به گزارش مسیر اقتصاد همگام با بروز جنگ روسیه و اوکراین و کاهش بی‌سابقه صادرات گاز روسیه به اتحادیه اروپا، آذربایجان پیشرفت زیادی در زمینه افزایش صادرات گاز طبیعی به اتحادیه اروپا با استفاده از ابزارهایی نظیر مشخص کردن قیمت مقرون به صرفه برای گاز صادراتی، داشته است.
برنامه‌ریزی صادرات سالانه ۲۰ میلیارد متر مکعبی گاز به اروپا
پس از آغاز نبرد روسیه و اوکراین، کشورهای اروپایی تلاش بسیار زیادی در جهت کاهش وابستگی خود به واردات گاز طبیعی از روسیه انجام دادند که مؤثر واقع شد؛ چرا که صادرات گاز روسیه به اروپا از ۱۵۵ میلیارد متر مکعب در سال ۲۰۲۱، به ۴۳ میلیارد متر مکعب در سال ۲۰۲۲ رسید. اعضای اتحادیه اروپا از راهکارهای گوناگونی برای کاهش واردات گاز از روسیه استفاده کرده‌اند که می‌توان به مصادیقی همچون افزایش واردات LNG[۱] از ایالات متحده آمریکا و سایر کشورها و افزایش تولید برق از سایر منابع انرژی اشاره نمود.
اعضای اتحادیه اروپا علاوه بر انجام موارد مذکور، توافقنامه‌ای را با آذربایجان برای دو برابر کردن صادرات گاز این کشور به اروپا، به حداقل ۲۰ میلیارد متر مکعب در سال را تا پایان سال ۲۰۲۷، منعقد کردند. در همین حال، به نظر می‌رسد که دیپلماسی انرژی آذربایجان به همین جا محدود نشده و این کشور در متن توافق‌نامه ترانزیت گاز از ترکمنستان به اروپا نیز نقش آفرینی می‌کند.
ایجاد یک کریدور گازی توسط آذربایجان برای تسهیل صادرات گاز به اروپا
مسلماً یکی از مهم‌ترین اتفاقات برای صنعت گاز در آذربایجان، خرید ۵ درصد سهام میدان گازی شاه دنیز این کشور توسط شرکت دولتی MVM[۲] مجارستان است. این شرکت شبه دولتی تاکنون دو قرارداد واردات گاز با آذربایجان منعقد کرده است. این اقدام شرکت MVM، تأثیر مهمی بین روابط سیاسی و اقتصادی دو کشور خواهد گذاشت.
همچنین اخباری مبنی بر توافق آذربایجان با آلبانی به گوش رسیده است که تا سال ۲۰۲۶، ۲۰۰ میلیون متر مکعب در سال، گاز طبیعی توسط آذربایجان به آلبانی صادر شود. بنا بر اذعان کارشناسان، نقطه عطف توافق آذربایجان و کشورهای اروپایی بر سر صادرات گاز، قیمت گاز مقرون به صرفه و مورد توافق است که گاز طبیعی صادراتی آذربایجان را از دیگر کشورها متمایز می‌سازد.
ابتکار دیگر آذربایجان برای تسهیل تحویل گاز صادراتی به اروپا، ایجاد یک کریدور گازی است که مستلزم گسترش شبکه خطوط لوله در جنوب شرقی اروپا است که بلغارستان به عنوان مرکز صادرات گاز آذربایجان به کشورهایی نظیر یونان، مولداوی، رومانی، ترکیه و اوکراین عمل خواهد کرد.
در ششم ژوئن، آذربایجان و بلغارستان دو قرارداد اول ساخت و ساز و گسترش اتصالات و خطوط لوله انتقال گاز را امضا کردند. انتظار می‌رود که در اواخر سال جاری و اوایل سال آینده این پروژه به بهره‌برداری برسد.
استفاده روسیه از اهرم قیمت برای افزایش نفوذ در بازار گاز آسیای مرکزی و کشورهای دوست
در نقطه مقابل، روسیه در تلاش است تا با استفاده از روابط سیاسی خود با کشورهای دوست در آسیای مرکزی، سهم از دست رفته خود در بازار صادرات گاز اروپا را جبران نماید. در هفتم ژوئن و در مجمع بین‌المللی اقتصادی سن پترزبورگ، گازپروم[۳] از قراردادهای جدید صادرات گاز به قرقیزستان و قزاقستان رونمایی کرد و از پیشرفت مذاکرات صادرات گاز روسیه به ازبکستان خبر داد.
طبق قرارداد روسیه با قرقیزستان، به مدت ۱۵ سال و از سال ۲۰۲۵، روسیه گاز قرقیزستان را به طور کامل و با قیمت ارزان، تأمین خواهد کرد.[۴] نکته‌ای که در این‌جا باید به آن اشاره شود، این است که برای تسهیل تحویل گاز به قرقیزستان، گازپروم قراردادی را برای توسعه شبکه خط لوله فعلی خود در این کشور منعقد کرد که به نوبه خود، برای گازپروم انحصار عرضه و قیمت‌گذاری گاز را به همراه خواهد آورد.
پی‌نوشت:
[۱] Liquefied natural gas
[۲] Hungarian Electrical Works Private Limited Company
[۳] GAZPROM
[۴] kg/english/296172_Gazprom_to_supply_gas_to_Kyrgyzstan_for_15_years 24
منبع: اویل پرایس
انتهای پیام/ انرژی
