به گزارش مسیر اقتصاد طبق آمار گمرک جمهوری اسلامی از تجارت خارجی ایران در فرودین ماه سال جاری، میزان صادرات کالاهای غیرنفتی با احتساب میعانات گازی با ۹.۴ درصد کاهش نسبت به ماه مشابه سال گذشته به ۲.۷ میلیارد دلار رسیده است.
همچنین میزان واردات کشور در این مدت با افزایش ۱۸.۶ درصدی به ۲.۳ میلیارد دلار رسیده است. در جدول زير آمار مقایسه‌ای میزان صادرات و واردات کشور در ماه نخست سال ۱۳۹۶ نشان داده شده است:
به این ترتیب میزان تراز تجاری کشور در این مدت ۳۷۰ میلیون دلار بوده است که نشان از مثبت بودن تراز تجاری کشور در اولین ماه سال جاری دارد. با اینحال به دلیل افزایش واردات و کاهش صادرات در مقایسه با سال گذشته، میزان تراز تجاری از ۱ میلیارد دلار به حدود ۳۷۰ میلیون دلار کاهش یافته است.
در زمینه آمار تفکیکی بخش‌های صادراتی، از صادرات ۲.۷ میلیارد دلاری در فروردین ماه، ۴۹۰ میلیون دلار سهم صادرات میعانات گازی، ۱ میلیارد دلار سهم محصولات پتروشیمی و ۱.۲ میلیارد دلار سهم سایر کالاها بوده است.
در جدول زیر آمار صادرات کشور در فروردین ماه سال جاری به تفکیک بخش‌های صادراتی نشان داده شده است:
همانطور که از جدول بالا مشخص است میزان صادرات میعانات گازی چه از نظر وزنی و چه از نظر قیمت دلاری با کاهش همراه بوده است. صادرات میعانات گازی در مقایسه با سال گذشته از نظر وزنی ۶.۹ درصد و از نظر قیمت دلاری ۹.۶ درصد کاهش یافته است.
همچنین میزان صادرات محصولات پتروشیمی نیز از نظر وزنی ۳۵ درصد و از نظر قیمت دلاری ۲۳ درصد کاهش یافته است که نشان از کاهش چشمگیر صادرات بخش پتروشیمی دارد.
بخش سایر کالاها تنها بخشی از صادرات کشور است که در ماه اول سال جاری با افزایش همراه بوده است. میزان صادرات سایرکالاها از نظر وزنی ۲۷ درصد و از نظر قیمت دلاری ۷ درصد افزایش یافته است.
همچنین مقاصد اصلی میعانات گازی صادراتی ایران در فروردین ماه سال جاری کشورهای امارات، کره جنوبی، هند و ژاپن بوده‌اند.
در جداول زیر مقاصد صادراتی میعانات گازی ایران در فروردین ماه سال جاری نشان داده شده است:
کالاهای عمده‌ی صادراتی
چنانچه تقسیم بندی تعرفه‌های ۸ رقمی که کالاها را به کوچک‌ترین دسته‌ها تفکیک می‌کند در نظر بگیریم، در فرودین ماه سال جاری، «میعانات گازی» با ۴۹۳ میلیون دلار، «متانول» با ۱۱۴ میلیون دلار، «پروپان مایع شده» با ۱۰۲ میلیون دلار، «پلی اتیلن گرید فیلم با چگالی کمتر از ۹۴ درصد» با ۹۸ میلیون دلار و «آهن و فولاد به شکل ابتدایی» با ۹۷ میلیون دلار در بین کالاهای صادراتی غیرنفتی رتبه‌های اول تا پنجم را داشته‌اند.
در جدول زير ده کالاي اول در صادرات غير نفتي ايران در فرودین ماه سال ۱۳۹۶ نشان داده شده‌است:
در تقسیم بندی کلی‌تر محصولات عمده‌ی صادراتی نیز «میعانات گازی» با ۴۹۳ میلیون دلار، «گازهای نفتی و هیدروکربورهای مایع‌شده» با ۲۶۸ میلیون دلار، «انواع پلی اتیلن» با ۲۴۵ میلیون دلار، «منو و پلی الکل‌های اشباع شده» با ۱۴۷ میلیون دلار و «هیدروکربورهای حلقوی» با ۱۲۳ میلیون دلار در صدر کالاهای صادراتی قرار دارند.
