مسیر اقتصاد/ هند برنامه‌های حمایت از ساخت حداکثر ۵۰ رآکتور هسته‌ای کوچک (SMR) از طریق همکاری‌های عمومی-خصوصی را اعلام کرده است. این اقدام، ورود هند به رقابت جهانی فناوری SMR را نشان می‌دهد. همچنین این برنامه‌‌ها هند را در کنار کشورهایی چون ایالات‌متحده، روسیه و چین قرار می‌دهد.
تأمین انرژی صنایع سنگین هند با انرژی هسته‌ای
در یک اقدام پیشگامانه، شرکت هسته‌ای هند (NPCIL)، ساخت، مدیریت و بهره‌برداری از ۲۲۰ مگاوات انرژی برای بازیگران بخش خصوصی را بر عهده خواهد گرفت. NPCIL، شرکت دولتی تحت نظر وزارت انرژی هسته‌ای است.
نهادهای خصوصی، تأمین مالی و زمینهٔ پروژه را فراهم خواهند کرد. خبر این تغییر اساسی، توسط خبرگزاری پی‌تی‌آی گزارش شده به یک مقام ارشد دولتی نسبت داده شده است. بر اساس این خبر این نخستین بار است که انرژی هسته‌ای برای استفاده تجاری به شرکت‌های خصوصی قابل دسترسی خواهد بود. این صنعت پیش‌تر تحت کنترل انحصاری دولت بود.
هدف اصلی هند، استقرار تعداد زیادی از رآکتورهای هسته‌ای کوچک برای تأمین انرژی صنایع سنگین مانند فولاد و سیمان است. علاوه بر این، شرکت‌های تولید برق و مراکز داده در هند از این فناوری بهره‌برداری قابل‌توجهی خواهند داشت.
چشم‌انداز جهانی توسعه رآکتورهای هسته‌ای کوچک
انرژی هسته‌ای در ابتدا در جستجوی مواد لازم برای ساخت سلاح‌های هسته‌ای در دوران جنگ جهانی دوم و پس از آن توسعه یافت. با وجود پیشرفتهای فناوری قابل توجه، فرآیند اصلی تولید انرژی هسته‌ای تا حد زیادی تغییر نکرده است.
امروزه رآکتورهای هسته‌ای کوچک (SMR) در سطح جهانی در حال توسعه هستند و هم موسسات دولتی و هم خصوصی به طور فعال در تلاش‌اند فناوری SMR را در این دهه به بازار عرضه کنند.
رآکتورهای هسته‌ای کوچک (SMR) رآکتورهای پیشرفتهای هستند که ظرفیت تولید انرژی آن‌ها تا ۳۰۰ مگاوات (e) برای هر واحد می‌رسد که تقریباً یک‌سوم ظرفیت تولید رآکتورهای هسته‌ای سنتی است. مزایای SMRها به طراحی فشرده و مدولار آن‌ها بستگی دارد. به دلیل اندازه کوچک‌تر، این رآکتورها می‌توانند در مکان‌هایی که برای تأسیسات هسته‌ای بزرگ مناسب نیستند، نصب شوند.
بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA)، بیش از ۸۰ طراحی SMR تجاری در حال حاضر در سطح جهانی در حال توسعه هستند. این طراحی‌ها برای انواع مختلف خروجی‌ها و کاربردها از جمله تولید برق، سیستم‌های انرژی ترکیبی، گرمایش، آب شیرین‌کن و تولید بخار برای مصارف صنعتی هدف‌گذاری شده‌اند.
در حال حاضر، رآکتورهای مختلف SMR یا در حال ساخت هستند یا در مرحله اخذ مجوز در ایالات متحده، چین، روسیه، انگلستان، کانادا، آرژانتین، کره جنوبی و حتی غنا که اکنون در حال بررسی این فناوری است، قرار دارند.
