۳۰ آذر ۱۴۰۴

مسیر اقتصاد؛ رسانه تصمیم‌سازان اقتصاد ایران

شناسه: ۲۱۶۱۰۰ ۳۰ آذر ۱۴۰۴ - ۱۳:۰۰ دسته: انرژی، انرژی هسته‌ای
۰

در حالی که انرژی هسته‌ای در بسیاری از کشورها همچنان محدود به تولید برق است، چین با توسعه کاربردهای فرابرقی آن، مسیر متفاوتی را دنبال می‌کند. تجربه گرمایش هسته‌ای در شمال چین، پروژه‌های تولید هیدروژن و نمک‌زدایی هسته‌ای نشان می‌دهد که این فناوری به یکی از ارکان سیاست‌های کربن‌زدایی و امنیت انرژی و آب در این کشور تبدیل شده است.

به گزارش مسیر اقتصاد چهارمین «کنفرانس توسعه باکیفیت انرژی هسته‌ای چین» و «نمایشگاه بین‌المللی نوآوری صنعت هسته‌ای شنژن» روز جمعه در مرکز همایش‌ها و نمایشگاه‌های شنژن به کار خود پایان داد. حضور بیش از ۶۰۰ شرکت و مؤسسه پژوهشی داخلی و بین‌المللی، تصویری شفاف و آینده‌نگر از تحول انرژی هسته‌ای ارائه کرد؛ تحولی که این منبع انرژی را از نقش سنتیِ تولید برق فراتر برده و آن را به یکی از ارکان زندگی کم‌کربن و توسعه‌ی پایدار تبدیل کرده است.

نمایشگاه امسال با هدف شکستن کلیشه «هسته‌ای تنها برای تولید انرژی» برگزار شد. اکنون اجماعی گسترده در میان متخصصان شکل گرفته است مبنی بر اینکه صنعت هسته‌ای چین در نقطه‌ای تاریخی قرار دارد. این صنعت از قالب تک‌منظوره‌ خارج شده و به اکوسیستمی چندبعدی تبدیل می‌شود که می‌تواند نیازهای زیربنایی، محیط‌زیستی و اقتصادی جامعه را به‌شکل هماهنگ و پایدار پاسخ دهد.

گرمایش هسته‌ای؛ پاسخی پاک برای مه‌دود زمستانی شمال چین

شهرهای شمالی چین سال‌ها با آلودگی شدید ناشی از گرمایش زغال‌سنگ‌محور روبه‌رو بوده‌اند. اکنون «گرمایش منطقه‌ای هسته‌ای» به‌عنوان جایگزینی کارآمد و کم‌کربن مطرح شده است. این فناوری از گرمای اتلافی راکتور برای کاهش انتشار و جبران کمبود گاز طبیعی در دوره‌های اوج مصرف بهره می‌گیرد.

«برای فصل گرمایش ۲۰۲۵-۲۰۲۴، مساحت تحت پوشش پروژه‌ی گرمایش هسته‌ای «نوآن‌هه-۱» حدود ۵۰۰ هزار مترمربع افزایش یافته است.» این سخنان «وانگ لین‌هویی»، معاون بخش شیمی و حفاظت محیط‌زیست شرکت «هسته‌ای شاندونگ» است. او تأکید کرد که این طرح تا سال ۲۰۲۶ گرمایش پاک را به شهر «چینگ‌دائو» خواهد رساند.

پروژه‌ی «نوآن‌هه-۱» نخستین طرح تجاری گرمایش هسته‌ای چین است که به‌طور مستقل و با مالکیت کامل حقوق فکری توسط شرکت «هسته‌ای شاندونگ» توسعه یافته است. این پروژه طی شش فصل زمستان، گرمایش پایدار و پاک را به حدود ۴۰۰٬۰۰۰ خانوار در شهرهای «های‌یانگ» و «روشان» ارائه کرده است. همچنین «اداره ملی انرژی چین» در سال ۲۰۲۱ رسماً این فناوری را حمایت و در سامانه‌ی گرمایش پاک شمال کشور ادغام کرد.

«گرمایش هسته‌ای اکنون از مرحله‌ی آزمایشی عبور کرده و وارد دوره‌ی تجاری‌سازی گسترده شده است.» این بیان «ژانگ ژانگ‌وی»، معاون بخش مهندسی شرکت «هسته‌ای شاندونگ» است که بر ایمنی بالا، مزیت‌های اقتصادی و نقش این فناوری در دستیابی به بی‌طرفی کربنی تأکید کرد.

