به گزارش مسیر اقتصاد در حال حاضر بحران مسکن در بسیاری از کشورهای جهان اعم از پیشرفته و در حال توسعه وجود دارد. حل بحران مسکن در شورهای مختلف بدون سیاست گذاری مناسب دولت ها و استفاده از زمین های عمومی برای ساخت منازل مسکونی ارزان قیمت امکان پذیر نخواهد بود.
ضرورت سیاست گذاری دولت ها برای حل بحران مسکن
بحران مسکن زمانی ایجاد میشود که به دلیل عدم سیاست گذاری و نظارت صحیح نهادهای دولتی، میزان افزایش قیمت مسکن بیش از افزایش درآمد مردم جامعه باشد و به مرور زمان امکان خرید منازل مسکونی از بخش قابل توجهی از مردم سلب شود.
استفاده از زمین های عمومی راهکاری مناسب برای حل بحران مسکن
استفاده از زمین های عمومی میتواند راهکار مناسبی برای تسهیل ساخت منازل مسکونی ارزان قیمت و قابل خرید توسط عموم مردم باشد؛ اما در عین حال فروش ارزان این زمین ها به انبوه سازان بخش خصوصی راه حل مناسبی نیست و نمیتواند آنطور که باید بحران مسکن را برای بخش قابل توجهی از مردم جامعه مرتفع نماید.
دولت ها به فروش زمین های عمومی به انبوه سازان تمایل دارند
به طور طبیعی این تمایل در دولت ها وجود دارد که کالاهای سرمایه ای که در اختیار آن ها قرار دارد را به فروش برسانند و از این طریق با کسب درآمد کسری بودجه دولت را کاهش دهند. زمین های عمومی که در اختیار نهادهای دولتی قرار دارد نیز از این قاعده مستثنی نیستند. علاوه بر این افزایش قیمت قابل توجه زمین های عمومی به دلیل وجود بحران در بازار مسکن، انگیزه دولت ها را برای فروش این زمین های عمومی و کسب درآمد افزایش میدهد.
از طرف دیگر فروش زمین های عمومی به انبوه سازان بخش خصوصی ساده ترین کاری است که دولت ها میتوانند انجام دهند و ادعا کنند که گام هایی در راستای حل مشکلات بازار مسکن برداشته اند.
در حالیکه بحران مسکن تنها با ساخت منازل مسکونی ارزان قیمت و قابل خرید توسط عموم مردم مرتفع میشود و برای تحقق این هدف تنها فروش زمین های عمومی به انبوه سازان کافی نیست. بلکه لازم است دولت ها با تلاش زیاد و استفاده از ظرفیت های زمین های عمومی زمینه را برای حذف قیمت زمین و ساخت منازل مسکونی مناسب برای مردم فراهم نمایند.
تسهیل ساخت منازل مسکونی ارزان قیمت بهترین استفاده از زمین های عمومی است
زمین های عمومی که در اختیار دولت قرار دارد، عملا متعلق به تمامی مردم جامعه است. بنابراین لازم است به نوعی از این زمین ها استفاده شود که نفع آن به بخش قابل توجهی از مردم برسد. در چنین شرایطی ساخت منازل مسکونی ارزان قیمت بهترین استفاده از زمین های عمومی است.
بنابراین سیاست مناسب دولت برای استفاده بهینه از زمین های عمومی و در عین حال حل بحران مسکن، ساخت منازل مسکونی ارزان قیمت و قابل خرید با استفاده از سرمایه های بخش خصوصی و صندوق های سرمایه گذاری عمومی است.
چنانچه سازوکار های مالی مناسبی برای تحقق این هدف در نظر گرفته شود امکان جذب منابع مالی خصوصی و دولتی برای این طرح فراهم میشود و در کوتاه مدت ساخت و عرضه مسکن به میزان قابل توجهی افزایش خواهد یافت.
فروش ارزان قیمت زمین های عمومی به انبوه سازان بحران مسکن را برطرف نمیکند
در مقابل فروش زمین های عمومی برای ساخت منازل مسکونی نمیتواند بحران مسکن را مرتفع نماید. طبق مطالعات انجام گرفته از میزان و چگونگی ساخت و ساز منازل مسکونی در زمین های دولتی فروش رفته، اولا انبوه سازان بخش خصوصی به دلیل ورند صعودی قیمت ها در بازار مسکن تمایلی به ساعت سریعتر منازل مسکونی ندارند و سرعت ساخت و ساز به شدت آهسته است و دوما بخش قابل توجهی از منازل مسکونی ساخته شده جزء منازل مسکونی لوکس ارزیابی میشوند که تنها بخش خاصی از مردم جامعه توان خرید آن ها را دارند.
بنابراین میتوان گفت که بحران مسکن بدون سیاست گذاری درست دولت و استفاده از زمین های عمومی حل نخواهد شد. برای حل بحران مسکن لازم است دولت با استفاده از زمین های عمومی قیمت زمین را از قیمت مسکن حذف نموده و ساخت منازل مسکونی ارزان قیمت را تسهیل نماید.
منبع: پایگاه تحلیلی چارچوب اقتصادی جدید (نیو اکونومیکس فاندیشن)
