افشین غلامعلی پور کارشناس حوزه انرژی، ضمن تأکید بر توسعه زنجیره ارزش پروپیلن در گفتگو با مسیر اقتصاد گفت: پروپیلن، متنوع ترین و با ارزش ترین زنجیره را در میان ۸ محصول پایه پتروشیمی دارد. محصولات این زنجیره نه تنها ارزش افزوده بالایی ایجاد می‌کنند، بلکه تأثیر بسیاری بر توسعه صنایعی همچون ساختمان‌سازی، خودروسازی و لوازم خانگی دارند.
واردات ۱ میلیارد دلاری محصولات پایین دست پروپیلن
این کارشناس انرژی تاکید کرد: همواره به توسعه زنجیره ارزش پروپیلن در کشور کمتر توجه شده و به دلیل کمبود خوراک پروپیلن از اواسط دهه ۸۰ هیچ طرحی برای توسعه این زنجیره اجرا نشده است. این مسئله برای کشور بسیار مهم است و در سال‌های اخیر برنامه‌ریزی گسترده‌ای برای افزایش ظرفیت تولید پروپیلن و توسعه محصولات پایین‌دست این زنجیره صورت گرفته است. با این حال، اکثر این طرح‌ها به تولید پلی‌پروپیلن منجر شده و اگر همه این طرح‌ها به بهره‌برداری برسند، در آینده تولید پلی‌پروپیلن در کشور اشباع خواهد شد.
غلامعلی پور افزود: واردات دیگر محصولات زنجیره ارزش پروپیلن، از جمله پلی اورتان‌ها، پلیمرهای سوپرجاذب و آکریلونیتریل بوتادین استایرن، به بیش از ۱ میلیارد دلار در سال رسیده و برنامه‌‌ای برای افزایش تولید آن‌ها در کشور وجود ندارد. البته این مقدار واردات کمتر از نیاز داخلی است و در شرایط تحریم با مشکلات جدی همراه بوده است.
وی ادامه داد: به عنوان مثال، بارها دیده شده است که کشور در تأمین برخی کالاهای مورد نیاز خانوار مانند پوشک با مشکل مواجه شده که دلیل آن عدم تولید پلیمرهای سوپرجاذب در کشور و وابستگی به واردات آن است. واردات این محصولات عمدتا از کشورهای همسو با تحریم انجام می‌شود و در شرایط فعلی، واحدهای تولیدکننده پوشک به دلیل عدم تأمین پودرهای سوپرجاذب با ۲۰ درصد ظرفیت تولید خود فعالیت می‌کنند.
باز توزیع خوراک پروپیلن، راه حل توسعه متوازن زنجیره ارزش پروپیلن
غلامعلی پور گفت: تولید دیگر محصولات پایین‌دست پروپیلن مانند آکریلونیتریل و پروپیلن اکسید، علاوه بر جلوگیری از واردات و خروج ارز، ارزش افزوده بسیار بالاتری نسبت به تولید پلی‌پروپیلن ایجاد می‌کنند و می‌توانند موجب توسعه صنایع راهبردی نظیر نساجی، ساختمان‌سازی، خودروسازی و لوازم خانگی شوند.
این کارشناس انرژی ادامه داد: برای توسعه و افزایش تولید سایر محصولات زنجیره ارزش پروپیلن، نیازی به برنامه‌ریزی جدید برای افزایش تولید پروپیلن نیست و برنامه‌ریزی‌های فعلی کشور برای توسعه این طرح‌ها کافی است. تنها مسئله‌ای که وجود دارد این است که شرکت ملی پتروشیمی باید مجوزهای اعطا شده را بازنگری کرده و به جای تخصیص خوراک پروپیلن به واحدهای پلی‌پروپیلن، این میزان خوراک را به توسعه سایر محصولات این زنجیره اختصاص دهد. به این ترتیب، هم خطر اشباع پلی‌پروپیلن و هم مسئله عدم تولید محصولات دیگر در کشور رفع خواهد شد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: به عنوان مثال، تولید پلاستیک ABS در پتروشیمی‌های قائد بصیر و تبریز به دلیل عدم تولید آکریلونیتریل در کشور و واردات آن، همواره با مشکلات مواجه بوده و میزان تولید آن از تقاضای داخلی بسیار کمتر است. این پلیمر در تولید قطعات لوازم خانگی مانند یخچال‌فریزر و لباس‌شویی و همچنین در قطعاتی مانند سپر خودرو استفاده می‌شود. با اختصاص بخشی از خوراک پروپیلن به توسعه آکریلونیتریل، علاوه بر حل مشکل تولید ABS و ایجاد ارزش افزوده بیشتر، صنایع پایین‌دستی هم توسعه خواهند یافت.
انتهای پیام/ انرژی
