به گزارش مسیر اقتصاد حمل و نقل ریلی از جمله بخش های زیربنایی اقتصاد است که فرآیند توسعه اقتصادی را تحت تاثیر قرار می دهد و اساس مبادلات بازرگانی و کلید توسعه اقتصادی به شمار می رود.
برای احداث هر کیلومتر خط ریلی به حدود ۱۲۰ تن ریل نیاز است و در حال حاضر، هزینه واردات هر تن ریل تقریبا ۱۰۰۰ دلار برآورد می شود.
بر اساس سند چشم انداز ۲۰ ساله، در افق ۱۴۰۴ کشور باید از ۲۵ هزار کیلومتر خط ریلی برخوردار باشد. برای تحقق این هدف به حدود ۲ میلیون تن ریل نیاز است که در صورت عدم تولید ریل در داخل کشور حدود ۲ میلیارد دلار ارز از کشور جهت واردات ریل خارج خواهد شد.
بر اساس آمار اتاق بازرگانی، صنایع و کشاورزی تهران واردات ریل در سال های اخیر به صورت زیر بوده است:
| سال | ۱۳۹۲ | ۱۳۹۳ | ۱۳۹۴ | ۱۳۹۵ | هشت ماهه اول ۱۳۹۶ |
| میزان واردات ریل (میلیون دلار) | ۲۲ | ۴۳ | ۶۲ | ۱۴۶ | ۸۱ |
مشتریان اصلی ریل در کشور
شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران و شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل مشتریان اصلی ریل در کشور هستند. شرکت ساخت و توسعه متولی توسعه شبکه ریلی و شرکت راه آهن مسئول تعمیر و نگهداری و همچنین دو خطه سازی محورهای ریلی است.
با توجه به مصرف بیشتر ریل در زمینه توسعه شبکه ریلی، شرکت ساخت و توسعه متقاضی عمده ریل های وارداتی است و شرکت راه آهن مصرف پایین تری در این زمینه دارد.
تولید ریل ملی در ذوب آهن اصفهان
مهر ماه سال ۹۵ قرارداد تولید ریل بین ذوب آهن اصفهان و راه آهن جمهوری اسلامی امضا شد. بر اساس این قرارداد، ذوب آهن متعد شد ۴۰ هزار تن ریل U33 را تا پایان سال ۹۵ به راه آهن تحویل دهد. اما به علت اختلاف بر سر کیفیت ریل تولیدی ذوب آهن، اجرای این قرارداد با تاخیر مواجه شد.
سرانجام بهمن ماه سال گذشته ذوب آهن با ارسال نمونه هایی برای یک شرکت بازرس معتبر داخلی توانست از خدمت دهی ریل تولید شده و مطابقت با استانداردهای مورد نظر اطمینان حاصل نموده و گزارش تست‌ها را برای شرکت راه آهن ارسال کند؛ اما همکاری شرکت BV (ناظر راه آهن در ذوب آهن) با راه آهن به پایان رسیده بود و بازرسان این شرکت، کارخانه ذوب‌آهن را چند روز پیش از این اتفاق ترک کرده بودند.[۱]
تایید کیفیت ریل تولیدی ذوب آهن
اما مطابق اظهارات مسئولین ذوب آهن اصفهان، اخیرا ریل تولیدی این کارخانه مورد تایید راه آهن قرار گرفته است. سید اردشیر افضلی معاون بهره برداری ذوب آهن در این رابطه گفت: هم اکنون ریل ذوب‌آهن توسط راه‌آهن تایید شده و به زودی اولین محموله ارسال می‌شود.[۲]
همچنین احسان دشتیانه معاون فروش ذوب آهن گفت: در وزارت راه و شهرسازی از شخص وزیر گرفته تا مدیرعامل شرکت راه‌آهن همگی بر تولید ریل ملی اراده داشتند که این امر نشان‌دهنده تلاش‌های ذوب آهن برای تولید ریل ملی بر اساس استانداردهای پذیرفته شده است.
دشتیانه با بیان این‌که شرکت ذوب آهن قدمتی ۵۰ ساله دارد و محصولات خود را به بیش از ۱۴ کشور جهان صادر می‌کند، گفت: این اقدام به جلوگیری از خروج ارز از کشور کمک شایانی می‌کند و قرار است به زودی اولین محموله تولیدی ما نیز به راه‌آهن ارسال شود.
وی همچنین ابراز امیداری کرد که این همکاری تا جایی که دیگر نیازمند خروج ارز از کشور برای خرید ریل نشویم، ادامه یابد و موانع غیرکارشناسانه بر سر راه تولید ریل ملی قرار نگیرد.
معاون فروش ذوب آهن افزود: تایید ریل ملی به معنی تایید کیفیت این تولیدات برابر با استانداردهای جهانی تولید ریل است که برای رسیدن به کیفیت مطلوب، زحمات فراوانی کشیده شده و اگر مشکلی در ادامه کار پیش نیاید، می‌تواند به ارتقا و توسعه حمل و نقل ریلی در کشور کمک کند.[۳]
لزوم حمایت راه آهن و شرکت ساخت و توسعه از ریل ملی
حال که ریل تولید شده در ذوب آهن مورد تایید راه آهن قرار گرفته است، انتظار می رود شرکت راه آهن به جای واردات ریل از ریل تولید داخل استفاده کند تا علاوه بر حمایت از کالای ایرانی، جلوی خروج ارز از کشور گرفته شود.
همچنین ضروری است شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور نیز که مسئول توسعه شبکه ریلی است، جهت تامین ریل مورد نیاز برای احداث خطوط جدید با ذوب آهن قرارداد امضا کند.
گفتنی است در سال ۹۶ تفاهم نامه ای بین ذوب آهن و شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور امضا شد که ذوب آهن پس از تحویل ۴۰ هزار تن ریل به راه آهن، ۲۵ هزار تن ریل جدید را با ضمانت ۵ ساله برای شرکت ساخت، تولید نماید.
پینوشت:
[۱]: خبرگزاری عیارآنلاین کد خبر: ۲۷۲۸۰۰
[۲]: خبرگزاری فارس کد خبر: ۱۳۹۷۰۲۲۴۰۰۰۶۳۳
[۳]: خبرگزاری تین نیوز کد خبر: ۱۶۶۳۳۷