هیدروژن هسته‌ای؛ شتاب‌دهنده حرکت به‌سوی بی‌طرفی کربنی

راکتورهای دمای‌بالای هسته‌ای، دروازه ورود به عصر جدید «هیدروژن سبز مقرون‌به‌صرفه» هستند. برخلاف الکترولیز برق‌محور، راکتورهای گازخنک دما‌بالا حرارتی بین ۷۰۰ تا ۹۵۰ درجه‌ی سانتی‌گراد تولید می‌کنند و امکان تولید ترموشیمیایی هیدروژن را فراهم می‌سازند؛ روشی با بازده بالا و اتلاف کم.

تولید هیدروژن صنعتی در گذشته عمدتاً وابسته به اصلاح سوخت‌های فسیلی بود؛ روشی آلاینده که پاسخگوی نیازهای آینده برای تولید انبوه و پاک نیست. انرژی هسته‌ای به‌عنوان یک منبع اولیه‌ی پاک، این امکان را ایجاد می‌کند که با اتصال راکتورها به فرایندهای پیشرفته، هیدروژن بدون انتشار گازهای گلخانه‌ای و تنها با استفاده از آب تولید شود.

تا ۱۸ اوت ۲۰۲۵، پروژه‌ی تولید هیدروژن در نیروگاه «تِیان‌وان» به مجموع تولید ۳۰ هزار مترمکعب هیدروژن دست یافته است. این طرح از فناوری الکترولیز PEM با بازده ۹۰ درصد و خلوص ۹۹٫۹۹۹ درصد بهره می‌گیرد. نتایج این پروژه نشان می‌دهد که انرژی هسته‌ای می‌تواند در صنایع حمل‌ونقل و تولیدی، جایگزینی عملی و پاک برای سوخت‌های فسیلی باشد.

نمک‌زدایی هسته‌ای؛ تضمین امنیت آبی در مناطق ساحلی

کمبود آب شیرین در مناطق ساحلی چین موجب شده است که ترکیب فناوری هسته‌ای با نمک‌زدایی آب دریا به یکی از راهکارهای اصلی تبدیل شود. «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی» نیز با ابزارهایی مانند برنامه‌ی ارزیابی اقتصادی نمک‌زدایی (DEEP) از این روند حمایت کرده است.

نمک‌زدایی هسته‌ای از برق تولیدشده توسط راکتورها برای راه‌اندازی فرایندهای نمک‌زدایی استفاده می‌کند و امکان تولید حجم زیادی آب شیرین را فراهم می‌آورد. چین پروژه «کائوفِیدیان» را با ظرفیت تولید روزانه ۵۰ هزار مترمکعب به بهره‌برداری رسانده و نیروگاه «های‌یانگ» نیز با استفاده از فناوری ترکیبی «تبخیر ناگهانی چندمرحله‌ای» و «تقطیر چنداثره»، روزانه ۱۲۰ تُن آب شیرین تولید می‌کند.

انرژی هسته‌ای فراتر از شبکه‌ی برق

دامنه کاربردهای هسته‌ای در چین از گرمایش منازل تا تولید هیدروژن سبز و آب شیرین گسترده شده است. این تلاش‌ها نه‌تنها استانداردهای جدیدی برای توسعه‌ی پایدار تعیین کرده‌اند، بلکه نشان می‌دهند انرژی هسته‌ای بسیار فراتر از نقش سنتی خود عمل می‌کند.

«هوانگ شیاوجین»، استاد «مؤسسه فناوری هسته‌ای و انرژی نو دانشگاه تسینگ‌هوا»، در جمع‌بندی این تحول می‌گوید: «هدف ما تنها پیشرفت فناوری نیست. ما می‌خواهیم فناوری هسته‌ای را با مهم‌ترین نیازهای جامعه پیوند دهیم. این همان قدرت واقعی اکوسیستم هسته‌ای ماست.»

منبع: سی‌جی‌تی‌ان

انتهای پیام/ انرژی



جهت احترام به مخاطبان فرهیخته، نظرات بدون بازبینی منتشر می شود. لطفا نظرات خود را جهت تعميق و گسترش بحث ارائه نمایید. نظرات حاوی توهين، افترا و تهمت به ديگران پاک می شود.