به گزارش مسیر اقتصاد افزایش قیمت خودروهای داخلی به سوژه روز رسانه های مختلف تبدیل شده است. مدیران شرکت های خودروسازی این افزایش قیمت را ناشی از افزایش تورم و نوسانات قیمت ارز می دانند. هر چند افزایش نرخ تورم و ارز تاثیر خود را بر افزایش قیمت خودروها می گذارد، با این حال عوامل دیگری که عمدتا ناشی از ضعف مدیریتی شرکت های خودروسازی است نیز تاثیر بسزایی در این افزایش قیمت دارد.
«وجود نیروی مازاد در شرکت های خودروسازی»، «زیان ده بودن خودروساز مادر و شرکت های زیرمجموعه»، « تأمین نقدینگی از منابع بانکی با نرخ بازپرداخت بالا» و « شفاف نبودن فرآیند داخلی سازی خودروها» از عوامل اصلی و درونی افزایش قیمت خودروها و پایین بودن بهره وری شرکت های خودروسازی است.
وجود نیروی مازاد در شرکت های خودروسازی
یکی از عوامل اصلی افزایش قیمت خودروها و پایین بودن بهره وری وجود نیروی مازاد در شرکت های خودروسازی است. آمارها نشان می دهند نسبت «تولید به نیروی انسانی» در صنعت خودروی ایران بسیار کمتر از خودروسازان بزرگ دنیا است.
به عنوان مثال طبق آخرین آمار، کیاموتورز به‌عنوان یکی از شرکت‌های بزرگ کره جنوبی، با حدود ۳۴ هزار نفر پرسنل، تیراژی حدودا ۲ میلیون و ۸۵۰ هزار دستگاهی دارد. با این حساب، نسبت «تولید به نیروی انسانی» در کیاموتورز عدد ۸۵ بوده، بدین معنی که به ازای هر یک کارگر، ۸۵ دستگاه خودرو در این شرکت سالانه به تولید می رسد.[۱]
این در حالی است که بر اساس آخرین آمارهای موجود تعداد پرسنل سایپا حدود ۳۹ هزار و ۳۰۰ نفر است و نسبت «تولید به نیروی انسانی» در این شرکت خودروساز ۶ است.
در این باره رضا انصاری عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: مدیرعامل شرکت سایپا اخیرا در جلسه ای با اعضا کمیسیون صنایع و معادن مجلس اعلام کرد که حدود ۱۱ هزار نیروی مازاد در این شرکت وجود دارد که این تعداد نیروی مازاد هزینه تمام شده تولید را افزایش داده اند.
زیان ده بودن خودروساز مادر و شرکت های زیرمجموعه
در حال حاضر بعضی شرکت های زیرمجموعه خودروسازان به دلیل زیان انباشته بالا و بهره‌وری پایین، تاثیر منفی زیادی در بیلان مالی خودروسازان گذاشته‌اند.
به عنوان مثال میزان بدهی انباشته شرکت مگاموتور (شرکت تولیدی موتور، گیربکس و اکسل) که از زیرمجموعه های خودروسازی سایپا شمرده می شود به بیش از ۷۱۸ میلیارد تومان رسیده است. این در حالی است که سرمایه ثبت شده این شرکت تنها ۳۵۷ میلیارد و ۳۸۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است. یعنی زیان انباشته این شرکت دو برابر سرمایه ثبت شده آن است.[۲]
در واقع شرکت مادر زیان انباشته خود را بین شرکت های زیرمجموعه پخش کرده و خود را سودده نشان می دهد. زیان ده بودن خودروساز مادر و شرکت های زیرمجموعه در نهایت تاثیر خود را در قیمت تمام شده خودروها نشان می‌دهد.
تأمین نقدینگی از منابع بانکی با نرخ بازپرداخت بالا
در حال حاضر خودروسازان بخشی از نقدینگی خود را از سیستم بانکی با نرخ بازپرداخت بالا تأمین می کنند. تأخیر در بازپرداخت این تسهیلات نیز با جریمه های سنگین بانک ها همراه است و این مساله از عواملی است که می تواند در افزایش قیمت خودروها تأثیر بگذارد.
شفاف نبودن فرآیند داخلی سازی خودروها
بررسی ها نشان می دهد که اگر قیمت ارز به این شکل بر قیمت خودروهای داخلی اثر داشته باشد، نشانگر آن است که عمق ساخت داخل خودروهای ایرانی دقیق نیست یا بر خلاف واقع اظهار شده است.
در واقع به دلیل منفعتی که خودروسازان از واردات قطعات برای خودروهای با ساخت داخل بالا می برند، و در کنار آن فرآیند نادرست تعیین میزان داخلی سازی، اظهار نادرست میزان داخلی سازی محتمل است.
این مسئله موید آن است که فرآیند اندازه گیری داخلی سازی خودروها با اشکالاتی مواجه است و بایستی اصلاح شود.
پینوشت:
[۱] دنیای اقتصاد کد خبر: ۱۰۵۴۲۰۸
[۲] موج نیوز کدخبر: ۶۸۷۰۱
