مسیر اقتصاد/ مسکن به عنوان یکی از اساسی‌ترین نیاز‌های انسان، در سال‌های اخیر با طی یک روند افزایشی در قیمت، سهم بالایی از سبد هزینه‌های خانواده‌ها را به خود اختصاص داده است؛ به‌طوری‌که امروزه درصد زیادی از خانواده‌های ایرانی به ویژه خانواده‌های ساکن در پایتخت، از مسکن مقرون به صرفه برخوردار نیستند و بخش زیادی از درآمد خود را به هزینه تامین مسکن اختصاص می‌دهند.
طی بازه زمانی سال‌های ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۲ قیمت مسکن رشدی ۱۰ برابری به خود دیده و روند افزایش آن به شدت بیشتر از رشد درآمد خانواده‌های دهک‌های پایینی و میانی بوده است. خرید مسکن ملکی حتی برای خانواده‌های پردرآمد دشوارتر از همیشه شده است. همچنین وضعیت در بخش مسکن استیجاری به مراتب وخیم‌تر و پیچیده‌تر است. این وضعیت بغرنج، لزوم یک سیاستگذاری درست و کارآمد در حوزه مسکن را بیش از پیش اثبات می‌کند.
در طول ۵ سال، قیمت مسکن در تهران ۹۵۰ درصد افزایش یافته است
بر اساس گزارش مرکز آمار در زمستان سال ۱۴۰۰ متوسط قیمت خرید و فروش هر متر مربع زیربنای مسکونی معامله شده از طریق بنگاه‌های معاملات ملکی در سطح کشور نسبت به فصل مشابه در سال ۱۳۹۹، حدود ۸ درصد افزایش قیمت داشته است. در همین بازه زمانی نیز متوسط مبلغ اجاره ماهیانه به علاوه ۳ درصد وديعه پرداختي براي اجاره یک مترمربع زيربناي مسكوني معامله شده از طريق بنگاه‌هاي معاملات ملكي در سطح كل كشور حدود ۶۱ درصد افزایش داشته است.
طبق آمار منتشرشده بانک مرکزی، متوسط قیمت هر متر مربع واحد مسکونی در مناطق بیست‌و‌دوگانه تهران، از آذر ماه سال ۱۳۹۶ تا آذر ماه سال ۱۴۰۱، یعنی طی ۵ سال از حدود ۵ میلیون تومان به حدود ۴۸ میلیون تومان رسیده است؛ رشدی در حدود ۹۵۰ درصد. این در حالی است که حداقل دستمزد در همین بازه زمانی در حدود ۶۰۰ درصد افزایش داشته است و از حدود ۱ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان در سال ۱۳۹۶ به حدود ۷ میلیون تومان در سال ۱۴۰۱ رسیده است. همچنین در یک تصویر بلند مدت‌تر از قیمت مسکن در تهران می‌بینیم که فروش یک متر مربع زیربنای مسکونی از حدود ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان در زمستان سال ۱۳۹۲ به ۳۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان در زمستان ۱۴۰۰ افزایش یافته است.
بر این اساس، می‌توان مشاهده کرد که تناسبی میان افزایش قیمت مسکن و به تبع آن، افزایش هزینه‌های تأمین مسکن استیجاری در بخش خصوصی (ودیعه مسکن و اجاره‌بها) برای مسکن اولی‌ها و برای مستأجران، به‌ویژه گروه‌های کم‌درآمد مستأجری وجود ندارد.
۴۵ درصد خانواده‌های مناطق شهری از مسکن مقرون به صرفه برخوردار نیستند
همچنین طبق گزارش فقر مسکن، در سال ۱۳۹۸ در حدود ۴۵ درصد از خانواده‌های مناطق شهری به مسکن مقرون به صرفه، یعنی مسکنی که سهم کمتر از ۳۰ درصدی در سبد هزینه‌های آن‌ها داشته باشد، دسترسی نداشته‌اند. این رقم برای تهران ۷۹ درصد بوده است. البته باید در نظر داشت که این ارقام مربوط به بیش از ۳ سال قبل است. با توجه به اینکه در این بازه زمانی در تهران متوسط قیمت هر متر مربع از حدود ۱۵ میلیون تومان در فروردین ماه سال ۱۳۹۹ به حدود ۴۸ میلیون تومان در آذر ماه سال ۱۴۰۱ افزایش یافته، مسلما به تبع آن، درصد خانواده‌هایی که از مسکن مقرون به صرفه برخوردار نیستند نیز افزایش پیدا کرده است.
منبع: گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس به شماره مسلسل: ۱۸۹۷۶
انتهای پیام/ مسکن
