فعال شدن سازِکار ماشه موجب بازگشت قطعنامه‌های تحریمی سازمان ملل علیه ایران شده است. این تحریم‌ها هرچند از نظر عمق و گستردگی با تحریم‌های ثانویه آمریکا قابل مقایسه نیستند، اما اثر روانی آن بر بازار داخلی غیر قابل انکار است. اینکه ایران چه اقدامی می‌تواند در پاسخ به تحریم‌ها و همچنین به منظور کاهش اثرگذاری آن‌ها در دستورکار قرار دهد، مسئله مهمی است که باید به آن پرداخته شود.
در این خصوص محمد امینی رعیا کارشناس اقتصادی و مدیر اندیشکده اقتصاد مقاومتی در گفتگو با مسیر اقتصاد گفت: آمریکا دقیقا دارد بر اساس یادداشت ابتدایی ترامپ، در فشار حداکثری به ایران جلو می‌رود. تحریم‌های جدید، مکانیزم ماشه، لغو معافیت‌های تحریمی و موارد مشابه همه نشان از آن دارد که آمریکا برنامه مشخصی در مقابله با ایران دارد و بر اساس آن جلو می‌رود.
از آمریکا درس بگیریم
وی افزود: تنها در ۶ ماه اخیر، از تحریم‌های جدید همزمان با مذاکره تا جنگ و مکانیزم ماشه، دشمن مستمرا در حال برنامه‌ریزی و عملیات علیه ایران است. ما چه کردیم؟ متاسفانه ما اقدامات موثری در برابر دشمن انجام ندادیم و بهترین لفظی که برای امروز ایران در مواجهه با دشمن قابل استفاده است، عبارت است از «انفعال».
این کارشناس اقتصادی ضمن بیان اینکه ایران نیز باید از آمریکا درس بگیرد، ادامه داد: ما هم میتوانستیم و هنوز هم میتوانیم و البته باید بتوانیم در مواجهه با این برنامه آمریکا، فعالانه عمل کنیم. برای فعالانه عمل کردن در محیط بین‌الملل و انجام اقدامات موثر باید برگ برنده بسازیم؛ با چین به یک شکل، با روسیه، برزیل، پاکستان، سازمان همکاری شانگهای و گروه بریکس نیز به شکل دیگر باید برنامه داشته باشیم و کار مشترک تعریف کنیم. این برگ برنده‌ها باعث می‌شود هم طرف مقابل حس نکند تنها گزینه ایران تعامل با اوست و هم مسائل ایران در همکاری‌های روی زمین با این کشورها و سازمان‌ها به مرور حل می‌شود.
دلار ۱۱۰ هزار تومانی نتیجه انفعال ایران در پاسخ به تحریم‌هاست
امینی رعیا در ادامه تاکید کرد: اگر در بی تصمیمی بمانیم و منتظر باشیم ببینیم چه می‌شود و اقدام پیش دستانه و لازم را در زمان خود انجام ندهیم، چه مکانیزم ماشه، چه هر اتفاق دیگری در محیط بین‌الملل، اقتصاد ما را متاثر می‌کند. کما اینکه می‌بینیم امروز قیمت دلار در بازار غیر رسمی به حدود ۱۱۰ هزار تومان رسیده است و اگر انفعال ما تداوم داشته باشد، روند افزایش نرخ ارز نیز ادامه خواهد داشت. در واقع تا زمانی که فعالانه سراغ «اقدامات موثر» در محیط بین‌المللی نرویم، روند صعودی نرخ ارز بدیهی است.
مدیر اندیشکده اقتصاد مقاومتی نکته مهم درخصوص اثرگذاری فعال شدن مکانیزم ماشه را کیفیت مواجهه ایران با این موضوع دانست و گفت: می‌توان آثار اجرای مکانیزم ماشه را، چه آثار روانی و چه آثار واقعی آن را مدیریت کرد و هزینه آن بر اقتصاد را به حداقل رساند. در این زمینه اولویت با اقداماتی است که باعث می‌شود تحریم‌های اصلی و موثر که عمدتا تحریم‌های یکجانبه آمریکا در حوزه ارزی و نفتی است، بی اثر شود.
وی افزود: ما باید به جای دور زدن تحریم که الان داریم انجام می‌دهیم و نتیجه آن شکل گیری یک سیستم تراستی در حوزه تجارت شده، به سمت بی اثر کردن تحریم برویم و تجارت رسمی خود را با کشورها شکل دهیم. اگر این کار را انجام دهیم، مهمترین تحریم آمریکا بی اثر می‌شود و سایر تحریم‌ها نیز نمی‌تواند به اندازه‌ای که این تحریم اقتصاد ایران را متاثر کرده، اثرگذار باشد.
امینی رعیا مسیر شکل دهی به تجارت رسمی در شرایط فعلی را حرکت به سمت ایجاد تراز تجاری و ارزی با شرکای اصلی تجارت کشور دانست و افزود: یعنی باید تجارت دوجانبه و چندجانبه که در داخل خود تسویه ارزی اش انجام می‌شود را شکل داد. به این ترتیب دیگر نیاز نخواهد بود که ما از یک کشور مثل برزیل کالا وارد کنیم و بعد مجبور باشیم تسویه ارزی آن را به صورت غیررسمی در امارات انجام دهیم. وابستگی به امارات در تسویه ارزی که حاصل تحریم است، کشور را بسیار آسیب پذیر کرده و در ادامه تقابل با آمریکا، یک چالش بزرگ محسوب می‌شود که باید مرتفع شود. اگر این وابستگی از بین برود، بخش مهمی از تحریم‌ها بی اثر شده است.
انتهای پیام/ تجارت و دیپلماسی
