به گزارش مسیر اقتصاد روز چهارشنبه دهم آبان برنامه ثریا به موضوع بررسی بدعهدی های آمریکا و راهکارهای مقابله با تحریم ها و کاهش نقش دلار در اقتصاد ایران پرداخت. دکتر محسن کریمی، پژوهشگر حوزه بانکی و تحریم، میهمان حاضر در برنامه بود.
چین با استفاده از پیمان پولی دوجانبه ۲۰ درصد از مبادلات خود را بدون دلار انجام می دهد
در ابتدای برنامه دکتر محسن کریمی پیرامون حذف دلار و یورو به عنوان مهمترین راهکار مقابله با تحریم ها گفت: چین از سال ۲۰۰۸ به دنبال راهکاری بود تا بحران مالی که از طرف آمریکا اتفاق افتاده بود را مدیریت کند و از سال ۲۰۰۹ به بعد چین نشان داد که می شود دلار را از مبادلات حذف کرد.
وی افزود: همان زمان هم در داخل برخی کارشناسان از حذف دلار سخن می گفتند که مسئولین اعتقادی به این موضوع نداشتند و الان مشاهده می کنیم که چین بعد از ۸ سال نزدیک به ۲۰ درصد از تجارت خارجی خود را بدون دلار انجام می دهد.
کریمی گفت: ایران در زمینه حذف دلار اقدامی نکرده است و بدین دلیل است که تجار و بازرگانان می گویند با اینکه برجام اتفاق افتاده اما بانک های خارجی با ما همکاری نمی کنند.
اقتصاد آمریکا در صورت عدم توافق با ایران با مشکلات بزرگی مواجه می شد
در ادامه برنامه کلیپی از صحبت های رئیس جمهور سابق آمریکا درباره ادامه تحریم های ایران پخش گردید. اوباما رئیس جمهور سابق آمریکا در این کلیپ گفت: در صورت عدم توافق با ایران، برای اینکه تحریم ها ادامه پیدا کنند، باید بزرگترین بانک های جهان را تحریم می کردیم، باید کشورهایی مانند چین را از مبادلاتمان حذف می کردیم و چنین اقداماتی در قبال بزرگترین طلبکاران ما می توانست موجب از بین رفتن اقتصاد ما شود.
اوباما ادامه داد: این اقدامات می توانست نقش بین المللی دلار به عنوان ذخیره ارزی در جهان را زیر سوال ببرد، اگر این توافق با ایران انجام نمی گرفت، ایران را در صندلی راننده می نشاندیم و ابتکار عمل را به دست ایران می دادیم. در این صورت فکر می کنم تحریم ها فرو می ریخت و نتیجه ای عاید ما نمی شد و اقتصاد ایران بهبود می یافت.
با عدم همکاری بانک های بزرگ با ایران تحریم ها همچنان ادامه پیدا کرد
در ادامه کریمی گفت: سایه تحریم های بانکی پس از برجام وجود داشت، وقتی برجام اتفاق افتاد در همان ایام وزیر خارجه آمریکا به بانک های بزرگ می گفت با ایران کار نکنید چون ممکن است بخواهیم ایران را در آینده تنبیه کنیم و شما ممکن است متضرر شوید.
وی افزود: بدون هماهنگی بانک های اصلی دنیا، که در واقع بانک بانک ها هستند، دیگر بانک های خارجی امکان تبادلات ارزی با بانک های ایرانی را ندارند و بدون وجود بانک های اصلی، اکثر بانک ها جرأت و امکان همکاری با ایران را ندارند.
کریمی با بیان اینکه، راهکار اصلی عبور از تحریم ها حرکت به سمت حذف دلار و یورو از مبادلات بانکی و انعقاد پیمان های پولی دو جانبه و چند جانبه با سایر کشورها است، گفت: اقتصاد ما به گونه ای است که اگر تنها با ۷ یا ۸ کشور پیمان پولی دوجانبه برقرار کنیم، بیش از ۵۰ درصد تجارت خارجی ما از دلار بی نیاز می شود و اگر این پیمان ها به جای دو جانبه بودن، چندجانبه شوند، بیش از ۶۰ درصد نیاز تجارت خارجی ما بدون دلار صورت خواهد پذیرفت.
اگر به جای FATF وابستگی به دلار کاهش پیدا می کرد، تحریم ها بی اثر می شد
در پایان برنامه محمدعلی مسعودی، پژوهشگر حوزه تحریم بصورت تلفنی در برنامه ثریا گفت: پس از آنکه بعد از برجام، انتظارات ایجاد شده نسبت به از بین رفتن موانع مبادلات تجاری محقق نشد، در داخل تصور بر این بود که به علت قرارگیری ایران در لیست سیاه FATF نتوانسته ایم از مزایای رفع تحریم ها در برجام استفاده کنیم.
مسعودی با بیان اینکه، دولت وقت و هزینه های زیادی را برای مذاکره و توافق با FATF گذاشت، گفت: اگر دولت به جای وقت گذاشتن بر روی FATF بر روی حذف دلار کار می کرد امروز عبور از تحریم ها آسان بود.
وی افزود: ما از همان ابتدا تأکید می کردیم که مشکل اصلی، باقی ماندن تحریم های ثانویه پس از برجام است که تحریم های کاتسا نمونه ای از آن است.
