به گزارش مسیر اقتصاد دونالد ترامپ در طول زمان ریاست جمهوری خود در آمریکا بارها اعلام کرده است که در عرصه تجارت خارجی، حمایت از تولیدات داخلی را به مراتب مهم تر و اولویت دار تر از رعایت قوانین سازمان تجارت جهانی می داند.
از نظر ترامپ پایبندی به سازمان تجارت جهانی تا زمانی توجیه دارد که ضرری برای تولید و اشتغال داخلی آمریکا نداشته باشد.
به طور خاص آقای ترامپ تجارت دوجانبه کشور چین با آمریکا را بسیار ناعادلانه و موجب از بین رفتن فرصت های شغلی داخل آمریکا می داند. از این رو تلاش های زیادی برای کاهش کسری تراز تجاری آمریکا با چین و کاهش واردات از این کشور انجام داده است.
محدودیت های جدید ترامپ بر واردات محصول از چین
در همین راستا ترامپ در یکی از آخرین اقدامات خود دستور بررسی رعایت حقوق مالکیت فکری شرکت های آمریکایی از سوی شرکت های چینی را صادر کرده است. این دستور ترامپ می تواند تنشی اساسی به روابط دوجانبه دو کشور آمریکا و چین وارد نماید و آغازگر یک جنگ تجاری گسترده بین دو طرف باشد.
اما نکته قابل توجه در این رابطه عدم استفاده ترامپ از سازوکارهای شکایت و رفع منازعات سازمان تجارت جهانی است. در واقع ترامپ با استفاده از قوانین داخلی آمریکا و اختیاراتی که این قوانین برای رئیس جمهور قائل شده، این دستور را صادر کرده است.
اقدام ترامپ در کنار گذاشتن سازمان تجارت جهانی
ترامپ برای دستور خود از بخش ۳۰۱ از قانون تجارت آمریکا که در سال ۱۹۷۴ میلادی تصویب شده استفاده کرده است. این درحالیست که از دهه ۱۹۹۰ میلادی تابه حال هیچ یک از رئیس جمهورهای آمریکا از این قانون استفاده نکرده اند و به همین دلیل بسیاری این اقدام ترامپ را کنار گذاشتن سازمان تجارت جهانی و بازگشت عصر تجارت پیش از این سازمان می دانند.
اما ترامپ علاوه بر عدم تمایل به استفاده از قواعد سازمان تجارت جهانی، برای این اقدام خود دلیل دیگری نیز دارد. طبق محاسبات انجام شده هر دعوای حقوقی در سازمان تجارت جهانی به طور میانگین بیش از ۳۴ ماه برای به نتیجه رسیدن زمان می برد.
این درحالیست که دعوای حقوقی بین آمریکا و چین یک دعوای ساده نیست و به نظر می رسد در صورتی که آمریکا بخواهد بررسی مالکیت فکری شرکت های آمریکایی را از طریق سازمان تجارت جهانی پیگیری نماید، بسیار بیشتر از ۳ سال معطل خواهد ماند.
در مقابل پرونده هایی که تا به حال از طریق بخش ۳۰۱ قانون تجارت آمریکا مورد بررسی قرار گرفته اند به طور میانگین در ۱۵ ماه به نتیجه رسیده اند؛ گرچه تمامی این موارد مربوط به قبل از سال ۱۹۹۷ میلادی هستند.
حرکت کشورها به سمت تجارت دوجانبه به دلیل ناکارآمدی سازمان تجارت جهانی
طولانی شدن منازعات در قالب سازمان تجارت جهانی، و عدم نتیجه دلخواه کشورها از شکایت در قالب سازمان تجارت جهانی، یکی از معضلات اصلی کشورهای جهان با ساختار سازمان تجارت جهانی است و موجب شده کشورهای جهان به توافقات تجاری دوجانبه روی بیاورند.
منبع: بلومبرگ
