مسیر اقتصاد/ در یک تقسیم بندی، اقتصاد یک کشور به بخش‌های مختلف کشاورزی، صنعت، خدمات، انرژی و منابع طبیعی تقسیم می‌گردد. در کشورهای مختلف سهم هر بخش متفاوت از دیگری است. در ایران، کشاورزی یکی از مهم ترین ارکان و پایه‌های اقتصاد به ویژه اقتصاد روستایی است. معیشت درصد بالایی از روستانشینان وابسته به این حیطه است، اما این بخش سال‌های زیادی است که چالش‌های متعددی را متوجه خود می‌بیند.
بخش کشاورزی با چه مشکلاتی مواجه است؟
یکی از معضلات قابل اشاره، تفاوت قیمت محصولات از زمین کشاورزی تا غرفه فروش است، به گونه‌ای که عمده سود تولیدات به دست واسطه‌هایی می‌رسد که در ادبیات روزمره به عنوان گروه دلال شناخته می‌شوند، درحالی‌که کمترین تلاش در این چرخه مربوط به آن‌ها است. تنگنای بعدی محدودیت دسترسی کشاورزان به فناوری‌های نوین، ماشین‌آلات و تجهیزات مدرن است که این امر سبب افزایش هزینه‌های تولید و کاهش بهره‌وری می‌گردد.
دشواری اساسی بعدی که این روزها بیشتر هم احساس می‌شود به اقلیم کشور بازمی‌گردد. اقلیم ایران عمدتا خشک بوده و در بیشتر مناطق، میزان بارندگی کم و مقدار تبخیر بالاست که منجر به ایجاد شرایط خشک و بیابانی می‌شود. موضوع بعدی به سیاست‌های حمایتی ناکارآمد مربوط می‌شود، به نحوی که فقدان طرح‌های حمایتی کافی از کشاورزان، باعث کاهش سرمایه گذاری در این بخش و به‌تبع آن عدم رشد و توسعه پایدار کشاورزی شده است.
بنا بر یکی از آمارهای منتشر شده، جمعیت حاشیه نشین فعلی ایران فراتر از ۱۹ میلیون نفر است. تداوم مسائل فوق الذکر منجر به عمق بخشی به بی عدالتی اجتماعی، ناامیدی هر چه بیشتر جامعه روستانشین و مهاجرت سریع‌تر از روستاها به شهرهای کشور برای دستیابی به سطح درآمد و رفاه بالاتر، و در عین حال افزوده شدن به حاشیه نشینی و شیوع مشاغل کاذب در شهرها خواهد شد. همچنین، منابع آبی کشور با سرعت هر چه بیشتری رو به اتمام خواهد رفت و دریاچه‌های بیشتری به سرنوشت دریاچه ارومیه یا همان کویر ارومیه گرفتار خواهند آمد.
۷ الزام توسعه بخش کشاورزی در ایران
در مجموع، زیرساخت‌های روستایی و کشاورزی کشور ضمن آسیب شناسی دقیق نیاز به اصلاحات گسترده و تدریجی دارند؛ در غیر این صورت، هزینه-منفعت این بخش برای اقتصاد ایران محل ابهام جدی خواهد بود.
توسعه آموزش و ترویج استفاده از فناوری‌های مدرن کشاورزی در میان افراد شاغل در این بخش، تعریف بازارهای شفاف و منسجم برای محصولات کشاورزی، حذف واسطه گری محصولات کشاورزی از مزرعه تا خانه، مدیریت زنجیره تامین محصولات کشاورزی، مدیریت صحیح منابع آب از طریق توسعه سیستم‌های آبیاری نوین، حمایت از سرمایه گذاری غیردولتی در بخش کشاورزی و نیز پشتیبانی همه جانبه دولت از کشاورزان می‌تواند به عنوان راهکارهای کلیدی قابل بهره برداری مطرح گردند. علاوه بر چالش‌ها و راهکارهای گفته شده، موارد دیگری نیز در این بین قابل بیان هستند. تنها با تعهد و همراهی تمامی ذی نفعان می‌توان به آینده‌ای روشن برای کشاورزی ایران دست یافت.
انتهای پیام/ کشاورزی
