به گزارش مسیر اقتصاد کشور چین در طول سال های اخیر پروژه جاده ابریشم را به منظور سرمایه گذاری در توسعه زیرساخت های کشورهای آسیایی، اروپایی و آفریقایی مطرح نموده است.
افزایش تعاملات تجاری با دیگر کشورهای جهان، خصوصا کشورهای غرب آسیا و شرق اروپا یکی از اهداف اصلی چین از اجرای پروژه جاده ابریشم جدید است. با اینحال همکاری با کشورهای اروپای شرقی از اهمیت ویژه ای برای چین برخوردار است.
تقویت جایگاه چین در بین کشورهای اروپای شرقی علاوه بر مزیت های تجاری و اقتصادی ناشی از گسترش همکاری ها با این کشورها، موجب می شود کشور چین بتواند جایگاه خود را در عرصه بین الملل به عنوان یک کشور پیشرو و اثرگذار تثبیت نماید.
توافق ۱+۱۶ چین با کشورهای اروپای شرقی
در همین راستا کشور چین توانسته است با کشورهای شرق اروپا به توافقاتی دست یابد و با ۱۶ کشور عضو گروه «کشورهای مرکز و شرق اروپا» موسوم به CEEC در قالب پروژه جاده ابریشم یک توافقنامه همکاری منعقد نماید.
گروه CEEC در ابتدا در سال ۱۹۴۷ میلادی و در دوران بعد از جنگ جهانی دوم، به منظور همکاری کشورهای مرکز و شرق اروپا با کشورهای غربی این قاره و همچنین آمریکا راه اندازی شد. در آن زمان هدف از راه اندازی این گروه همکاری سازمان یافته کشورهای اروپای شرقی با آمریکا در قالب طرح مارشال و جلوگیری از نفوذ شوروی سابق در بین این کشورها بود.
بنابراین در حال حاضر کشور چین درحال استفاده از زیرساخت های طرح مارشال آمریکا برای تقویت جایگاه خود در شرق اروپاست. به نوعی می توان طرح جدید چین برای همکاری با کشورهای شرق آسیا را طرح مارشال چین نام نهاد؛ چراکه این طرح شباهت های زیادی با طرح مارشال آمریکا دارد که در دوران بعد از جنگ جهانی دوم به منظور بهبود زیرساخت های کشورهای اروپایی اجرایی شده بود.
با اینحال مقامات چینی اعلام کرده اند راهبرد آن ها در همکاری با کشورهای اروپای شرقی، راهبرد برد-برد است و سعی دارند حضور این کشور در نهایت به سود کشورهای اروپای شرقی تمام شود.
همکاری در قالب جاده ابریشم مسیر جدید چین برای همکاری با کشورهای اروپای شرقی
تا پیش از شروع رسمی فعالیت های چین در قالب پروژه جاده ابریشم جدید، این کشور همکاری های اقتصادی و تجاری متعددی را با کشورهای اروپای شرقی ترتیب داده بود. اما شروع پروژه های جاده ابریشم جدید توانست اثرگذاری قابل توجهی بر روابط چین و کشورهای اروپای شرقی داشته باشد.
یکی از بخش های مهم پروژه جاده ابریشم چین، برقراری امکان اتصال ریلی بین کشورهای آسیای شرقی و کشورهای اروپای غربی است و از این رو یکی از مهم ترین بخش های همکاری کشورهای گروه CEEP با پروژه جاده ابریشم، همکاری این کشورها در اتصال ریلی چین به کشورهای غرب اروپاست.
افزایش تجارت دوجانبه چین و کشورهای اروپای شرقی
در سال ۲۰۱۶ میلادی میزان تجارت دوجانبه کشور چین و کشورهای عضور گروه CEEC بیش از ۹.۵ درصد افزایش یافته است. این درحالیست که در همین مدت میزان همکاری های تجاری چین با دیگر کشورهای اروپایی و همچنین با کل جهان روندی کاهشی داشته است.
در سه ماهه ابتدایی سال جاری نیز تجارت دوجانبه چین و کشورهای گروه CEEP با ۱۴.۵ درصد افزایش نسبت به سال قبل از آن به بیش از ۴۹ میلیارد دلار رسیده است.
قرارداد ۸.۳ میلیارد دلاری چین و کشورهای اروپای شرقی
کشور چین و کشورهای گروه CEEP به تازگی در قالب پروژه های جاده ابریشم یک قرارداد ۷ تا ۸.۳ میلیارد دلاری منعقد کرده اند. ساخت دو نیروگاه بزرگ هسته ای در جنوب کشور رومانی و ساخت خط ریلی سریع السیر مجارستان به صربستان از سوی کشور چین بخشی از این توافق بزرگ بین کشور چین و کشورهای اروپای شرقی است.
کشور چین همچنین قصد دارد در بخش هایی همچون توسعه زیرساخت های ارتباطی، تولید محصولات کارخانه ای و توسعه صنایع غذایی در کشورهای اروپای شرقی سرمایه گذاری نماید.
به طور کلی تا به حال کشور چین بیش از ۹ میلیارد دلار در ۱۶ کشور عضو گروه CEEC سرمایه گذاری نموده است. این درحالیست که مجموع سرمایه گذاری این کشورها در کشور چین تا به حال کمتر از ۱.۴ میلیارد دلار بوده است.
اثرات مثبت همکاری اقتصادی چین و کشورهای اروپای شرقی
در طول سال های اخیر کشور چین توانسته است همکاری های اقتصادی گسترده ای با کشورهای مرکز و شرق اروپا همچون صربستان، لهستان و جمهوری چک داشته باشد. سرمایه گذاری شرکت های چینی در بخش فولاد صربستان، در بخش تولید ماشین آلات لهستان و در بخش تولید دارو کشور جمهوری چک نمونه ای از حضور گسترده سرمایه گذاران چینی در کشورهای اروپای شرقی است.
سرمایه گذاری های چین در کشورهای اروپای شرقی نتایج مناسبی برای این کشورها درپی داشته است و موجب افزایش میزان تولید و اشتغال و همچنین درآمدهای مالیاتی دولت های این کشورها شده است.
به طور مثال می توان به یکی از کارخانجات فولاد کشور صربستان اشاره کرد که با ورود سرمایه گذاران چینی در سال جاری، بعد از ۷ سال ضرر دهی دوباره در سال ۲۰۱۶ میلادی به شرایط سود مثبت باز گشته است و قصد دارد به یکی از شرکت های با رقابت پذیری بالا در حوزه فولاد منطقه اروپای شرقی و حتی کل اروپا تبدیل شود.
برگرفته از: شینهوا