مسیر اقتصاد/ تامین امنیت غذایی، یکی از مباحث استراتژیک حال و آینده کشورهای جهان و به خصوص خاورمیانه است. این مهم در سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی نیز به عنوان یکی از مسائل اصلی کشور مورد اشاره قرار گرفته است؛ در ماده ۷ این سیاست ها آمده است: تأمین امنیت غذا و درمان و ایجاد ذخایر راهبردی با تأکید بر افزایش کمی و کیفی تولید (مواد اولیه و کالا).
بنابر تعریف سازمان ملل، امنیت غذایی عبارت است از دسترسی همه مردم به غذای کافی در تمام اوقات برای داشتن یک جسم سالم. طبق این تعریف موجود بودن غذا، دسترسی به غذا و پایداری در دریافت غذا سه عنصر اصلی می‌باشند.
یکی از ظرفیت های مهم تامین غذا در کشور و جهان پرورش آبزیان است. مطالعات فائو نشان می دهد که امروزه بیش از یک سوم غذای جهان از طریق تولیدات آبزی تامین می شود. در میان آبزیان، مصرف ماهی در صدر این لیست قرار دارد.
در این میان هم اکنون ماهی تیلاپیا پس از کپور ماهیان، دومین ماهی پرورشی از نظر میزان تولید در جهان است. بر اساس آمار فائو، تولید سالانه تیلاپیا ناشی از کشت و صید، از ۱ میلیون و ۱۶۰ هزار تن در سال ۱۹۹۷ به ۲٫۵ میلیون تن در سال ۲۰۰۷، ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تن در سال ۲۰۱۰ و به بیش از ۵ میلیون تن در سال ۲۰۱۵ افزایش یافته است. این آمار نشان از رشد چشمگیر مصرف این نوع خاص از ماهی در جهان دارد؛ به طوریکه میزان فروش ماهی تیلاپیا در جهان در سال ۲۰۰۰ معادل ۱ میلیون و ۷۴۴ هزار دلار بوده که این رقم در سال ۲۰۱۰ به حدود ۵ میلیارد دلار و در سال ۲۰۱۵ به بیش از ۱۰ میلیارد دلار افزایش یافته است.
پرورش ماهی تیلاپیا می تواند علاوه بر مهیا ساختن فرصت های اشتغال، راهی جدید به بازار های آسیای میانه و غرب آسیا و همچنین دیگر کشورهای مصرف کننده این ماهی برای کشور ایجاد نماید و با توسعه صادرات غیرنفتی، منجر به ارزآوری شود.
با این وجود پرورش این ماهی در کشور ما ممنوع بوده و مجوز آن از سوی سازمان های مرتبط مانند سازمان محیط زیست به دلایلی از جمله ضررهای زیست محیطی صادر نمی شود؛ در نتیجه در سال گذشته، بالغ بر ۶۰ میلیون دلار معادل حدود ۲۰۰ میلیارد تومان ماهی تیلاپیا وارد کشور شده است.
این درحالیست که دیگر کشورهای جهان همچون آمریکا و چین، این مساله را در ابعاد وسیع حل نموده اند و با در نظر گرفتن ملاحظاتی، این فرصت بزرگ برای کسب درآمد را در اختیار مردم و کشور خود قرار داده اند.
به عنوان مثال کشت نیمه متراکم، کشت متراکم در تانک با جریان آب، پرورش در کانال ها و سیستم های متراکم مدار بسته و استخرهای آب شرین از جمله روش هایی است که در بسیاری از کشورها، برای پرورش تیلاپیا در نظر گرفته شده است تا تولید این ماهی منجر به تخریب زیستی نشود و جلوی کسب درآمد از طریق آن نیز گرفته نشود.
بنابراین ضروری است تا در کشور ما نیز این مسئله مورد بررسی دقیق تر قرار گرفته و ضمن در نظر گرفتن سیاست هایی جهت کاهش اثرات منفی زیست محیطی تولید تیلاپیا در کشور، مجوز پرورش این ماهی در کشور برای متقاضیان صادر گردد و زمینه کسب درآمد برای خانوار، جلوگیری از خروج ارز و در ادامه ارزآوری و صادرات فراهم گردد و از بازار بزرگ این محصول توسط تولیدکنندگان داخلی استفاده شود.
