مسیر اقتصاد/ در حال حاضر کشورهای مختلفی از پیمان پولی دوجانبه به عنوان سازوکار جدید مالی برای انجام معاملات تجاری و مالی با یکدیگر استفاده می کنند.
در این شیوه جدید مبادلات بین المللی، کشورها با تکیه بر ارزهای ملی خود تجارت می کنند. لذا این شیوه کمک فراوانی به تسهیل و توسعه تجارت و سرمایه گذاری می کند.
ثبات بازار ارز با استفاده از پیمان پولی دوجانبه
بسیاری از کشورها علاوه بر هدف تسهیل و توسعه تجارت و سرمایه گذاری، جهت حفظ ثبات در بازار ارز خود از پیمان های پولی استفاده می کنند. بدین شکل که در این شیوه در عوض تقاضای دلار و یورو برای تجارت، از ارزهای ملی استفاده می شود و لذا در بازار فشار تقاضا برای دلار و یورو کاهش می یابد.
در حال حاضر کشورهای بسیاری از قبیل آرژانتین، نیجریه، پاکستان و برخی کشورهای دیگر که با کمبود نقدینگی و ذخایر دلاری و یورویی مواجه هستند، اعلام کرده اند که برای جبران این کمبود با کشورهای عمده طرف تجاری خود از پیمان پولی دوجانبه استفاده می کنند تا نیاز به دلار و یورو را با ارزهای ملی پوشش دهند.
رفع موانع تجاری کارکرد دیگر پیمان پولی
برخی دیگر از کشورها اعلام کرده اند که با انعقاد این پیمان ها به دنبال برداشتن موانع مبادلاتی از مسیر تجارت بین المللی خود هستند. چراکه در حال حاضر برای استفاده از نظام پرداخت دلاری بانک های واسطه ای متعددی درگیر هستند که این خود باعث افزایش پیچیدگی مبادلات و هزینه های تجارت شده است.
به عبارتی دیگر در پیمان پولی دوجانبه الزام تبدیل ارزها به دلار و وجود بانک های واسطه ای متعدد جهت انتقال وجه حذف می شود که این تا حد زیادی هزینه های تبدیل ارزها به دلار و دخالت بانک های واسطه ای را کاهش می دهد. بنابراین از طریق انعقاد پیمان پولی می توان مزایای گفته شده را برای ایران نیز محیا کرد.
پیمان پولی راه مقابله با جنگ وزارت خزانه داری آمریکا
سیستم های پرداخت و انتقال وجه بین المللی کنونی به واسطه اینکه مبتنی بر دلار هستند، تحت اختیار و نظارت وزارت خزانه داری و قوانین متعدد تحریمی آمریکا قرار دارند که این اختیار را به این کشور می دهد تا بتواند از طریق آن محدودیت هایی از قبیل تحریم بر سر راه کشور ایجاد کند.
اکنون با خروج آمریکا از برجام مقرر شده است تحریم های دلاری و پیام رسانی مالی و بانکی کشور به ترتیب در ۱۵ مرداد و ۱۳ آبان با شدت تمام تر بازگردد. از طرفی دیگر آمریکا به تحریم های سابق اکتفا نکرده و درصدد اعمال تحریم های سختگیرانه جدید جهت فشار آوری و ضربه زدن بر نقل و انتقالات مالی کشور است.
اهمیت بیش از پیش پیمان پولی در شرایط حال حاضر ایران
در حال حاضر از آنجایی که برای ایران استفاده از دلار و سیستم های پرداختی مبتنی بر دلار تحت تحریم قرار گرفته است، لذا جهت کاهش هزینه و ریسک نقل و انتقال وجه، استفاده از ارزهای ملی و انعقاد پیمان پولی دوجانبه بیش از پیش توصیه می شود.
با انعقاد این پیمان ها بازرگانان، بانک ها و به طور کلی اقتصاد کشور می تواند بدون وابستگی به دلار و یورو از تسهیلات و مزایای مبادله با ارزهای ملی استفاده کند و نوسانات بازار ارز نیز مدیریت شود.
بانک مرکزی بر سر دو راهی تصمیم درباره پیمان پولی
در حال حاضر با گذشت مدت ها و با وجود توصیه های متعدد کارشناسان، بانک مرکزی ایران فقط با دو کشور ترکیه و پاکستان پیمان پولی منعقد نموده است که از این دو پیمان نیز فقط پیمان پولی با ترکیه عملیاتی شده است.
این در حالیست که انعقاد پیمان پولی مزایای فراوانی دارد و انفعال در زمینه استفاده از این ظرفیت می تواند خسارت های جبران ناپذیری را به کشور وارد نماید.
بنابراین با توجه به شرایط خاص ایران، نیاز است است که بانک مرکزی با استفاده از راهکارها و توصیه های موجود انعقاد و اجرائی نمودن پیمان های پولی را با همکاری سایر دستگاه هایی از قبیل وزارت امور خارجه پیگیری نماید.
