به گزارش مسیر اقتصاد اینکه چه زمانی اقبال مردم جهان برای استفاده از یک واحد پولی به عنوان اولین گزینه مورد استفاده در تبادلات مالی و همچنین ذخیره دارایی های خارجی از بین می رود، نه در دانشگاه ها تدریس می شود و نه در نشست های خبری مقامات کشورهای جهان به طور رسمی به آن پرداخته می شود.
با اینحال در طول تاریخ همواره واحدهای پولی و یا دیگر وسایل مبادله تاریخ مصرف داشته اند و بعد از مدتی دوران اقبال مردم به استفاده از آن ها پایان یافته است. با در تمام این زمان ها طلا و در مقیاسی کوچک تر نقره، به عنوان فلزات گرانبها همواره نقشی تعیین کننده داشته اند.
زمان کنار گذاشتن دلار آمریکا توسط بانک های مرکزی فرا رسیده است
در حال حاضر دلار آمریکا توانسته است جایگاهی بی نظیر در مبادلات مالی جهانی برای خود ایجاد نماید. اما مدتهاست که بانک های مرکزی جهان این سئوال را از خود می پرسند که آیا زمان کنار گذاشتن دلار از نظام مالی جهانی فرا نرسیده است؟
این مسئله به قدری پیش رفته که خبرگزاری های معتبر کشورهای غربی و خصوصا آمریکا نیز به آن معترف هستند و بانک های مهم آمریکا نیز در حال رصد اتفاقات این حوزه هستند.
تعادل چرخه بقای دلار از بین رفته است
نظامی که از سوی آمریکا برای رواج دلار در جهان طراحی شده با استفاده از سازوکار پترودلار و به شکل یک چرخه عمل کرده است. به این صورت که آمریکا دلار خود را خلق و در جهان منتشر می کند و این دلارها از سوی کشورهای نفتی دوباره به خزانه داری آمریکا باز گردانده می شوند.
این چرخه تا به حال مزایای بسیاری برای آمریکا داشته و این کشور توانسته است با استفاده از آن بیش از ۲۰ هزار میلیارد دلار بدهی ایجاد نماید و نگرانی بابت عدم پایداری نظام بانکی خود نداشته باشد.
چرخه بقای دلار برای مدت ها برقرار بوده و آمریکا با استفاده از آن به خلق دلار بدون پشتوانه اقدام کرده است. اما روند حذف دلار از تجارت جهانی که در سال های اخیر آغاز شده در حال برهم زدن تعادل این چرخه است.
از سویی کشورهای فروشنده نفت روند خرید اوراق قرضه آمریکا را متوقف نموده اند و از سوی دیگر کشورهایی همچون روسیه و چین با استفاده از ارزهای ملی در تجارت، تقاضای کشورها برای استفاده از دلار در مبادلات تجاری را کاهش داده اند.
کشورها به دنبال جایگزین برای دلار هستند
در حال حاضر کشورهای جهان به دنبال جایگزینی مطمئن تر برای دلار هستند تا در مبادلات خارجی و همچنین ذخیره دارایی های خارجی خود از آن استفاده نمایند و به مرور جایگزین های زیادی برای دلار ایجاد شده است.
حتی کشورهای اروپایی نیز با روند حذف دلار از مبادلات تجاری همراهی نموده اند. کشورهای اروپایی از سال ۱۹۹۹ میلادی به کلی دلار را از مبادلات تجاری داخلی خود حذف کرده اند و در سال های اخیر با روسیه و چین نیز در اجرای پیمان های پولی همراهی نموده اند.
علاوه بر این در طول یک دهه اخیر بسیاری از کشورهای جهان اقدامات متعددی در راستای کاهش قدرت و سلطه دلار در نظام مالی جهانی انجام داده اند. گرچه برخی از این اقدامات با دخالت مستقیم آمریکا ناکام مانده است. به طور مثال می توان به اقدام عراق به حذف دلار از فروش نفت و یا اقدام رهبر لیبی برای ایجاد واحد پولی مخصوص کشورهای آفریقایی با پشتوانه طلا اشاره کرد.
آمریکا توان مقابله با اقدامات ضد دلاری روسیه و چین را ندارد
نظام مالی جهانی در سال های اخیر یک تغییر اساسی را تجربه می کند و کشورهای دنیا در حال یافتن جایگزینی برای دلار آمریکا هستند. در حال حاضر کشورهای روسیه و چین کشورهای پیشرو در زمینه حذف دلار هستند و آمریکا قدرت چندانی در متوقف نمودن اقدامات این کشورها ندارد.
روسیه و چین در تجارت دوجانبه خود دلار را کنار گذاشته و با استفاده از ارزهای ملی تبادلات مالی خود را انجام می دهند. در این میان استفاده از طلا نیز برای هر دو کشور بسیار حائز اهمیت بوده و در حال خرید گسترده طلا از بازارهای جهانی هستند.
روند حذف دلار از مبادلات جهانی توسط کشورهای چین و روسیه آغاز شده و به طور جدی پیگیری می شود و در عین حال مورد استقبال دیگر کشورهای جهان همچون کشورهای اروپایی نیز قرار گرفته است. این روند به قدری پیشرفت داشته که آمریکا دیگر توان متوقف نمودن آن را ندارد.
منبع: پایگاه تحلیلی مایزس