به گزارش مسیر اقتصاد توسعه حمل و نقل هوایی به منظور گسترش پروازهای داخلی و خارجی مزایایی برای کشورها به همراه دارد. اما توسعه ظرفیت حمل و نقل هوایی و فرودگاه ها عمدتا مستلزم هزینه های قابل توجه از منابع عمومی است. بنابراین لازم است در مورد تخصیص این منابع به اولویت های توسعه زیرساخت های ارتباطی توجه شود.
توسعه فرودگاه ها موجب افزایش تعاملات تجاری و اقتصادی نمی گردد
طرفداران توسعه حمل و نقل هوایی عمدتا این اقدام را گامی در راستای افزایش تعاملات تجاری و اقتصادی با دیگر کشورهای جهان می دانند. اما واقعیت آن است که توسعه ظرفیت فرودگاه ها تأثیر چندانی در افزایش تجارت خارجی و همچنین رشد اقتصادی ندارد. افزایش ظرفیت فرودگاه ها تنها موجب می‌شود که مسافران ثروتمند از فرصت های لوکس بیشتری برای تفریح برخوردار باشند درحالیکه هزاران نفر از مردم هیچ سودی از آن نخواهند برد.
در حال حاضر تنها بخش محدودی از تجارت خارجی کشورها از طریق هواپیما انجام می‌شود و سهم تجارت هوایی از کل تجارت کشورها کمتر از یک درصد است. به طور کلی عمده تجارت خارجی بین کشورهای جهان از طریق کشتی انجام می‌شود و بعد از آن نیز تجارت ریلی و جاده ای در رتبه های بعدی قرار دارند. بنابراین می‌توان گفت افزایش ظرفیت فرودگاه ها به طور طبیعی تأثیر چندانی بر تبادلات تجاری با کشورهای دیگر ندارد.
توسعه فرودگاه ها تنها برای اقشار ثروتمند مفید است
در توسعه زیرساخت های ارتباطی لازم است اولویت با اقداماتی باشد که بر زندگی بخش قابل توجهی از مردم جامعه تأثیر قابل توجهی دارد و می‌تواند فرصت های پیش روی آن ها برای استفاده از وسایل حمل و نقل را افزایش دهد. در حالیکه توسعه فرودگاه ها تنها برای عده معدودی از مردم مفید است.
مخاطرات زیست محیطی توسعه فرودگاه ها بیشتر از دیگر زیرساخت های ارتباطی است
از طرف دیگر از نظر مخاطرات زیست محیطی نیز روش حمل و نقل هوایی در مقایسه با دیگر روش های حمل و نقل آسیب های بیشتری به محیط زیست وارد می‌کند و در این زمینه نیز در اولویت پایین تری قرار می‌گیرد.
بیش از نیمی از مردم هیچ استفاده ای از فرودگاه ها ندارند
طبق آمار منتشر شده در کشور بریتانیا در سال ۲۰۱۳ میلادی بیش از ۷۰ درصد پروازهای انجام شده از فرودگاه های این کشور تنها توسط ۱۵ درصد از مردم انجام شده است. همچنین بیش از ۵۷ درصد از مردم در طول سال حتی یک مسافرت هوایی را نیز تجربه نکرده اند.
علاوه بر این میانگین درآمد افرادی که در طول سال ۲۰۱۴ مسافرت هوایی داشته اند به طور میانگین بیش از سه برابر درآمد میانگین کل افراد کشور بریتانیا بوده است.
این مسائل نشان می‌دهد که استفاده از پروازهای هوایی رواج چندانی در بین مردم ندارد و تنها بخش کوچکی از اقشار ثروتمند مردم از توسعه ظرفیت فرودگاه ها بهره مند خواهند شد؛ درحالیکه بخش قابل توجهی از مردم از توسعه ظرفیت فرودگاه ها منتفع نخواهد شد.
علاوه بر این توسعه ظرفیت فرودگاه ها آلودگی هوا و مزاحمت های صوتی بیشتری برای افرادی که در نزدیکی فرودگاه ها زندگی می‌کنند، ایجاد می‌کند. در واقع توسعه ظرفیت فرودگاه ها نه تنها مزایایی برای بخش قابل توجهی از مردم ندارد، بلکه موجب افزایش نارضایتی بخشی از مردم نیز می‌گردد.
توسعه فرودگاه ها اشتغال چندانی ایجاد نمی‌کند
از طرف دیگر توسعه ظرفیت فرودگاه ها در زمینه ایجاد اشتغال نیز عملکرد مناسبی ندارد و در مقایسه با دیگر زیرساخت های حمل و نقل اشتغال چندانی ایجاد نمی‌کند.
به طور کلی می‌توان گفت توسعه فرودگاه ها تنها برای اقشار ثروتمند جامعه مفید است که در طول سال بارها به سفرهای داخلی و خارجی میپردازند و برای بخش قابل توجهی از مردم مزیت چندانی ندارد. علاوه بر این توسعه فرودگاه ها نمی‌تواند نقش چندانی در افزایش تبادلات تجاری با دیگر کشورهای جهان داشته باشد.
ضرورت توجه به اولویت های توسعه زیرساخت
چنانچه از منابع عمومی برای توسعه زیرساخت ها استفاده می‌شود، باید به اولویت هایی همچون همه گیر بودن و اثرگذاری توجه گردد و از این منظر، از نظر تأثیرگذاری بر عموم مردم زیرساخت هایی همچون خطوط ریلی و جاده ای در اولویت قرار دارند و از نظر تجارت خارجی توسعه بنادر و خطوط کشتی رانی اولویت دارد.
برگرفته از: پایگاه تحلیلی چارچوب اقتصادی جدید (نیو اکونومیکس فاندیشن)
