به گزارش مسیر اقتصاد طبق آمار گمرک جمهوری اسلامی در سال ۱۳۹۵ میزان واردات گوشت گاو و گوساله بالغ بر ۹۱ هزار تن به قیمت ۳۷۲ میلیون دلار بوده است. طبق این آمار واردات گوشت گاو و گوساله در سال گذشته از نظر وزنی ۷.۲ درصد و از نظر قیمت دلاری ۱۰.۲ درصد کاهش یافته است. در جدول زیر آمار مقایسه‌ای واردات گوشت گاو و گوساله نشان داده شده است.
در سال‌های اخیر همواره بخشی از نیاز داخلی به گوشت گاو از طریق واردات تأمین شده و این کالا همواره جایگاهی عمده در کالاهای وارداتی بخش کشاورزی کشور داشته است.
طبق آمار واردات قیمت هر کیلوگرم گوشت گاو و گوساله وارداتی با احتساب نرخ دلار بازار (۳۷۵۰ تومان) برابر ۱۵ هزار تومان است که با احتساب تعرفه واردات ۲۶ درصدی این محصول، قیمت تمام شده واردات هرکیلوگرم گوشت وارداتی درحدود ۱۹ هزار تومان می‌باشد. بنابراین قیمت گوشت قرمز وارداتی یخ زده از قیمت گوشت گرم بازار داخل بسیار پایین تر است.
با اینحال طبق گفته مسئولین وزارت جهاد کشاورزی، امکان خودکفایی در تولید گوشت قرمز کشور وجود دارد و قرار است سالانه از میزان وابستگی تأمین گوشت به واردات کاسته شود. در نمودار زیر روند واردات گوشت گاو و گوساله در ۱۵ سال اخیر نشان داده شده است.
چنانچه از نمودار فوق مشخص است روند واردات گوشت گاو و گوساله کشور از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۹ روندی به شدت صعودی داشته و از ۳۳ میلیون دلار به بیش از ۸۰۰ میلیون دلار رسیده است. با اینحال با تدابیر اندیشیده شده از سال ۱۳۹۰ روند واردات گوشت نزولی بوده و تنها در سال ۱۳۹۴ بر میزان واردات گوشت گاو کشور افزوده شده است. در سال ۱۳۹۵ نیز واردات گوشت دوباره به روند نزولی بازگشته و ۱۰ درصد کاهش یافته است.
همچنین طبق آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران مبدأ اصلی واردات گوشت قرمز ایران در سال گذشته کشور برزیل بوده‌است. در جدول زیر مبادی وارداتی گوشت ایران در سال ۱۳۹۵ نشان داده شده است.
چنانچه در جدول فوق مشخص است عمده گوشت قرمز ایران از کشور برزیل تأمین میشود و دیگر کشورها نقش چندانی در واردات گوشت ایران ندارند.
واردات ۳۷۲ میلیون دلاری گوشت گاو و گوساله در سال گذشته درحالی رخ داده که در همین سال ایران موفق شده است بیش از ۷ میلیون دلار گاو زنده و بیش از ۱۸۵ میلیون دلار گوسفند زنده به کشورهای همسایه صادر نماید. بنابراین ظرفیت تولید بیشتر گوشت در داخل کشور فراهم است.
طبق آمار وزارت کشاورزی سالانه ۸۰۰ تا ۸۲۰ هزار تن گوشت قرمز در کشور تولید میشود اما میزان مصرف گوشت قرمز کشور بیش از ۹۰۰ هزار تن است؛ اختلاف ۱۰۰ هزار تنی نیاز داخلی با تولید داخل درحال حاضر از طریق واردات تأمین میشود و قرار است این میزان نیز با توسعه ظرفیت‌های تولیدی گوشت قرمز در داخل کشور کمتر شود و در نهایت در تولید گوشت قرمز به خودکفایی برسیم. اما چنانچه روند کاهش واردات گوشت با همین سرعت ادامه یابد، چندین سال طول خواهد کشید تا ایران در تولید گوشت قرمز خودکفا گردد.
از طرف دیگر افزایش ظرفیت تولید داخل موجب میشود تولیدکنندگان داخلی با بهره‌مندی از صرفه‌های مقیاس تولید انبوه، قیمت خود را به مرور کاهش دهند و بتوانند با تولیدکنندگان جهانی به رقابت بپردازند. علاوه بر این چنانچه غذای دام به میزان مورد نیاز تأمین شود، در داخل کشور ظرفیت بالایی در تولید گوشت قرمز وجود دارد و ایران می‌تواند در میان مدت به یکی از صادرکننده‌گان گوشت قرمز در منطقه تبدیل شود.
کشورهای منطقه عموما کشورهایی اسلامی هستند و به ذبح شرعی دام اعتقاد دارند. از این رو این کشورها عمدتا ترجیح می‌دهند گوشت قرمز مورد نیاز خود را از کشوری اسلامی وارد نمایند و این می‌تواند فرصتی مناسب برای گسترش تولید و صادرات گوشت در کشور باشد. خودکفایی و تأمین امنیت غذایی، افزایش تولید و اشتغال، درآمدزایی ارزی و وابسته نمودن کشورهای منطقه از جمله مزایایی است که از صادرات گوشت نصیب ایران میشود.
تجارت گوشت گاو، گوساله و گوسفند در دنیا سالانه بالغ بر ۴۶ میلیارد دلار است. در این میان کشورهای برزیل، استرالیا، نیوزلند، هلند، ایرلند و هند بزرگترین صادرکنندگان این محصول و کشورهای چین، ژاپن، مصر و روسیه بزرگترین واردکنندگان گوشت در سطح جهان هستند.
