مسیر اقتصاد/ نظام بانکی ایالاتمتحده یکی از پیچیدهترین و بزرگترین شبکههای بانکی جهان را تشکیل میدهد و شامل هزاران بانک تجاری، بانکهای سرمایهگذاری، بانکهای منطقهای و مؤسسات مالی تخصصی است. این شبکه در چارچوب «نظارت چند نهادی» عمل میکند؛ بهطوری که بانکها بر اساس نوع مجوز و عضویت در سیستم، تحت نظارت چند نهاد قرار دارند که هر یک نقش ویژهای در کنترل و ارزیابی عملکرد بانکها ایفا میکنند.
تعدد نهادهای نظارت بانکی در آمریکا
در ایالاتمتحده نظارت بانکی بهصورت چندسطحی و توزیعشده انجام میشود؛ فدرال رزرو (بانک مرکزی) سهم عمدهای در نظارت بر بانکهای بزرگ، بانکهای عضو و هولدینگهای بانکی دارد و چارچوبهای نظارتی متعددی را اجرا میکند.
علاوه بر این، «شرکت بیمه سپرده فدرال» FDIC (که به عنوان یک نهاد نظارتی وظیفه بیمه کردن سپردههای مردم نزد بانکها را به عهده دارد) مسئولیت نظارت عملیاتی، انتشار دادهها و فراهمسازی تحلیلهای آماری جامع را بر عهده دارد، از جمله تهیه گزارشهای Quarterly Banking Profile و بررسی ریسک مبتنی بر دادههای نظارتی.
در کنار این دو نهاد، نهاد نظارتی دیگری تحت عنوان «دفتر حسابرسی ملی» (OCC) نیز بر بانکهای دارای مجوز ملی نظارت میکند و ابزارهای بررسی و پایش را در National Bank Surveillance System توسعه داده است.
این تقسیمکار نهادی با برنامههای هماهنگسازی، امکان نظارت دقیق، واکنش سریع به ریسکها و اجرای سیاستهای اصلاحی را فراهم میآورد.
کیفیت انتشار عمومی اطلاعات بانکی در آمریکا
در آمریکا انتشار اطلاعات بانکی از دو مسیر کلی صورت میگیرد:
- گزارشهای نظارتی دولتی و دادههای آماری: مؤسسات بانکی موظف به ارائه گزارشهای مالی منظم موسوم به Call Reports هستند که دادههای ترازنامه، سود و زیان، کیفیت داراییها، وضعیت نقدینگی و سایر شاخصهای کلیدی را شامل میشوند و پس از بررسی در پایگاههای رسمی مثل شرکت بیمه سپرده فدرال (FDIC) و فدرال رزرو قابل دسترسی عمومیاند.
- گزارشهای تحلیل شبکه بانکی و نظارت کلان: نهادهایی مانند فدرال رزرو گزارشهای «Supervision and Regulation Report» و دادههای مربوط به آزمونهای فشار (stress tests) را بهصورت دورهای منتشر میکنند که بخشی از اطلاعات نقش بانکها در مواجهه با سناریوهای اقتصادی سخت را منتقل میکند.
به طور کلی در آمریکا انتشار اطلاعات بانکی از سطحی از محرمانگی برخوردار است و اطلاعات اصلی تنها در سطح نهادهای نظارتی قابل دسترسی است. در عین حال بخشی از آمار و اطلاعات نیز به صورت دورهای در دسترس عموم قرار میگیرد.
رتبهبندی بانکها در آمریکا
در آمریکا چند ابزار اصلی برای ارزیابی بانکها وجود دارد که بهنوعی نقش رتبهبندی عملکردی و نظارتی را ایفا میکنند:
شاخصهای کملز (CAMELS): نظام رتبهبندی بازرسی است که توسط ناظران بانکی برای ارزیابی شاخصها در ۶ حوزه اصلی شامل کفایت سرمایه، کیفیت داراییها، مدیریت، سود، نقدینگی و حساسیت به ریسک بازار، اجرا میشود. این رتبهبندی عددی بین ۱ تا ۵ دارد و مؤسسات با نمرات ضعیفتر تحت نظارت شدیدتری قرار میگیرند، اما نتایج آن معمولاً برای عموم منتشر نمیشود و در گزارشهای محرمانه نظارتی استفاده میشود.
برنامههای آزمون فشار و CCAR: برای بانکهای بزرگ دارای تابعیت بانکی و هولدینگهای بانکی، فدرال رزرو هر سال آزمونهای فشار سرمایهای تحت چارچوب Comprehensive Capital Analysis and Review (CCAR) و Dodd-Frank Act Stress Tests انجام میدهد تا ارزیابی کند این بانکها در مواجهه با شوکهای فرضی اقتصادی توان کافی برای ادامه عملیات را دارند. نتایج بخشی از این آزمونها بهصورت عمومی منتشر میشود تا شفافیت عملکرد کلان ارتقا یابد.
این ترکیب نظارت محرمانه (برای ثبات سیستم و جلوگیری از واکنشهای هیجانی بازار) و انتشار اطلاعات عمومی، بهنوعی توازن میان «شفافیت» و «ثبات» برقرار میکند. طراحی ارزیابیها در نظام بانکی آمریکا بهگونهای است که هم داده تاریخی و هم سناریوی آتی به رسمیت شناخته شدهاند و محور سیاستگذاری قرار میگیرند.
اهمیت رتبهبندی بانکها برای نهادهای نظارتی آمریکا
اگرچه نتایج آزمون کملز در معرض عمومی قرار نمیگیرد، نتایج آزمونهای فشار و دادههای نظارتی بر تصمیمات سیاستی اثر دارد؛ بانکهایی که در آزمونهای سرمایهای و سنجههای کلیدی نظارتی عملکرد قوی دارند، از امتیازات عملیاتی بهتر، هزینههای سرمایه کمتر و دسترسی مطلوبتر به بازارهای مالی برخوردار میشوند.
در مقابل، بانکهایی که رتبهها یا تستهای فشار ضعیف نشان میدهند، مشمول اقدامات تکمیلی نظارتی میشوند که میتواند شامل الزام به افزایش سرمایه، محدودیت در تقسیم سود و بازخرید سهام یا اجرای برنامههای اصلاحی شود.
منابع:
Federal Reserve — Stress Tests and Supervision & Regulation Report
Federal Reserve — Supervision & Regulation overview
FDIC Bank Supervision Reports & Notices
Wikipedia — Call report (FFIEC regulatory reporting)
OCC National Bank Surveillance System
Federal Reserve — CCAR and stress testing framework
انتهای پیام/ پول و بانک
