به گزارش مسیر اقتصاد در کشور ترکیه نرخ چک برگشتی علیرغم اعمال جریمه افزایش یافته بود که موجب اقدام این کشور برای یافتن راه حلی مناسب برای آن شد. با توجه به بهبود فناوری، تسهیل ثبت و نظارت بر داده های تجاری و زیرساخت هایی که در این زمینه ایجاد شده این ایده به وجود آمد که از این پیشرفت ها در پرداخت ابزار چک نیز می توان استفاده نمود.
کد QR نوآوری ترکیه در اعتباربخشی به چک
الزام درج کد QR در چک به عنوان یک نوآوری قابل توجه در فضای تجارت و تنظیم مقررات تجاری در سال ۲۰۱۶ در کشور ترکیه اعمال شد که برآمده از تجمیع توسعه فناوری با نیازهای حقوقی و اقتصادی است که میزان چک های برگشتی و همچنین چک های جعلی را کاهش می دهد.
کدهای QR از سال ۲۰۱۵ معرفی شدند و در سال ۲۰۱۷ قوانین مربوط به آن به طور کامل اجرایی شدند. در این مدت صاحبان حساب های جاری نیز از این ابزار نوآورانه استقبال کرده اند.
کاربرد کد QR در ابزار چک توسط اداره مرجع اعتباری با همکاری انجمن بانک های ترکیه، اتحادیه اتاق بازرگانی ترکیه و همچنین بورس کالا ترکیه توسعه داده شده است. در حال حاضر استفاده از کدهای QR اختیاری است و با ارائه رضایت نامه بازرگانان به بانک ها ساماندهی می شود. این کد نشان می دهد که بازرگان حاضر به اشتراک گذاشتن سابقه پرداخت چک با شبکه ارتباط تجاری خودش است.
الزام حقوقی کدهای QR بر روی چک ها و دلایل آن
ابزار چک در قانون ترکیه از جمله بروات شناخته می شود. چک ها اسنادی هستند که تحت شرایط رسمی سفت و دقیقی همانند سایر بروات قرار می گیرند. اعتبار یک سند به عنوان چک به وجود دلالت عناصر مشخص آن در قانون دارد.
عناصر الزامی ابزار چک در قانون ترکیه، کلمه چک و معادل آن (اگر نام چک به زبانی غیر از ترکی نوشته شده باشد)، انتقال پول بابت پرداخت قطعی قیمت معین، عنوان بازرگانی گیرنده چک، تاریخ و محل صدور چک (محل صدور و محل پرداخت قابل جایگزینی هستند)، امضاء صادرکننده آن و کد QR عنوان شده است.
افزایش اطمینان و سرعت اهداف ترکیه از اعمال کدهای QR
در پیش نویس قانون شماره ۶۷۲۸ این کشور عنوان شده است که این تغییرات در نتیجه ضرورت معرفی مقررات جدید با اهداف ذیل انجام شده است:
- اطمینان از سرعت و امنیت ابزار چک
- افزایش پرداخت ها با ابزار چک
- افزایش حمایت از گیرنده چک با توجه به اینکه نرخ چک برگشتی افزایش یافته است.
پس از انجام این اصلاحیه، بانک های ترکیه دیگر اجازه چاپ و توزیع چک های فاقد کد QR را ندارند. البته چک هایی که پیش از اصلاحیه منتشر شده اند همچنان دارای اعتبار هستند ولی در عمل گیرندگان چک با توجه به اینکه این چک ها کد QR را ندارند، آن ها را نمی پذیرند و این نوع چک ها در اسرع زمان از بازار حذف می شوند.
کد QR مهم شاخص اعتبار چک در ترکیه
الزام کد QR بر روی ابزار چک تنها اعتبار چک های بانک ها در ترکیه است. عدم درج کد QR یا شماره سریال بر روی چک های منتشر شده توسط بانک های خارجی مانع اعتبار این سند به عنوان چک نمی شود.
در بخشنامه اجرایی درج کد QR بر روی چک ها، یک کد QR با بارکد دو بعدی که می تواند به صورت مربع یا مستطیل چاپ شود اشاره شده است. باید توجه داشت که چک های دارای کد QR نوع جدیدی از ابزار چک نیستند بلکه نسل جدیدی از ابزار چک هستند که بر آمده از افزودن یک عنصر جدید (کد QR) در چک های موجود هستند.
لازم به ذکر است که چک های دارای کد QR متفاوت از چک های تایید شده است. کد QR حاوی اطلاعاتی در مورد اینکه آیا این چک برگشتی است نمی باشد. به همین دلیل، اسکن کد QR به معنای تایید یا پذیرش چک نیست.
مقاله: نوآوری قانون چک ترکیه