به گزارش مسیر اقتصاد تعرفه واردات در واقع مالیاتی است که از کالاها و یا خدمات وارداتی به یک کشور توسط دولت ها اخذ می شود. این ابزار به منظور حمایت از تولیدات داخلی مورد استفاده قرار می گیرد.
اخذ تعرفه واردات از کالاهای وارداتی موجب می شود که این کالاها به طور نسبی گران تر و کالاهای تولید داخلی به طور نسبی ارزان تر گردند؛ و از این طریق خریداران در بازار به خرید کالاهای داخلی ترغیب گشوند.
تعیین نرخ تعرفه با توجه به شرایط تولید هر کالا
برخلاف مواردی همچون مالیات بر ارزش افزوده و یا مالیات بر فروش، میزان نرخ تعرفه واردات که بر کالاهای وارداتی اعمال می شود، با توجه به شرایط کالاها متفاوت است. علاوه بر این تفاوت مهم ابزار تعرفه واردات با دیگر ابزارهای سیاستی همچون مالیات ها آن است که تعرفه واردات تنها بر کالاهای وارداتی اعمال می شود.
در تعیین میزان تعرفه کالا نکات متعددی مورد توجه دولت ها قرار می گیرد که مهم ترین آن ها شرایط تولید هر کالا در داخل کشور و نیاز داخلی به آن کالا است. از این رو در برخی موارد دولت ها برای حمایت از کالاهای داخلی میزان تعرفه را تا صدها درصد افزایش داده اند.
اهداف کشورها از وضع تعرفه واردات
مهم ترین هدف کشورها از تعیین تعرفه واردات، حمایت از تولیدکنندگان داخلی است. اما استفاده از این ابزار می تواند کاربردهای دیگری نیز درپی داشته باشد.
افزایش درآمدهای دولتی، حمایت از صنایع نوپا با تعرفه گذاری مدت دار، ایجاد فرصت برای صنایع قدیمی برای به روز رسانی سطح فناوری های تولیدی و همچنین جلوگیری از کاهش تصنعی قیمت محصولات خارجی در بازار داخلی با هدف از دور خارج شدن تولیدکنندگان داخلی، از جمله دیگر اهداف وضع تعرفه واردات از سوی دولت ها عنوان شده است.
کاربرد ابزار تعرفه واردات در تعادل بخشی به تجارت کشورها
یکی دیگر از کاربردهای استفاده از ابزار تعرفه واردات، تعادل بخشی به تجارت بین دو کشور است. به طور مثال دو کشور می توانند برای افزایش تبادلات تجاری خود با انعقاد توافقات تجاری، تعرفه های واردات برخی کالاها را به طور متقابل پایین بیاورند. همچنین یک کشور می تواند برای جلوگیری از تجارت نامتعادل با کشوری دیگر، تعرفه واردات محصولات آن کشور را افزایش دهد.
به طور کلی در دنیای امروز ابزار تعرفه واردات یکی از اصلی ترین ابزارهای دولت برای مهندسی میزان تجارت خارجی با شرکای تجاری است که به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته است.
دو شیوه اعمال تعرفه واردات
به طور کلی تعرفه واردات به دو شیوه کلی بر کالاهای وارداتی اعمال می شود. روش اول تعیین تعرفه به صورت درصدی از ارزش کالاهای وارداتی است؛ و روش دوم تعیین مبلغی مشخص بر تعداد و یا وزن کالاهای وارداتی است.
در روش اول، که در حال حاضر مرسوم تر است، افزایش تعرفه موجب افزایش درصدی قیمت کالاهای وارداتی در بازار داخلی می شود. اما در روش دوم هر تن و یا هر عدد از کالای وارداتی به میزان مشخصی افزایش قیمت خواهد داشت.
دولت ها با توجه به شرایط هریک از کالاها، یکی از روش های فوق و یا ترکیبی از آن ها را برای تعیین تعرفه واردات انتخاب می نمایند.
حمایت تعرفه ای برای حضور در بازارهای جهانی کافی نیست
کارشناسان تجارت جهانی استفاده از ابزار تعرفه ای درخصوص حمایت از تولیدکنندگان داخلی و به طور خاص حمایت از صنایع نوپا را به طور گسترده پذیرفته اند. در طول تاریخ کشورهایی همچون آمریکا، آلمان و ژاپن نیز در دوره هایی برای حمایت از صنایعی که به تازگی شکل گرفته بودند، به طور گسترده از ابزار تعرفه ای استفاده کرده اند.
با اینحال چنانچه کشوری بخواهد در تولید یک کالا به رقابت پذیری جهانی و در نهایت حضور در بازار دیگر کشورها دست یابد، تنها استفاده از ابزار حمایتی تعرفه واردات کافی نیست.
برای این منظور لازم است اقدامات دیگری همچون بهبود بهره وری تولید، بهبود ساختار مدیریتی شرکت های داخلی و بهبود قوانین کسب و کار نیز در دستور کار دولت ها قرار بگیرد.
منبع: investopedia
