. سوداگران مسکن، سکه و خودرو در همین مدت که بخش زیادی از جامعه ایران فشار معیشتی بیشتری داشت، سودهای آن‌چنانی به دست آورد.
این کارشناس اقتصادی ۶ تیر ۹۷ به مسیر اقتصاد نیز گفته بود: مالیات بر عایدی سرمایه موجب کاهش نابرابری‌ها در جامعه، کنترل سوداگری در اقتصاد و رونق تولید می‌شود. پایه‌های مالیاتی مانند مالیات بر عایدی سرمایه که می‌تواند جلوی سفته بازی و سوداگری را در جامعه بگیرد به دلیل قدرت طبقه سوداگر، تاکنون اجازه تصویب پیدا نکرده است.
جذابیت بازار مسکن پای افراد غیرحرفه‌ای را به این حوزه باز کرد
محمدرضا جهان بیگلری اقتصاددان و عضو اتاق بازرگانی به نود اقتصادی در ۳۰ تیر ۹۷ گفت: مسکن تنها فعالیت اقتصادی است که شامل مالیات نمی‌شود. این مسئله هیچ دلیل اقتصادی ندارد فعالیتی که در گذشته و حال بیش از شصت درصد سود دارد در قبالش هیچ مالیاتی پرداخت نمی‌شود و این شده است که حتی افراد غیرحرفه‌ای بدون هیچ‌گونه شناختی، از پزشک گرفته تا طلا فروش وارد این صنعت شده‌اند.
وی افزود: همچنین سرمایه گذاران تمایل دارند بیشتر از آنچه سرمایه خود را در فعالیت‌های مولد اقتصادی به جریان بیندازند به خرید ملک و اجاره روی آورند.
سوداگران عامل افزایش غیرمنطقی قیمت مسکن
افشین پروین پور کارشناس مسکن ۱۶ مرداد به مسیر اقتصاد گفت: در جهان مالیات بر عایدی مسکن مانع از سوداگری می‌شود و راه‌های پلیسی و بگیر و ببند برای مقابله با سوداگری جواب نمی‌دهد.
وی افزود: در واقع در دنیا با استفاده از ابزار مالیاتی با نرخی بالا، سود حاصل از خرید و فروش مسکن را دریافت می‌کنند تا جذابیت سوداگری در بازار مسکن از بین برود تا این سوداگران از بازار مسکن خارج شوند، زیرا همین افراد هستند که باعث افزایش قیمت می‌شوند. بدین ترتیب تنها سازندگان مسکن و تقاضای مصرفی باقی خواهند ماند که شرایط بازار را سالم می‌کنند.
نابسامانی حوزه مسکن به دلیل عدم کنترل سوداگری
مقداد همتی کارشناس مسکن ۵ تیر به خبرگزاری فردا گفت: اگرچه دولت قبل عرضه مسکن را زیاد کرد اما چون سیاست تکمیلی یعنی کنترل سوداگری را اجرا نکرد، قیمت‌ها افزایش یافت. اگر از خانه‌های خالی مالیات می‌گرفتیم اگر کسی ملک دوم و بیشتر داشت مالیات می‌گرفتیم، آن‌قدر قیمت افزایش پیدا نمی‌کرد. ما در مالیات‌ها یک سرفصل به اسم مالیات بر معاملات مکرر داریم؛ یعنی شما اگر چه شغلت باشد یا نه چه مشاور املاک باشید و یا نباشید، دلال باشید یا نه هر سال دو مرتبه و یا سه مرتبه معامله ملکی انجام دهید مشمول مالیات می‌شوید.
وی افزود: همه این‌ها در تمام دنیا ادبیات و تعریف دارد؛ اما در جمهوری اسلامی رها است. سیاست گذاری در حوزه مسکن متولی ندارد؛ یعنی نه سیاست‌های عرضه‌مان مشخص است، نه کنترل سوداگری و نه مالیات درست.
