مجید کریمی کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با مسیر اقتصاد ضمن اشاره به ابزار های مختلف بازار سرمایه و اهمیت استفاده از نقدینگی جهت مردمی کردن اقتصاد، روش های قابل استفاده در حوزه انرژی را تبیین کرد.
وی در پاسخ به این سوال که از کدام روش های تامین مالی اسلامی می توان در حوزه انرژی استفاده کرد، گفت: امروزه از اکثر روش های تامین مالی نوین همچون سلف موازی در حوزه برق که از سایر روش ها بیشتر مشهود است، استفاده می شود. روش هایی از جمله اوراق مشارکت، اوراق اجاره و سلف در کشورهای حاشیه خلیج فارس بیشتر استفاده می گردد.
تفاوت ابزار ها در تامین مالی طرح های توسعه ای و پروژه های جدید حوزه انرژی
کارشناس حوزه بازار سرمایه با بیان اینکه بعضی کشورها از جمله بحرین، از سلف استفاده می کنند، گفت: با توجه به محدودیت های شرعی در سلف شکل گیری بازار ثانویه برای این ابزار مشکل است اما فقهای ما در کمیته فقهی سازمان بورس با بیان سلف موازی و قرار دادن حواله در کنار سلف موازی این مشکل را حل کرده اند. لذا در بازار سرمایه ما برای داشتن بازار ثانویه تا قبل از سررسید، از سلف موازی همراه به حواله تحویل استفاده می شود؛ ولی در کشوری مثل بحرین از سلف های چند ماهه در بازار پول استفاده می شود.
وی در پاسخ به اینکه در حوزه تامین مالی استفاده از سلف موازی تا چه حد مناسب است، اظهار داشت: در خصوص طرح هایی که دارای محصول هستند، می توان از سلف استفاده کرد و در واقع آن ها را پیش فروش کرد.
کریمی با اشاره به اینکه اگر طرح توسعه ای داشته باشیم، شرایط متفاوت خواهد بود، افزود: به عنوان مثال قصد تامین مالی طرح توسعه شرکت نفت یا صنایع پتروشیمی را داشته باشیم، می توان از صکوک مرابحه، استصناع، منفعت، اوراق مشارکت و صندوق پروژه و … استفاده کرد. برای تمام موارد مذکور با توجه به نوع نیاز آن ها می توان از اوراق بهادار اسلامی متعددی استفاده کرد.
ابزارهای مالی قابل استفاده در شروع یک پروژه
این کارشناس بازار سرمایه خاطر نشان کرد: برای راه اندازی یا شروع اولیه یک واحد یا مجموعه که به خرید تجهیزات نیاز است، می توان از اوراق مرابحه، اوراق اجاره و … استفاده کرد.
وی افزود: برای تامین نقدینگی در حوزه ی خاص از دارایی های ثابت که در مالکیت یک مجموعه می باشند می توان بهره برد. به این صورت که املاک را به اوراق بهادار تبدیل کرده و خریداراران اوراق، مالک دارایی ثابت خواهند شد که بانی با عنوان مستاجر تا سررسید ساکن است؛ سپس بر اساس شرط فعلی که صورت گرفته اجاره به بیع تبدیل می شود.
کریمی در ادامه به ابزار های نوین تامین مالی در بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: در حوزه تامین مالی از صندوق های پروژه و یا اوراق وکالت که به تازگی به مصوبه کمیته فقهی سازمان بورس رسیده است نیز می توان سود برد که کار را برای سرمایه گذار راحت می کند.
مردم باید از طریق صندوق پروژه در توسعه صنعت نفت سهیم باشند
کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: در حوزه نفت از ابزار استصناع، اوراق مشارکت و همچنین اوراق قابل تبدیل به سهام می توان استفاده کرد؛ البته صندوق پروژه نیز قابلیت بکار گیری در این حوزه را دارد. تفکر ما بر این اساس است که مردم باید سهام دار باشند. در این نگاه لازم است فرآیندها نیز به خوبی تنظیم گردند. استفاده از این روش ها هم گامی در جهت مردمی کردن اقتصاد است و هم نقدینگی کشور را به سمت فعالیت های تولیدی با بازده بالا که البته مزیت کشور در حوزه صادرات بین الملل هست نیز پیش خواهد برد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: ما نیز می توانیم اوراق استصناع قابل تبدیل به سهام، مشارکت یا قابل تبدیل به اجاره های مختلف از جمله تملیک و استهلاک ایجاد کنیم. در کنار اوراق استصناع می توان به صورت هیبریدی نیز از اوراق استفاده کرد که به عنوان مثال در دنیا، اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام مسترد می شود.
