به گزارش مسیر اقتصاد مردم همواره بر این عقیده هستند که اسکناس کاغذی که در کیف پول دارند، پول واقعی آنهاست؛ درحالیکه این تعبیر از پول یک اشتباه رایج تاریخی است. دلار از نظر فنی یک واحد پولی است؛ اما یک واحد پولی نمیتواند تمام جنبههای «پول» را داشته باشد. درحالیکه طلا تمامی این جنبهها را با خود دارد.
منظور از «پول» آن چیزی است که دو کارکرد اساسی داشته باشد: «واسطه مبادله» و «ذخیره ارزش». در طول تاریخ کالاهای زیادی به عنوان پول مورد استفاده قرار گرفته است. به عنوان مثال میتوان به «گاو»، «نمک»، «صدفهای دریایی» و «سیگار» اشاره کرد.
طبق تعریف «پول»، هرچیزی میتواند به عنوان «پول» مورد استفاده قرار بگیرد؛ ولی برخی کالاها به دلیل ویژگیهایی که دارند، کارکرد پول را بهتر ایفا مینمایند. طبیعتا برخی کالاها که مورد استفاده بیشتر مردم هستند و همچنین بهتر میتوان از آنها برای زخیره دارایی استفاده کرد، کارایی بهتری به عنوان «پول» خواهند داشت. به همین دلیل در طول هزار سال اخیر فلزات گرانبها بهترین گزینه برای استفاده به عنوان «پول» بودهاند: از بین فلزات گرانبها نیز در درجه اول طلا و بعد از آن نقره قرار دارد.
در واقع همانطور که آلومینیوم برای ساخت هواپیما مناسب است و یا اورانیوم برای ایجاد انرژی هستهای کارایی دارد، میتوان گفت که طلا نیز بهترین گزینه برای استفاده به عنوان «پول» است.
از دورانهای قدیم دلایلی برای اثبات اینکه طلا بهترین «پول» است مطرح شده است. به طور مثال «آریستوتل» در قرن چهارم پیش از میلاد مسیح(شاید پیش از این نیز چنین دلایلی مطرح شد باشند اما این زمان اولین باری است که این دلایل روی کاغذ نوشته شده و باقی مانده است) ۵ دلیل برای عملکرد مناسب طلا به عنوان «پول» مطرح کرده که امروزه نیز همین دلایل برقرار است.
همانطور که گفته شد منظور از «پول» چیزی است که واسطه مبادله باشد و بتوان از آن به عنوان ذخیره دارایی استفاده کرد. امروزه واحدهای پولی دولتها که پشتوانهای ندارد به عنوان «پول» مطرح هستند. اما این واحدهای پولی نقصهای فراوانی دارند و نمیتوانند کارکرد مناسبی داشته باشند. یک «پول» خوب باید خصوصیات زیر را، که همان گفتههای آریستوتل در قرن چهارم پیش از میلاد است، داشته باشد:
- ماندگاری: یک پول خوب نباید به سادگی از بین برود و در زمانی که به آن نیاز نداریم سالم بماند. به همین دلیل است که میوهها نمیتوانند به عنوان پول مورد استفاده قرار بگیرند؛ چراکه فاسد میشوند، مورد هجوم آفات قرار میگیرند و به طور خلاصه ماندگاری کافی ندارند.
- تقسیم پذیری: یک پول خوب برای اینکه قابلیت استفاده در هر معامله و به هر قیمتی را داشته باشد باید قابلیت تقسیم به قسمتهای کوچکتر را داشته باشد. همچنین باید با کنار هم گذاشتن قسمتهای آن بتوان به هر اندازه و مقیاس لازمی دسترسی پیدا کرد. اما این تقسیم پذیری باید در عین حفظ ارزش انجام بگیرد.
- ثبات: یک پول خوب همواره به یک شکل باقی میماند و هر قسمت از آن با قسمت دیگر مشابه است و به همین دلیل به راحتی میتوان آن را تشخیص داد. به همین دلیل است که اقلامی همچون کالاهای هنری قابلیت استفاده به عنوان پول را ندارند، چراکه هیچ دو اثر هنری شبیه یکدیگر نیستند. همچنین از املاک و مستغلات نیز به دلیل نبود همین ویژگی نمیتوان به عنوان پول استفاده کرد.
- سهولت در استفاده: یک پول خوب مقادیر قابل توجهی از ارزش را در جایی بسیار کم نگهداری میکند و به سادگی قابل حمل است. به همین دلیل استفاده از کالایی مانند آب، که با وجود اهمیت و ماندگاری بالا ولی ارزش بسیار کمی دارد و قابلیت حمل خوبی ندارد، به عنوان پول استفاده نمیشود. همچنین دیگر فلزات که بهای کمتری دارند، مانند فولاد و یا مس نیز به دلیل کم ارزش بودن به عنوان پول مورد استفاده قرار نمیگیرند.
- دارای ارزش ذاتی: یک پول خوب این ویژگی را دارد که همه مردم به دلیل ارزش ذاتیاش آن را میخواهند و مورد استفاده قرار میدهند. این ویژگی برای اینکه یک پول به عنوان واسطه مبادله مورد استفاده قرار بگیرد حیاتی است. به طرو مثال کمتر کسی پیدا میشود که حاضر نباشد کالایی که برای فروش گذاشتهاست را با طلا معاوضه نماید. کالاهایی همچون پارچه و کاغذ، با وجود سهولت در استفاده، این ارزش ذاتی را ندارند و بنابراین قابلیت استفاده به عنوان پول را نیز ندارند.
اما در واقع یک ویژگی شماره شش نیز برای پول وجود دارد که آریستوتل نیز به آن اشاره کرده است. اما در زمان او چندان به این ویژگی توجهی نشده است؛ چراکه اصلا به ذهن کسی خطور نمیکرده است: پول خوب نباید به سادگی قابل تولید باشد. حتی به ذهن پادشاهان و امپراتورها که سکه ضرب میکردند نیز نرسیده بود که به خود اجازه دهند که از وسیلهای بسیار بی ارزش و ساده به عنوان پول استفاده نمایند.
ویژگیهای گفته شده برای یک پول خوب، به تمامی در طلا وجود دارد. چنانچه که گفته شد همانطور که آلومینیوم برای ساخت هواپیما مناسب است، فولاد برای ساخت وسایل ساختمانی مناسب است، اورانیوم برای ساخت انرژی هستهای مناسب است و کاغذ برای ساختن کتاب مناسب است، طلا نیز برای استفاده به عنوان پول تمامی ویژگیهای لازم را دارد.
بنابراین همانطور که اگر هواپیما با فلزی غیر از آلومینیوم ساخته شود، کارایی لازم را ندارد و تصادف میکند، اگر پول نیز از چیزی غیر از طلا باشد، با مشکل مواجه خواهد شد؛ چراکه استفاده از طلا به عنوان پول، نتیجه فرآیندهای هزاران ساله بازار بوده که برای بهینه کردن کارایی واسطه مبادله و ذخیره ارزش رخ داده است.
منبع: اینترنشنال من