صنعت طیور در ایران یکی از صنایع مهم و پررونق به شمار می‌رود که نقش قابل توجهی در تامین پروتئین حیوانی و ایجاد اشتغال دارد. با این حال، این صنعت با چالش‌های مختلفی نیز مواجه است که از جمله آن‌ها می‌توان به نوسانات قیمت نهاده‌های دامی و رقابت با محصولات وارداتی اشاره کرد. در این راستا داریوش باباوند کارشناس اقتصادی در گفتگو با مسیر اقتصاد گفت: با عنایت به اینکه برای تولید هر کیلوگرم مرغ، کمتر از یک دلار ارز ترجیحی و کمتر از یک دلار ارز نیمایی تخصیص یافته است، آیا انتظار نمی‌رود قیمت تمام شده آن برای مصرف‌کننده نیز در همین حدود باشد؟ آیا در طول سال‌های گذشته شاهد افزایش چشمگیر و نامعقول در قیمت متوسط مرغ نبوده‌ایم؟
نرخ‌های ارز واردات نباید ارزش پول ملی را کاهش دهد
وی اظهار داشت: با توجه به اینکه ماهانه حدود ۱۵۰ میلیون قطعه جوجه ریزی می‌شود، آیا مصرف تخم مرغ در بین مردم افزایش یافته است یا عوامل دیگری همچون کاهش قدرت خرید، بر کاهش مصرف آن تأثیرگذار بوده است؟ با توجه به افزایش چشمگیر قیمت گوشت قرمز نسبت به مرغ، که گاه تا ۱۰ برابر نیز می‌رسد، آیا می‌توان گفت که مرغ توانسته جایگزین مناسبی برای گوشت قرمز در سبد غذایی خانوارها باشد؟
این کارشناس اقتصادی بیان داشت: اولویت نخست در هزینه کرد درآمدهای حاصل از فروش نفت، تامین امنیت غذایی و کالاهای اساسی مردم است. اجرای این سیاست در شرایط تحریم مستلزم دقت نظر بیشتری است. انتقاداتی که به سیاست ارز ترجیحی وارد می‌شود، نباید ما را از اصل لزوم تخصیص ارز ترجیحی کالای اساسی منحرف کند. البته در قیمت عرضه ریالی و سود غیرمتعارف بازرگانی برای کالای اساسی که سفره مردم را رنگ می‌بخشد، کمی انحراف را شاهد هستیم، حذف این اندک انحراف و تحمیل هزینه سنگین به سفره مردم عقلایی نیست.
پیاده‌سازی سیستم‌های لجستیک هوشمند و برنامه‌محور، همراه با شفافیت کامل
وی ادامه داد: به منظور پیشرفت صنعت طیور و جلوگیری از عقب افتادن از رقبا در سطح جهانی، ضروری است به نکات کلیدی در این زمینه توجه شود. البته اجرای این موارد، مستلزم مطالبات جدی از سوی مرغداران است. یکی از این نکات تامین و توزیع با لجستیک هوشمند و برنامه محور است. پیاده‌سازی سیستم‌های لجستیک هوشمند و برنامه‌محور، همراه با شفافیت کامل و دسترسی آسان به سامانه‌های رصد و پایش نقل و انتقال نهاده و محصولات، از جمله اقدامات ضروری در این زمینه محسوب می‌شود.
باباوند افزود: برای تولید هدفمند بایستی پشتیبانی و جمع آوری داده‌ها و آمار و اطلاعات پرورش توسط عرضه کنندگان نژادهای مختلف جوجه یک‌روزه و تولید کنندگان دان صورت پذیرد. گسترش و در دسترس قرار دادن پشتیبانی تولید در زنجیره‌ها حتی بدون قرارداد برای پرورش سیستمی مرغداران مستقل از دیگر اقدامات لازم برای تولید هدفمند است.
