۱۴ آبان ۱۴۰۴

مسیر اقتصاد؛ رسانه تصمیم‌سازان اقتصاد ایران

شناسه: ۲۱۳۸۸۰ ۱۴ آبان ۱۴۰۴ - ۱۱:۰۰ دسته: تجارت و دیپلماسی
۰

در سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۵ میلادی حجم تجارت کالایی میان آمریکا و چین، با افت حدود ۳۵ درصدی به پایین‌ترین سطح چند سال اخیر رسید. این کاهش چشمگیر فراتر از نوسانات فصلی، نشانه‌ای از تشدید فشارهای سیاستی، تغییر مسیر زنجیره‌های تأمین و تداوم روند «جداسازی اقتصادی» میان دو اقتصاد بزرگ جهان است. دو کشور نه‌تنها کمتر از گذشته با یکدیگر مبادله می‌کنند، بلکه به‌تدریج در حال جدا کردن زنجیره‌های صنعتی خود هستند؛ که می‌تواند ساختار تجارت جهانی را در سال‌های آینده دگرگون کند و فضای رقابت اقتصادی را از تجارت آزاد به سمت بلوک‌های منطقه‌ای سوق دهد.

به گزارش مسیر اقتصاد بر اساس داده‌های ماهانه اداره آمار ایالات متحده (U.S. Census)، ارزش کل واردات آمریکا از چین در ماه‌های آوریل تا ژوئن ۲۰۲۵ تنها حدود ۶۴ میلیارد دلار بوده است؛ در حالی‌که در سه‌ماهه مشابه سال ۲۰۲۴ این رقم بیش از ۹۹ میلیارد دلار بود. به همین ترتیب صادرات کالایی آمریکا به چین نیز در همین بازه از ۳۴ میلیارد دلار به حدود ۲۴ میلیارد دلار کاهش یافته است.

افت ۳۵ درصدی تجارت آمریکا و چین در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۵

این افت حدود ۳۵ درصدی در تجارت دو کشور، شدیدترین کاهش از زمان جنگ تجاری ۲۰۱۸ محسوب می‌شود. بررسی روند ماهانه نشان می‌دهد کاهش از ماه آوریل آغاز و در ماه‌های می و ژوئن به اوج رسیده است؛ جایی که واردات و صادرات هر دو به نصف مقدار سال قبل سقوط کردند.

کاهش حجم تجارت آمریکا و چین در سه ماهه دوم سال 2025

تحلیلگران علت اصلی این روند را ترکیبی از افزایش محدودیت‌های تجاری و فناوری از سوی آمریکا، ضعف تقاضای مصرفی در چین و تغییر مسیر زنجیره‌های تأمین شرکت‌های چندملیتی می‌دانند. طی ماه‌های اخیر، دولت آمریکا تعرفه‌های جدید بر خودروهای برقی و باتری‌های ساخت چین وضع کرده و هم‌زمان کنترل‌های صادراتی بر فناوری‌های حساس را گسترش داده است.

از سوی دیگر، بسیاری از شرکت‌های آمریکایی برای کاهش ریسک وابستگی به چین، بخشی از تولید یا تأمین خود را به کشورهای دیگر از جمله مکزیک، ویتنام و مالزی منتقل کرده‌اند؛ روندی که به «نیرشورینگ» یا انتقال تولید به کشورهای نزدیک‌تر معروف است.

زنجیره تامین آمریکا و چین در حال جدا شدن از یکدیگر است

اگرچه سطح کل تجارت آمریکا و چین هنوز در مقیاس جهانی بسیار بزرگ است، اما جهت حرکت به‌روشنی نزولی است. کاهش هم‌زمان صادرات و واردات نشان می‌دهد دو کشور نه‌تنها کمتر از گذشته با یکدیگر مبادله می‌کنند، بلکه به‌تدریج در حال جدا کردن زنجیره‌های صنعتی خود هستند. این روند در صورت تداوم، می‌تواند ساختار تجارت جهانی را در سال‌های آینده دگرگون کند و فضای رقابت اقتصادی را از تجارت آزاد به سمت بلوک‌های منطقه‌ای سوق دهد.

کاهش محسوس مبادلات در ماه‌ها و فصول اخیر نشان می‌دهد که آمریکا و چین در روابط اقتصادی خود تنها به جنگ لفظی یا مواضع سیاسی بسنده نمی‌کنند. تجربه سال‌های اخیر ثابت کرده است که هرگاه تنش‌های تجاری میان دو کشور بالا می‌گیرد، تصمیمات عملی در حوزه سیاست‌های تعرفه‌ای، محدودیت‌های صادراتی و کنترل زنجیره تأمین نیز در دستور کار قرار می‌گیرد. نتیجه این اقدامات، به‌وضوح در آمار واقعی تجارت دو کشور بازتاب پیدا می‌کند و نشان می‌دهد رقابت اقتصادی واشنگتن و پکن وارد مرحله‌ای شده که اثرات آن دیگر صرفاً در عرصه سیاست، بلکه در جریان واقعی کالا و سرمایه قابل مشاهده است.

منبع: داده‌های اداره آمار آمریکا

انتهای پیام/ تجارت و دیپلماسی



جهت احترام به مخاطبان فرهیخته، نظرات بدون بازبینی منتشر می شود. لطفا نظرات خود را جهت تعميق و گسترش بحث ارائه نمایید. نظرات حاوی توهين، افترا و تهمت به ديگران پاک می شود.