غزال راهب، کارشناس مسکن و عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در رابطه با مسائل پیرامون تامین مسکن در گفت‌و‌گو با مسیر اقتصاد بیان کرد: مسکن امری صرفا کالبدی نیست، در اصل مسکن یک موضوع رفاهی است. در منابع اقتصاد شهری به نسبت اشتغال و مسکن پرداخته شده و ضریب ثابتی میان قیمت مسکن و فاصله تا محل کار وجود دارد. هرچه فاصله میان محل سکونت و اشتغال بیشتر باشد، قیمت مسکن کاهش می‌یابد و رابطه‌ای معکوس دارند. موضوع حمل‌ونقل به ویژه در اقشار کم استطاعت که در اطراف شهرها ساکن هستند از لحاظ هزینه بسیار حیاتی است و در صورت نداشتن برنامه‌ای مناسب، حتی می‌تواند امنیت یک شهر را تهدید کند.
شکل‌گیری صنعت‌شهرها، راه حلی مناسب برای تامین مسکن
از نظر خانم راهب برنامه‌ریزی مسکن تنها ساخت یک واحد مسکونی نیست، وی افزود: مکان‌یابی مناسب، خدمات عمومی و رفاهی، اشتغال و هزینه‌های جانبی برای متقاضیان باید دیده شود. رویکرد جدیدی که در حال پیگیری است و در صورت اجرای اصولی و درست، به نظر اتفاقات خوبی را رقم خواهد زد، برنامه‌ریزی برای صنعت‌شهرها است. برای مثال در اطراف بندرعباس، اطراف نیروگاه‌ها و کارخانه‌ها سکونتگاه‌هایی شکل می‌گیرد و به نظر عملکرد خوبی دارد. کارگران و صنعتگران فاصله مناسبی از محل سکونت دارند و با توجه به نزدیک بودن سطح اجتماعی و جمعیت قابل توجه، جامعه‌ای کوچک و همگن را تشکیل می‌دهند. البته نقدهایی هم به این گونه مراکز سکونتی مبنی بر خوابگاهی شدن، دوری از شهرها و… وارد بوده اما تامین زیرساخت‌های مناسب، توجه به ارتباطات میان‌شهری، سرانه‌های آموزشی، درمانی و رفاهی و سرانه‌های دیگر به عنوان راه حل ارائه شده است.
تحول برنامه‌ریزی متوازن آمایشی با تراکم زدایی
وی افزود: باید این را پذیرفت که کلانشهرهای ما تنها مراکز اشتغال کشور هستند و توانایی پذیرش همه گروه‌ها را از نظر اقتصادی، سقف جمعیتی و زیستی ندارند و اشباع شده‌اند. از موارد مهم و تاثیرگذار از بین بردن تمرکزگرایی است که به یک نگاه عملیاتی در دراز مدت نیاز دارد و اجرایی شدن آن بسیار مشکل و پیچیده است. در اصل نباید مرکز پول و سرمایه تنها شهرهای بزرگ باشد، با نگاه به کشور آلمان می‌توان دریافت که یک کشوری با ۸۰ میلیون نفر جمعیت مشابه ایران، هر بخش آن یک عملکردی دارد و توزیع متناسب جمعیت را با برنامه‌ریزی مناسب رقم زده است. درست است که در ایران اقلیم و فرهنگ‌ها متفاوت است، اما هر بخشی هم پتانسیل ویژه خود را دارد.
خانم راهب در پایان خاطرنشان کرد: بنابراین ابتدا باید تمرکززدایی در بلند مدت اتفاق بیفتد و در پی آن برای ایجاد مراکز کار و اشتغال برنامه‌ریزی شود. اما اتفاقی که اکنون در حال رخ دادن است شکل‌گیری سکونتگاه‌هایی است که مبنای درست و اساسی ندارند. متاسفانه این سکونتگاه‌ها به اسم گروه‌های کم درآمد ساخته می‌شود اما با آنها پر نمی‌شود. البته مواردی که بیان شد به معنی نادرستی تمام برنامه‌ها نیست، اما باید بسیار حساب شده و تحت کنترل اتفاق بیافتد.
انتهای پیام/ مسکن
