به گزارش مسیر اقتصاد دهمین نشست از یازدهمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی با موضوع «الگوی بهره‌برداری صیانتی از ظرفیت مراتع» یکشنبه ۳۰ دی‌ماه ۱۴۰۳ از ساعت ۱۴ الی ۱۷ و با میزبانی «سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور» برگزار شد. این نشست، دهمین نشست تخصصی از یازدهمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی بود که در بازه آبان تا اسفندماه سال جاری با موضوع «امنیت غذایی؛ کشاورزی بهره‌ور و تجارت تحریم‌ناپذیر» در حال برگزاری است. یازدهمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی فرآیندی چندماهه است که با افتتاحیه شروع شده، سپس با چندین نشست تخصصی ادامه مییابد و در نهایت با برگزاری اختتامیه در تاریخ ۲۹ بهمن ماه و همزمان با سالروز ابلاغ سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی به کار خود پایان میدهد. همچنین در جریان این همایش، به جای مقاله «طرح سیاستی» دریافت، بررسی و داوری شده است تا مورد استفاده تصمیم‌گیران و دستگاهها قرار گیرد.
در این نشست کارشناسان و مسئولان به پیشینه تاریخی کشور در بهره برداری پایدار از مراتع اشاره کردند و ظرفیت‌های مراتع برای کاهش وابستگی در کالاهای اساسی علی الخصوص تولید گوشت قرمز را یادآور شدند. همچنین وظایف نظارتی و تنظیم گری دولت برای استفاده از ظرفیت های مردمی در بهره برداری، حفاظت و احیای مراتع مورد بحث قرار گرفت.
اصلاح قانون مرتع راه حل مشکلات موجود در امور مراتع
در این نشست ترحم بهزاد مدیر کل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور گفت: مراتع ما به عنوان نعمتی الهی، جزو سرمایه‌های با ارزش هر ملتی محسوب می‌شوند. باید توجه‌مان به وضع موجود باشد و با در نظر گرفتن اسناد بالادستی، به این نکته توجه کنیم که با وجود گذشته خوب، شرایط تغییر کرده است. تا زمانی که تغییرات اساسی در قانون مرتع ایجاد نشود، نمی‌توانیم مشکلات را حل کنیم.
وی افزود: قبل از انقلاب، ایل‌های زیادی در کشور وجود داشتند که دارای ساختارهایی چون کلانتری و ریش‌سفیدی بودند؛ اما اکنون این ساختارها از بین رفته و دیگر پاسخ‌گو نیستند. ساختار سنتی به ساختار مدرن تبدیل شده است.
تنها ۸.۵ درصد مراتع کشور دارای پوشش پرتراکم‌اند
مدیر کل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور گفت: وضعیت مراتع کشور نیز مناسب نیست. از ۸۴ میلیون هکتار مراتع، ۵۶.۲ میلیون هکتار معادل ۶۶.۳ درصد آنها با پوشش کم تراکم هستند و تنها ۷.۲ میلیون هکتار معادل ۸.۵ درصد دارای پوشش پرتراکم اند.
وی افزود: علاوه بر این، شرایط آب و هوایی نیز تغییر کرده است. در ۵۰ سال اخیر، بارندگی‌ها حدود ۵۵ میلی‌متر کاهش یافته و دما تقریباً ۲ درجه سلسیوس افزایش یافته است. همچنین، فرونشست‌های سرزمینی را تجربه کرده‌ایم. بنابراین، باید به سازوکار نوینی با توجه به این شرایط بیندیشیم.
باید از طریق مدیریت جامع به حفظ مراتع پرداخت
ترحم بهزاد مدیر کل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور گفت: ما باید نگاه جامع را جایگزین نگاه منفعت‌طلبانه کنیم و از طریق مدیریت جامع به حفظ مراتع بپردازیم. در حال حاضر، فشار بر مراتع بسیار زیاد است. مشکل اصلی در این بخش مردم نیستند، بلکه مسئولین هستند.
وی افزود: اخیراً طرح خورشیدی راه‌اندازی شده است و به‌جای اینکه از فضای ۳۲ میلیون هکتار بیابان‌ها که بسیار مناسب این طرح است استفاده کنند، تصمیم به اجرای طرح خورشیدی در مراتع گرفته‌اند. این اقدام عملاً اکولوژی مراتع را به هم می‌زند و به‌جای توسعه و اشتغال‌زایی، به منابع طبیعی آسیب وارد می‌کند. پایه و اساس توسعه در داخل طرح مرتع‌داری است و ما با این طرح کار داریم.
بهره‌برداران مراتع باید در مدیریت مراتع مشارکت داده شوند
مدیر کل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور گفت: مرتع مانند بازی فوتبال است؛ تا زمانی که کسی بازی نکرده است، نباید اظهار نظر بی‌ربطی کرد. هر زمان که منافع فردی را در این موضوع کنار گذاشتیم، می‌توانیم مسائل این حوزه را نیز حل کنیم.
وی افزود: اگر سازمان در گذشته به مراتع تنها به‌عنوان منبع علوفه و دان نگاه کرده است، ما این دیدگاه را تغییر داده‌ایم و گفته‌ایم به‌جای اینکه افراد خارج از مراتع وارد شوند، خود ساکنین باید در بحث‌های گردشگری، گیاهان دارویی، کشت علوفه و… مشارکت کنند. همان بهره‌برداران موجود می‌توانند این کارها را انجام دهند و ۱۱ مورد استعداد که در مراتع وجود دارد، شناسایی شده است.
وی ادامه داد: ما حدود ۴۴ هزار سامانه عرفی داریم که میانگین هر کدام ۲۲۰۰ هکتار است. در طرح مرتع‌داری، با توجه به ضوابط مشخص شده، اجازه استفاده به بهره‌برداران داده‌ایم و طرح‌ها توسط خود بهره‌برداران مناطق نوشته و اجرا می‌شود.
انتهای پیام/ کشاورزی
