به گزارش مسیر اقتصاد در طول سال های اخیر کشور چین توانسته است جایگاه خود در امور بین المللی را تقویت نماید. این کشور با استفاده از جایگاه جهانی خود یک مدل توسعه جدید و جایگزین مدل کشورهای غربی به دیگر کشورهای جهان ارائه نموده است.
پیش از این در سطح جهان تنها یک مدل اقتصادی برای توسعه مد نظر کشورها بود که در طول دهه های متوالی از سوی کشورهای غربی ترویج یافته است. اما امروز مدل اقتصادی چین با مختصات جدید جایگزین مدل توسعه کشورهای غربی شده است.
شی جین پینگ رئیس جمهور و رئیس حزب حاکم چین در اجلاس اخیر این حزب به این مسئله به طور مستقیم اشاره کرده است. او در این خصوص گفته است: «چین در طول سال های اخیر توانسته است روشی نوین پیش روی کشورهای جهان برای تحقق مدرن شدن تصویر نماید. روش جدید چین موجب می شود کشورها بتوانند به روند توسعه و پیشرفت خود سرعت بخشند و در عین حال به دیگر کشورهای جهان وابسته نباشند.»
شی جین پینگ ادامه می دهد: «چین منابع و تجربه کافی را برای کمک به توسعه دیگر کشورهای جهان در اختیار دارد. ما حکمت چینی و رویکرد چینی را برای حل مسائل پیش روی بشریت به دیگر کشورهای جهان عرضه می کنیم.»
استقبال گسترده کشورهای آفریقایی از مدل توسعه چینی
در طول سال های اخیر تعاملات اقتصادی بسیاری از کشورهای در حال توسعه از سراسر جهان با کشور چین افزایش یافته است. اما در این میان کشورهای آفریقایی اقبال قابل توجهی به همکاری با چین و توسعه با مختصات چینی نشان داده اند.
به طور مثال در کشور اتیوپی، مالس زناوی رهبر این کشور تا پیش از مرگ خود در سال ۲۰۱۲ میلادی، به طور صریح به کار گیری راهبردهای چینی در دستیابی به توسعه را در دستور کار قرار داده بود. هایلماریام دسالن رهبر جدید این کشور نیز از منظر پیروی از مدل توسعه اقتصادی چین روشی رهبر پیشین را در پیش گرفته است.
دیگر کشورهای در حال توسعه همچون رواندا و قزاقستان اصلاحات اقتصادی با مختصات چینی را به طور گسترده ای در دستور کار قرار داده اند. مقامات ارشد تصمیم گیر در این کشورها به طور متناوب به کشور چین سفر می کنند و نهادهای برنامه ریزی ملی نیز ساختاری برای استفاده از تجربیات کشور چین راه اندازی نموده اند.
نگرانی کشورهای غربی از تمایل کشورها به مدل توسعه اقتصادی چین
در طول تاریخ بسیاری از حکومت ها تلاش کرده اند ساختار اقتصادی کشورشان را متفاوت با اصول توسعه اقتصادی کشورهای غربی راه اندازی نمایند. اما مسئله زمانی مهم می شود که از حوزه اقتصاد فراتر رود و مسائل حوزه ایدئولوژی را نیز شامل گردد. از آن مهم تر اینکه موفقیت روش های غیر غربی پیش روی کشورهای جهان قرار بگیرد.
کشورهای غربی در طول تاریخ تلاش کرده اند به مردم کشورهای جهان نشان دهند تنها راه دستیابی به توسعه پیروی از اصول آن هاست. آن ها تلاش کرده اند دموکراسی و بازار آزاد را به عنوان یگانه راهکار دستیابی به پایداری و رفاه در عرصه های اقتصادی و اجتماعی معرفی نمایند.
اما موفقیت چین و کارکرد مدل توسعه اقتصادی این کشور امروز به مردم دنیا نشان داده است که دموکراسی و بازار آزاد و به طور کلی پیروی از اصول کشورهای غربی یگانه راه دستیابی به توسعه نیست.
نقش گسترده دولت در مدل توسعه اقتصادی چین
برخلاف اصولی که در طول دهه های اخیر از سوی کشورهای غربی ترویج شده است، در مدل اقتصادی چین دولت نقشی محوری ایفا می کند. در این مدل دولت رهبری قدرتمند و متمرکزی بر فعالیت های عرصه های اقتصادی و اجتماعی دارد و به طور فعال به اجرای امور می پردازد.
در طول تاریخ بسیاری از کشورها افزایش نقش دولت را در دستور کار قرار داده اند اما اغلب آن ها در نهایت با شکست مواجه شده اند. اما عملکرد چین در طول دهه های اخیر روندی روبه رشد را طی کرده است و این مسئله موجب تمایل کشورهای جهان به مدل توسعه اقتصادی چین و نگرانی کشورهای غربی شده است.
منبع: آمریکن اینترست
