به گزارش مسیر اقتصاد وزارت صنعت، معدن و تجارت در «برنامه راهبردی صنعت خودرو» که بهمن ماه سال گذشته مصوب شد، خودروسازان را ملزم کرده است تا چهار سال آینده حداقل ۱.۵ درصد از فروش خود را به تحقیق و توسعه برای تولید محصولات جدید اختصاص دهند.
مطابق این برنامه در سال ۱۴۰۰ نسبت هزینه تحقیق و توسعه به فروش در صنعت خودرو باید به عدد ۱.۵ درصد ارتقا یابد. این هدفگذاری در حالی است که در سال ۱۳۹۴ تنها ۰.۵ درصد از فروش خودروسازان صرف تحقیق و توسعه شده است.
به گزارش ایسنا تحقیق و توسعه حلقه مفقوده صنعت خودروی ایران است به طوری که خودروسازان به دلیل غفلت از سرمایهگذاری در حوزه تحقیق و توسعه در دهه ۸۰ هنوز نتوانستهاند تنوع و کیفیت محصولات خود را به سطح مورد نظر مصرفکنندگان و بازار ارتقاء دهند.
خودروسازان به دنبال افزایش تیراژ تولید به جای افزایش کیفیت محصول
یکی از عوامل برای تحقق درون زایی در صنعت خودرو بومی شدن «طراحی خودرو» است. در صورتیکه خودروسازان و قطعهسازان کشور توانایی طراحی را نهادینه کنند، برای توسعه محصولات جدید خود متکی به بنگاههای خارجی نخواهند بود.
اما مشکلاتی که در حال حاضر بر سر راه طراحی خودرو و قطعات خودرو وجود دارد، بیش از آنکه دلایلی فنی و تکنولوژیکی داشته باشد ریشه اقتصادی دارد.
در واقع خودروسازان ترجیح میدهند به جای هزینه در تحقیق و توسعه و طراحی و توسعه محصولات جدید و افزایش کیفیت، تیراژ تولید خود را بالا برده و سود خود را از این طریق بیشینه نمایند.
رقابت پایین در بازار خودروی ایران عامل کمتوجهی به تحقیق و توسعه
سطح رقابت در بازار خودروی ایران ضرورتی برای هزینه در طراحی و توسعه محصولات جدید ایجاد نمیکند. به این ترتیب توان طراحان و مهندسان داخلی معطل مانده و توانایی طراحی به شکل کامل در بنگاههای داخلی ایجاد نمیشود.
در واقع به دلیل رقابتی نبودن صنعت خودرو در داخل کشور و رانت بزرگی که به این صنعت داده شده است، خودروسازان لزومی برای بهبود کیفیت و به روز کردن خود نمی بینند.
از سوی دیگر قطعهسازان نیز که بالاجبار تابع سیاستهای کلی خودروسازان هستند، دلیلی برای فعالیت در عرصه طراحی خودرو نمیبینند؛ زیرا خودروسازان قطعات جدیدی از آنان طلب نمیکنند و این چرخهی معیوب باعث افزایش فاصله روزافزون توان طراحی داخلی با استانداردهای روز جهان میشود.
لزوم راه اندازی مرکز تحقیق و توسعه مشترک
راه اندازی مرکز تحقیق و توسعه مشترک با سرمایهگذاری خودروسازان و سیاستگذاری هوشمندانه دولت پیشنهادی است که ضمن کاهش هزینههای سربار، فرآیند توسعه فناوری در صنعت خودروسازی را تسریع می کند. این مرکز می تواند شرایط را برای تحقق اهداف وزارت صمت در برنامه راهبردی صنعت خودرو نیز فراهم آورد.