به گزارش مسیر اقتصاد «هیات امنای صرفه جویی ارزی در معالجه بیماران» در سالهای جنگ تحمیلی، برای کمتر شدن بوروکراسی اداری در کشور و برای اینکه نهادی خاص بتواند تجهیزات مورد نیاز برای درمان مصدومان جنگی را تامین کند، تشکیل شد. بعد از جنگ با توجه به خدمات ارائه شده توسط این هیات، قرار شد مصوبهای به مجلس برای تاسیس نهادی قانونی به منظور حفظ اهداف مذکور فرستاده شود.
در نتیجه این هیات براساس قانون مصوب مجلس در آذرماه سال ۷۸، جهت ایجاد زمینه معالجه همه بیماران در داخل کشور و بینیاز کردن کشور از اعزام بیمار برای معالجه به خارج از کشور، کاهش وابستگی علمی و فنی در زمینه مداوای بیماریهای بیماران و صرفهجویی ارزی در این زمینه تشکیل شد.
وظایف و اختیارات این هیات عبارت اند از ایجاد هر گونه تسهیلات برای واحدهای درمانی داخل کشور و تجهیز آنها، بهبود کیفی و کمی امکانات مراکز آموزشی و درمانی داخل کشور، اعزام متخصصان پزشکی و پیرا پزشکی و حرفههای وابسته برای دورههای آموزشی و زمینهسازی و ایجاد تسهیلات و امکانات در خصوص موارد ذکر شده برای ساخت و سرمایهگذاری در تولید در حد امکان، با رعایت قوانین و مقررات مربوط.
بر اساس قانون، تعداد اعضای این هیأت امنا پنج نفر است که این افراد توسط وزیر بهداشت منصوب میشوند.
یکی از اقدامات این هیات جهت تحقق اهداف و انجام وظایف خود، برگزاری مناقصات است. این مناقصات به اقتضای نیاز و اهداف این هیات، معمولا به صورت ارزی برگزار می شود.
با این حال به نظر می رسد در سالی که به عنوان سال اقتصاد مقاومتی نام گذاری شده است و با توجه به رویکرد کشور در الگوی اقتصاد مقاومتی، ضروری است این نهاد خریدهای خود را به سمت تولید داخل هدایت کند و شرایطی را فراهم آورد که تولیدکنندگان داخلی بتوانند خود را با آن همراه نمایند؛ چرا که این هیات، یک تشکل دولتی محسوب شده و علاوه بر تعیین اعضای آن توسط وزیر بهداشت، قوانین آن به ویژه قانون مناقصات، بر اساس آیین نامه معاملات دولتی اجرا می شود.
در ابتدای آبان ماه سال جاری، مناقصه خرید ۱۲۵۰ تبلت با سیستم عامل آندروید که به طور تقریبی ۱۰ میلیارد ریال ارزش دارد، روی سایت این هیات قرار داده شده است. بعضی از شرایط این مناقصه به قرار زیر است:
۱- فروشنده می بایست دارای نمایندگی رسمی معتبر باشد.
۲- فروشنده می بایست دارای ۲ سال سابقه نمایندگی قانونی از کمپانی مربوطه باشد.
۳- زمان تحویل کالا حداکثر ۳ ماه بعد از اعلام برنده است.
۴- نحوه خرید به صورت پرداخت ارزی پس از حمل خواهد بود.
۵- محل تحویل گمرک تهران می باشد.
۶- کلیه قیمت ها به واحد یورو اعلام می گردد.
۷- شرکت کننده در مناقصه باید مجوز رسمی فعالیت در ایران داشته باشد.
از شرایط موجود در این قرارداد، به نظر می رسد که تمرکز اصلی هیات در خرید ۱۲۵۰ تبلت، بر روی شرکت های خارجی است و در این زمینه توجهی به شرکت های داخلی از جمله مادیران، فراسو، دیمو، جی ال ایکس و … که مدل های مختلف تبلت را تولید کرده اند، نشده است.
به عنوان مثال واضح است که شرکت های داخلی، نماینده داخلی دارند و لذا ذکر این نکته که فروشنده باید نمایندگی رسمی داشته باشد، متوجه شرکت های خارجی است.
همچنین تعیین محل تحویل در گمرک و انجام معامله به صورت ارزی و با استفاده از یورو، نشانگر این است که این هیات، تنها فروشندگان خارجی را مدنظر قرار داده است.
تعیین زمان ۳ ماهه برای تحویل کالا نیز از جمله شرایطی است که تا حدی برای تولیدکنندگان داخلی محدود کننده است و لذا با توجه به اینکه تبلت کالایی ضروری نیست، در صورتی که تمرکز خرید این هیات بر شرکت های ایرانی بود، امکان اینکه مهلت تحویل کالا بیشتر می شد وجود داشت.
با این اوصاف، ضروری است این هیات دولتی جهت حمایت از شرکت های تولیدکننده داخلی، در شرایط مناقصه خود تجدید نظر نماید و در سال اقتصاد مقاومتی، اقدام مقتضی را انجام دهد. حتی در چنین خریدهایی نیز تطابق با اقتصاد مقاومتی ضروری است و نباید این مهم فراموش شود؛ چرا که چنین مناقصههایی میتوانند اثرگذاری قابل توجهی بر تقویت تولیدکنندگان داخلی داشته باشند.