به گزارش مسیر اقتصاد به نقل از تسنیم، بررسی های آماری در تغییرات ضریب جینی (شاخص عدالت و برابری در توزیع درآمد و ثروت) طی سال های بعد از انقلاب نشان می دهد که انقلاب اسلامی ایران همانطور که وعده داده بود، توانسته وضعیت فقرا و مستضعفان را بهبود بخشد به نحوی که به رغم جنگ ۸ ساله و فشارهای تحریمی غرب، وضعیت فقرا بعد از انقلاب نسبت به سال های پیش از پیروزی انقلاب که ایران تحت حمایت شدید کشورهای غربی قرار داشت بهتر شده است.
در واقع مقایسه استانداردهای زندگی در دوران قبل و بعد از انقلاب نشان می دهد که حتی بدون اینکه سرانه تولید ناخالص داخلی کشور افزایش قابل توجهی داشته باشد، میزان فقر کاهش یافته است و این بدان معناست که وضعیت نسبی فقرا در جامعه ایران بهبود یافته است.
برق رسانی به روستاها و توزیع کوپنی کالاهای مختلف در کنار کمک مستقیم به فقرا از طریق شبکه ای از خیریه های نیمه دولتی که بزرگترین آنها کمیته امداد امام خمینی بوده، در کاهش فقر در جامعه ایران موثر بوده و در مجموع بعد از انقلاب اسلامی، برخی بهبودهای فوری در وضعیت توزیع درآمدها رخ داده است.
مهمترین شاخصی که اقتصاددانها برای بررسی میزان نابرابری در یک جامعه معرفی می کنند شاخصی به نام ضریب جینی است. ضریب جینی برای سنجش میزان نابرابری در توزیع درآمد یا ثروت در یک جامعه آماری استفاده می شود و رقمی از صفر تا یک یا از صفر تا ۱۰۰ را دربرمی گیرد.
هر چقدر ضریب جینی نزدیک به عدد صفر باشد، برابری بیشتر در توزیع درآمد را نشان می دهد و بالعکس هر چقدر ضریب جینی نزدیک به عدد ۱۰۰ باشد، توزیع نابرابر درآمد را مشخص می کند.
اگر ضریب جینی مساوی با عدد صفر باشد یعنی همه درآمد و ثروت یکسان دارند (برابری مطلق) و اگر مساوی با عدد ۱۰۰ باشد یعنی نابرابری مطلق است به گونه ای که ثروت تنها در دست یک نفر است و مابقی هیچ درآمدی ندارد.
آمارها و تحقیقیات ارائه شده بر اساس مستندات نهادهای بین المللی مثل بانک جهانی نشان می دهد پیش از انقلاب ضریب جینی ایران حتی از عدد ۵۰ نیز فراتر رفته است. در سال ۱۹۶۸ ضریب جینی ایران ۵۰.۲ واحد بوده است. این رقم برای سال ۱۹۷۳ نیز ۴۹.۵ واحد بوده است. کمترین ضریب جینی که در میان آمار موجود، از سال های پیش از انقلاب ثبت شده است مربوط به سال ۱۹۶۹ می باشد. ضریب جینی ایران در این سال ۴۱.۹ واحد برآورد شده است.
اما با پیروزی انقلاب وضعیت شکاف طبقاتی در جامعه ایران به سمت بهبود میل پیدا می کند ، ضریب جینی در سال ۲۰۱۳ به ۳۷.۳ واحد می رسد که کمترین رقم در طول تاریخ پیش از انقلاب و پس از انقلاب بوده است. بر این اساس، شاخص برابری و عدالت در توزیع درآمد طی ۴۰ سال حدود ۲۶ درصد رشد داشته است.
پیش از این حضرت آیت الله علی خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در سخنرانی نوروز ۹۷ در مشهد مقدس فرمودند: من یک آماری اینجا نوشته ام که این را بد نیست بگویم. منشأ این آمار و کسی که این آمار را داده است، بانک جهانی است؛ یعنی آمار داخلی نیست. اینجا گفته میشود که پیش از انقلاب، ضریب جینی بالای ۵۰ بود. ضریب جینی، یک محاسبه ای است که برای نشان دادن شکاف طبقاتی و فاصله ی فقیر و غنی در کشورها انجام می گیرد؛ هرچه عدد این ضریب بالاتر باشد، شکاف طبقاتی بیشتر است؛ هرچه کمتر باشد، شکاف طبقاتی کمتر است. قبل از انقلاب، ضریب جینی بالای ۵۰ بوده است؛ در سال ۹۴ ضریب جینی در کشور ۳۸ بوده است؛ یعنی ما این مقدار -فاصله ی ۵۰ و ۳۸- توانسته ایم فاصله ی طبقاتی را کم کنیم.