ایالات متحده با تاریخچه طولانی در رآکتورهای هسته‌ای کوچک
ایالات‌متحده تاریخچه‌ای طولانی با رآکتورهای هسته‌ای کوچک دارد. این تاریخچه به سال ۱۹۵۵ برمی‌گردد. آن زمان اولین رآکتور هسته‌ای SMR غیرنظامی در الک ریور، مینه‌سوتا راه‌اندازی شد. این رآکتور ۲۲ مگاواتی با بودجه‌ای معادل ۹.۸ میلیون دلار بیشتر از حد پیش‌بینی شده هزینه برداشت. همچنین تا زمانی که ترک‌هایی در سیستم خنک‌کننده آن پیدا و تعطیل بشود، فقط ۳.۵ سال کار کرد.
در سال ۲۰۰۰، وزارت انرژی آمریکا پروژه‌ای را در دانشگاه ایالتی اورگان برای بررسی رآکتور کوچک آب سبک (SLR) آغاز کرد. در سال ۲۰۰۷، دانشگاه، حقوق انحصاری طراحی SMR را به نوسکیل (NuScale) اعطا کرد و دسترسی به تأسیسات آزمایشی آن را حفظ کرد.
در سال ۲۰۱۱، شرکت مهندسی فلور، یک شرکت چندملیتی، در نوسکیل سرمایه‌گذاری کرد. در سال ۲۰۱۸، کمیسیون نظارت بر هسته‌ای ایالات متحده اولین مرحله بازنگری طراحی را تأسیس کرد. در حال حاضر، یک طراحی SMR از نوسکیل تأسیس و از دفتر انرژی هسته‌ای ایالات متحده تأییدیه دریافت کرده است.
روسیه با نوآوری‌های شناور در فناوری SMR
روسیه رویکردی منحصربه‌فرد در فناوری SMR دارد. این کشور با تأسیس رآکتور هسته‌ای شناور آکادمیک لومونوسوف برق و گرمایش منطقه پیوک را تأمین می‌کند. لومونوسوف یک رآکتور ۷۰ مگاواتی در اقیانوس منجمد شمالی است که نخستین و تنها رآکتور شناور جهان است. این راکتور در ماه مه ۲۰۲۰ عملیات تجاری خود را آغاز کرد.
شرکت روس‌اتم، شرکت انرژی هسته‌ای دولتی روسیه، تأکید زیادی بر SMRها به عنوان یکی از ارکان استراتژی انرژی هسته‌ای این کشور تا سال ۲۰۵۰ دارد. روس‌اتم طراحی‌های متنوعی از جمله سری رآکتورهای RITM و رآکتورهای Shelf-M برای نصب خارج از شبکه ارائه کرده است.
چین در توسعه SMRها پیشرفت سریعی داشته است
چین پیشرفت سریعی در توسعه SMRها داشته است. در سال ۲۰۱۶، چین اعلام کرد که قصد دارد طراحی SMR شناور خود را با حمایت دولتی توسعه دهد و از آن زمان چندین نوع SMR از جمله HTR-200، ACP100 و سایر رآکتورهای نمک مذاب را توسعه داده است.
در مارس ۲۰۲۴، چین یک SMR تجاری به نام «لینگ‌لونگ وان» یا «ACP100» داشت که در استان هاینان شروع به کار کرد.
انگلیس و کانادا در مراحل اولیه
در بریتانیا، دانشگاه‌هایی مانند کالج امپریال لندن سال‌هاست که رآکتورهای هسته‌ای کوچک را برای اهداف آموزشی اداره می‌کنند. کانادا نیز در حال ساخت چهار رآکتور هسته‌ای کوچک در سایت دارلینگتون در انتاریو است. عملیات تجاری پیش‌بینی می‌شود که در سال ۲۰۲۸ آغاز شود.
گرچه SMRها مزایای زیادی برای تولید انرژی پاک دارند، نگرانی‌هایی در مورد توانایی‌های دوگانه آن‌ها برای تولید مواد لازم برای کلاهک‌های هسته‌ای وجود دارد. نیاز به همکاری‌های بین‌المللی و توجه دقیق به توسعه مسئولانه این فناوری ضروری است.
منبع: یوروآسیا تایمز
انتهای پیام/ انرژی
