در یادداشت قبلی تلاش های کشور چین جهت بین المللی شدن یوآن و مراحل آن شرح داده شد و نکاتی نیز در مورد فواید ارز بین المللی شده عنوان گردید. در این یادداشت روش های مورد استفاده کشور جهت بین المللی ساختن یوآن مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
به گزارش مسیر اقتصاد (مسیر اقتصاد)، چین از طریق سه روش در حال توسعه میزان استفاده از پول خود در سطح بین المللی است؛ روش اول پیمان پولی دوجانبه است. در این روش از پول ملی کشورهای مبدا و مقصد در تجارت، سرمایه گذاری، ذخیره ارزی و هر نوع تامین مالی بین کشورها استفاده می شود. به گونه ای که نیازی به ارزهای واسط مانند دلار و یورو نباشد.
سال ۲۰۰۱ چین اولین پیمان پولی دوجانبه خود را با تایلند امضاء کرد. این پیمان در قالب طرح چیانگ مای و برای جلوگیری از تکرار بحران مالی سال ۱۹۹۷ جنوب شرقی آسیا انجام شد. تعداد پیمانهای پولی چین با دیگر کشورها تا سال ۲۰۰۸ توسعه چندانی نیافت.
بعد از وقوع بحران مالی در غرب، چین تصمیم گرفت برای کاهش آسیب پذیری از ناحیه کمبود نقدینگی دلاری، میزان استفاده از پول ملی خود (بجای دلار) را توسعه دهد تا در صورتی که با بحران کمبود نقدینگی مواجه شد، بدون نیاز به دلار و با استفاده از یوآن بتواند مشکل خود و کشورهای دیگر را از طریق بکارگیری پول های ملی مرتفع نماید.
تعداد و حجم این پیمانها از سال ۲۰۰۹ به صورت تصاعدی رشد کرده است؛ به گونه ای که تا اوایل سال ۲۰۱۵، بانک مرکزی چین با بانکهای مرکزی ۳۷ کشور پیمان پولی دوجانبه امضاء کرده است. حجم این پیمانها نیز در حدود ۳ تریلیون یوآن (معادل ۵۰۰ میلیارد دلار) بوده است.
روش دوم چین برای توسعه میزان بکارگیری یوآن در سطح بین المللی، ایجاد مراکز تسویه یوآن در خارج از کشور است. در حال حاضر، ۱۵ کشور هنگ کنگ، تایوآن، سنگاپور، انگلیس، آلمان، کره جنوبی، فرانسه، لوکزامبورگ، قطر، کانادا، استرالیا، تایلند، مالزی و شیلی دارای مرکز تسویه یوآن هستند.
میزان تجمعی تسویه یوآن در این مراکز تاکنون به ۴۰ تریلیون یوآن (معادل حدودا ۷ تریلیون دلار) رسیده است که تنها بین سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۴، ۱۳۰۰ درصد رشد داشته است. چین در حال رایزنی با کشورهای امارات متحده عربی، کنیا، سوئیس و آمریکا نیز هست تا مراکز تسویه یوآن را در آنجا راه اندازی نماید.
به گزارش سازمان سوئیفت، بیش از ۱۰۰۰ بانک در سراسر دنیا تسویه با یوآن را انجام می دهند و تعداد آنها به سرعت در حال افزایش است. داده های سوئیفت نشان می دهد ۳۵ درصد از بانکهایی که خدمات مالی با مبدا یا مقصد چین و هنگ کنک دارند از یوآن استفاده می کنند. بانکها و مراکز معتبر مالی بین المللی به دنبال ایجاد سازوکاری برای انجام پرداختها بر اساس یوآن هستند و در حال حاضر نیز تعداد زیادی از بانکهای مهم خارجی تراکنش های یوآنی را انجام می دهند.
مراکز تسویه یوآن عمدتاً شعب بانکهای چینی در خارج از کشور هستند. از این طریق، به اشخاص حقیقی و حقوقی خارجی اجازه داده می شود که حساب یوآنی داشته باشند و با یوآن پرداختهای خود را مدیریت نمایند.
روش سوم که چین از طریق آن به توسعه استفاده از یوآن می پردازد، ایجاد جذابیت برای نگهداری و کار با یوآن می باشد. در ابتدا حتی برای اشخاص چینی نیز نگهداری و کار با یوآن چندان جذابیتی نداشت. برای رفع این مشکل، دولت چین تلاش کرد مشوق هایی را ایجاد نماید تا اولاً یوآن قابلیت سرمایه گذاری در بازار سهام را داشته باشد و ثانیا به سادگی قابل تبدیل به ارزهای دیگر باشد.
لذا برنامه هایی برای این مهم تدارک دیده شد که به گزارش شرکت برون برادرز هاریمن، یکی از آنها، برنامه سرمایه گذار واجد شرایط نهادی خارجی می باشد؛ این برنامه با هدف بین المللی کردن یوآن طراحی شد. مطابق این برنامه به موسسات سرمایه گذاری واجد شرایط خارجی اجازه داده می شود تا با استفاده از یوآن در بازار سرمایه چین تا سقف معینی سرمایه گذاری نمایند.
اگر این امتیاز به موسسه ای داده شود، آن موسسه اجازه دارد تا سهام نوع A را در بازارهای بورس شانگهای و شنزن خریداری نماید. بنابراین، اشخاصی که در خارج از چین، یوآن داشته باشند می توانند آنرا در داخل چین سرمایه گذاری نمایند.
در یادداشت بعد کارکرهای اصلی استفاده از یوآن در تجارت، سرمایه گذاری و تامین مالی بین المللی شرح داده می شود؛ همچنین پیامدهای بین المللی شدن یوآن برای اقتصاد ایران مورد بررسی قرار گرفته و امکان الگو برداری کشور ایران از طرح کشور چین جهت بین المللی و منطقه ای سازی ریال تجزیه و تحلیل خواهد شد.