اجازه انعطاف پذیری تولید با توجه به شرایط بازار بدون برهم زدن تعادل آن
این کارشناس اقتصادی با اشاره به پیشرفت صنعت طیور افزود: مشخص شدن ماموریت تولید تک تک تولیدکنندگان به اختیار خود و قرار گرفتن در بازار هدف مشخص، حذف صف و تعلل در انجام وظایف حلقه‌ها از تاخیر و تحمیل در تامین نهاده تا تاخیر یا فشار برای بارگیری مرغ زنده، بدون برنامه متوقف شده و اجازه داده شود تا انعطاف پذیری تولید بدون برهم زدن تعادل آن با توجه به شرایط بازار که از اقدامات لازم برای عرضه پایدار محسوب می‌شود، محقق شود.
وی در خصوص زمینه‌سازی استفاده از تکنولوژی و فن آوری‌های روز بیان داشت: ارائه گزارشهای تحقیق و توسعه صنعت طیور جهان و کشورمان، اعلام جایگاه و هدف‌گذاری صنعت طیور برای ارتقاء آن، زمینه‌سازی بستر متناسب برای آموزش پیوسته و در دسترس بودن امکان توسعه در تمام ابعاد برای تولیدکنندگان و افزایش ارتباط با محققان و پژوهشگران علوم میان رشته‌ای مورد نیاز صنعت طیور می‌تواند در این خصوص کمک کند.
ضرورت اصلاح ساختار تصمیم‌گیری در اتحادیه‌های مرغداری
وی در ادامه با اشاره به اینکه یکی از مطالبات به حق صنفی، رعایت اصل عدالت در حق رأی در تشکل‌های اتحادیه‌های استانی و سراسری است، گفت: متاسفانه بر خلاف قانون در مجامع گذشته حتی با نظارت سازمان تعاون روستایی هر تشکل یک رای با ضریب میزان تولید تغییر یافته است که قطعا روش عادلانه‌ای برای تحقق عدالت و توسعه متوازن بین استان‌ها نیست. به طوری که چند استان مادام العمر می‌توانند در هیئت مدیره نماینده داشته باشند و برخی استان‌ها با وجود افراد توانمند، هرگز به کرسی تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی برای صنعت طیور نرسند.
وی افزود: یکی دیگر از مطالبات به‌حق مرغداران، ضرورت انتخاب نمایندگانی صرفا از میان پرورش‌دهندگان مرغ گوشتی برای اتحادیه‌ها و اتحادیه سراسری است. این نمایندگان باید به طور انحصاری در حوزه پرورش مرغ گوشتی فعالیت داشته باشند تا از بروز هرگونه تعارض منافع و رقابت در تصمیم‌گیری‌ها جلوگیری شود. امید است که ساماندهی تعاونی‌ها و اتحادیه‌های استانی مرغداران، به همراه اتحادیه سراسری، در اولویت برنامه‌های وزارت جهاد کشاورزی، به ویژه سازمان تعاون روستایی، در دولت چهاردهم قرار گیرد.
سودجویی واردکنندگان و تاثیر آن بر قیمت مرغ
باباوند بیان داشت: علاوه بر موارد ذکر شده، لازم است به نوسانات قیمت نهاده‌های دامی و نقش واردکنندگان در این زمینه نیز اشاره نمود. با توجه به سودآوری کافی در تخصیص ارز و قیمت ریالی نهاده‌ها و همچنین وجود ذخایر چهارماهه از این نهاده‌ها، انتظار می‌رود که در حال حاضر با چالش قابل توجهی در زمینه قیمت‌ها مواجه نباشیم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: ذخیره‌سازی نهاده‌ها و غلات به منظور تثبیت قیمت‌ها و کاهش نوسانات بازار، امری ضروری است. افزایش اخیر قیمت‌ها که هیچ ارتباط مستقیمی با نوسانات بازارهای جهانی ندارد، تأییدی بر نظریه الیزابت ام. وبر، اقتصاددان، مبنی بر تعیین قیمت توسط فروشندگان بزرگ پیش از وقوع تورم و بهره‌برداری آن‌ها از این شرایط برای کسب سود بیشتر است. امید است واردکنندگان محترم با رعایت انصاف و عدالت، به بهبود وضعیت بازار کمک نمایند.
انتهای پیام/ کشاورزی