در جدول زیر تقسیم بندی کلی تر محصولات صادراتی در فرودین ماه سال ۱۳۹۶ نشان داده شده‌است:
همانطور که در جداول بالا مشخص است عمده‌ی محصولات صادراتی ایران را محصولات با فرآوری بسیار کم پالایشگاهی و پتروشیمی تشکیل داده‌اند و محصولات با ارزش افزوده جایگاه چندانی در صادرات کشور ندارند.
کالاهای عمده‌ی وارداتی
در تقسیم بندی جزئی «ذرت دامی» با ۱۴۴ میلیون دلار، «برنج» با ۷۴ میلیون دلار، «خودرو سواری با حجم موتور ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ سی‌سی» با ۶۴ میلیون دلار، «کنجاله سویا» با ۵۷ میلیون دلار و «موز» با ۵۰ میلیون دلار عمده محصولات وارداتی کشور در فرودین ماه سال ۱۳۹۶ هستند.
در جدول زير ده کالاي اول وارداتي ايران در این مدت نشان داده شده است:
اما در یک تقسیم بندی کلی تر محصولاتی چون «ذرت» با ۱۴۵ میلیون دلار، «خودرو سواری» با ۱۰۴ میلیون دلار، «قطعات منفصله تولید خودرو» با ۸۸ میلیون دلار، «برنج» با ۷۴ میلیون دلار و «کنجاله سویا» با ۵۷ میلیون دلار در صدر محصولات وارداتی ایران هستند.
در جدول زیر تقسیم بندی کلی تر محصولات عمده وارداتی ایران در فروردین ماه سال ۱۳۹۶ نشان داده شده است:
متوسط قیمت دلاری هر تن کالای صادراتی غیرنفتی با احتساب میعانات گازی درحدود ۳۳۸ دلار بوده است که نسبت به سال گذشته ۸ درصد کاهش داشته و همچنین هر تن کالای وارداتی با متوسط قیمت ۱۱۲۳ دلار وارد کشور شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۹ درصد افزایش یافته است. بنابراین میتوان گفت محصولات صادراتی ایران در مقایسه با محصولات وارداتی از قیمت واحد بسیار کمتری برخوردارند و محصولات وارداتی حدود ۳.۵ برابر محصولات صادراتی قیمت دارند.
مقاصد عمده‌ی صادراتی
در فروردین ماه سال ۱۳۹۶ کشورهای چین، امارات، عراق، هند و کره‌جنوبی عمده‌ترین مشتری‌های کالاهای ایرانی بوده‌اند. در جدول زیر ۱۰ کشور مقصد اول صادراتی ایران نشان داده شده است:
همانطور که از جدول بالا مشخص است گرچه میزان صادرات ایران به کشورهایی چون کره‌جنوبی و چین کاهش چشمگیری داشته اما میزان صادرات به کشورهایی چون تایلند، ترکیه و امارات افزایش یافته است.
مبادی عمده وارداتی
مبادی عمده محصولات وارداتي ایران نیز کشورهای چین، امارات، ترکیه، کره‌جنوبی و هند بوده‌اند. در جدول زير مبادي عمده وارداتي ایران نشان داده شده‌اند:
چنانچه در جدول بالا مشخص است در فروردین ماه سال جاری میزان واردات ایران از تمامی شرکای اصلی تجاری افزایش یافته است. با اینحال میزان افزایش واردات از کشورهایی همچون انگلستان، هلند، ایتالیا، کره‌جنوبی، چین و هند بیش از دیگر کشورها بوده است. نکته جالب توجه دیگر افزایش چشمگیر واردات ایران از کشورهای اروپایی است که موجب شده است سهم این کشورها از واردات ایران افزایش یابد.
