به گزارش مسیر اقتصاد بر اساس آمار منتشر شده توسط شرکت ملی صنایع پتروشیمی، ۶۳ طرح و مجتمع پتروشیمی در حال ساخت در کشور وجود دارد که از میان آنها حدود ۳۵ طرح در مناطقی غیر از عسلویه قرار دارند.
این ۳۵ طرح خارج از منطقه عسلویه را می توان به سه دسته عمده تقسیم کرد:
- طرح هایی که اجرای آنها با سرعت قابل قبولی در حال پیشرفت است.
- طرح هایی که در اجرا سرعت بسیار پایین دارند و از برنامه ریزی ها عقب هستند.
- طرح هایی که به کلی متوقف شده اند.
در این گزارش ۱۱ طرح از طرح هایی که در دسته دوم و سوم قرار می گیرند، با جزئیات مرتبط استخراج و مورد بررسی قرار گرفته است؛ لازم به ذکر است که طرح های این دو دسته ممکن است پیشرفت زیادی تاکنون داشته باشند، اما در حال حاضر متوقف شده یا با سرعت پایین در حال پیشرفت است.
گزارش ۱۱ طرح متوقف و کند پتروشیمی در کشور
در تصویر زیر گزارش ۱۱ پروژه پتروشیمی در سطح کشور که با سرعت کندی در حال پیشرفت است یا متوقف شده، آمده است.
در این جدول سال شروعی که برای هر پروژه ذکر شده، عینا از سایت شرکت صنایع ملی پتروشیمی استخراج شده است؛ اما بررسی ها نشان می دهد در بیشتر موارد، تاریخ واقعی شروع هر کدام از این طرح ها متفاوت بوده و به طور میانگین این اختلاف زمانی حدود ۳ سال است.
تصویر بالا از ۱۱ پروژه مذکور نشان می دهد که در میان این طرح ها، مواردی وجود دارد که تا به سرانجام رسیدن نهایی آنها چند گام بشتر باقی نمانده است؛ لذا این گروه از طرح ها نسبت به دیگر موارد از درجه اهمیتی بالاتری برخوردار است. در ادامه نکاتی در این خصوص مطرح می گردد:
لزوم تسریع در طرح های آمونیاک و اوره
بعضی از این محصولات همچون آمونیاک و اوره دارای بازار بسیار خوبی در کشورهای همسایه از جمله ترکیه و عراق هستند. لذا از آنجا که بعضی از این طرح های متوقف شده در استان های مرزی همجوار با این کشورها واقع شده اند و می توان از این ویژگی همجواری برای صادرات با هزینه های جانبی کمتر استفاده کرد، ضروری است در راه اندازی این طرح ها تسریع شود.
سرمایه گذار مشترک در دو یا چند طرح متوقف و نیمه تمام
عمده طرح های نیمه تمام و یا متوقف شده، دارای سرمایه گذارهای مشترکی هستند؛ این بدان معناست که یک سرمایه گذار، در دو یا چند طرح نیمه تمام یا متوقف سرمایه گذاری کرده است. لذا این سوال مطرح می شود که چرا وقتی یک طرح هنوز به سرانجام نرسیده و بزرگترین مشکل آن تامین سرمایه است، طرح دیگری با همان سرمایه گذارهای قبلی کلید خورده است.
طرح های پیش نیاز خط لوله اتیلن غرب
تعدادی از این طرح ها دلیل اصلی و فلسفه وجودی خط لوله اتیلن غرب هستند؛ بنابراین هر چه مدت زمان تاخیر در بهره برداری از پروژه هایی که هدف اصلی خط لوله اتیلن غرب بوده اند بیشتر باشد، سرمایه گذاری انجام گرفته برای احداث این خط لوله کم بهره تر خواهد بود.
بسیاری از این طرح ها نیز اولین حلقه از زنجیره ارزش محسوب می شوند که با تکمیل آنها می توان برای ایجاد صنایع بعدی که بسیار سودده تر هستند و منجر به تولید فرآورده های نفتی می شوند، اقدام کرد.
در گزارش های بعدی، هر کدام از این طرح ها مورد بررسی دقیق قرار گرفته و موارد زیر در آنها بحث می شود:
- آخرین و به روز ترین اطلاعات از وضع کنونی طرح ها
- بررسی دلایل توقف روند اجرای طرحها و یا کند شدن سرعت پیشرفت آن ها
- بررسی موانع پیشرفت طرح ها